Hint for hint
Kva person?
5 POENG: Denne tobarnsfaren vart fødd i New Orleans i 1939. Under den mest kjende hendinga i livet hans var han i ein bygning som heitte Texas School Book Depository.
4 POENG: Han flytta mykje som barn, slutta på skulen, vart marinesoldat og hoppa av til Sovjetunionen i 1959. Enkja hans lever framleis og er fødd Marina Prusakova.
3 POENG: Han skaut og drap politimannen J.D. Tippit den 22. november 1963 og vart arrestert.
2 POENG: To dagar seinare vart han sjølv drepen av nattklubbeigaren Jack Ruby.
1 POENG: Ifølgje etterforskinga drap han J.D. Tippit under ein time etter at han drap USAs president.
Kva pris?
5 POENG: Denne prisen er årleg. Vinnarane får ein glasstatuett og ein pengesum. I 2010-åra gjekk prisen til mellom andre ungarske Endre Szemerédi, belgiske Pierre Deligne og russiske Yakov G. Sinai.
4 POENG: Den første vinnaren var franske Jean-Pierre Serre i 2003. I 2019 fekk me den første kvinnelege vinnaren, amerikanske Karen Uhlenbeck.
3 POENG: Prisen er norsk og vart stifta i 2002, til 200-årsjubileet for ein fødsel. Pengesummen er på 7,5 millionar kroner.
2 POENG: Han vert delt ut av Det Norske Videnskaps-Akademi.
1 POENG: Han er oppkalla etter Noregs viktigaste matematikar (1802–1829).
Kva sjakkopning?
5 POENG: Denne sjakkopninga er knytt til ein prest som analyserte henne på 1500-talet. Eit mogleg forsvar for svart heiter den norske varianten, spelt av mellom andre Svein Johannessen.
4 POENG: Ho er mykje nytta på alle nivå og er desse trekka: 1. Kvit bonde til e4 og svart bonde til e5. 2. Kvit springar til f3 og svart springar til c6. 3. Kvit løpar til b5.
3 POENG: Ho vert også kalla Ruy Lopez, etter presten, som heitte Ruy López de Segura. Eit mykje sett parti er i Flåklypa Grand Prix.
2 POENG: Namnet viser til landet presten var frå.
1 POENG: Italiensk opning liknar, medan fransk forsvar er nærare reint geografisk.
Kva fjord?
5 POENG: Denne fjorden er trong. Det er flott utsikt frå toppane Bakkanosi og Vindeggi, høvesvis 1398 og 1294 moh. Dei ligg på kvar si side av fjorden, berre tre kilometer frå einannan.
4 POENG: Han er snaue 20 kilometer. Ved utløpet ligg fjellet Beitelen. Den andre enden er i sørvest. Der møter han ein dal som fører vidare opp mot Stalheimskleiva.
3 POENG: Fjorden går inn til Gudvangen og er ein arm av Aurlandsfjorden. Sistnemnde er ein sørleg arm av Sognefjorden.
2 POENG: Han utgjer verdsarvstaden Vestnorsk fjordlandskap saman med Geirangerfjorden.
1 POENG: Den første delen av namnet kjem kanskje av norrønt nór, trong.
Svar nedanfor:
Kva person: Lee Harvey Oswald (Han skaut John F. Kennedy frå eit vindauge i den nemnde bygningen, som i dag har namnet Dallas County Administration Building.)
Kva pris: Abelprisen
Kva sjakkopning: Spansk opning
Kva fjord: Nærøyfjorden (Dalen heiter Nærøydalen.)
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Kva person?
5 POENG: Denne tobarnsfaren vart fødd i New Orleans i 1939. Under den mest kjende hendinga i livet hans var han i ein bygning som heitte Texas School Book Depository.
4 POENG: Han flytta mykje som barn, slutta på skulen, vart marinesoldat og hoppa av til Sovjetunionen i 1959. Enkja hans lever framleis og er fødd Marina Prusakova.
3 POENG: Han skaut og drap politimannen J.D. Tippit den 22. november 1963 og vart arrestert.
2 POENG: To dagar seinare vart han sjølv drepen av nattklubbeigaren Jack Ruby.
1 POENG: Ifølgje etterforskinga drap han J.D. Tippit under ein time etter at han drap USAs president.
Kva pris?
5 POENG: Denne prisen er årleg. Vinnarane får ein glasstatuett og ein pengesum. I 2010-åra gjekk prisen til mellom andre ungarske Endre Szemerédi, belgiske Pierre Deligne og russiske Yakov G. Sinai.
4 POENG: Den første vinnaren var franske Jean-Pierre Serre i 2003. I 2019 fekk me den første kvinnelege vinnaren, amerikanske Karen Uhlenbeck.
3 POENG: Prisen er norsk og vart stifta i 2002, til 200-årsjubileet for ein fødsel. Pengesummen er på 7,5 millionar kroner.
2 POENG: Han vert delt ut av Det Norske Videnskaps-Akademi.
1 POENG: Han er oppkalla etter Noregs viktigaste matematikar (1802–1829).
Kva sjakkopning?
5 POENG: Denne sjakkopninga er knytt til ein prest som analyserte henne på 1500-talet. Eit mogleg forsvar for svart heiter den norske varianten, spelt av mellom andre Svein Johannessen.
4 POENG: Ho er mykje nytta på alle nivå og er desse trekka: 1. Kvit bonde til e4 og svart bonde til e5. 2. Kvit springar til f3 og svart springar til c6. 3. Kvit løpar til b5.
3 POENG: Ho vert også kalla Ruy Lopez, etter presten, som heitte Ruy López de Segura. Eit mykje sett parti er i Flåklypa Grand Prix.
2 POENG: Namnet viser til landet presten var frå.
1 POENG: Italiensk opning liknar, medan fransk forsvar er nærare reint geografisk.
Kva fjord?
5 POENG: Denne fjorden er trong. Det er flott utsikt frå toppane Bakkanosi og Vindeggi, høvesvis 1398 og 1294 moh. Dei ligg på kvar si side av fjorden, berre tre kilometer frå einannan.
4 POENG: Han er snaue 20 kilometer. Ved utløpet ligg fjellet Beitelen. Den andre enden er i sørvest. Der møter han ein dal som fører vidare opp mot Stalheimskleiva.
3 POENG: Fjorden går inn til Gudvangen og er ein arm av Aurlandsfjorden. Sistnemnde er ein sørleg arm av Sognefjorden.
2 POENG: Han utgjer verdsarvstaden Vestnorsk fjordlandskap saman med Geirangerfjorden.
1 POENG: Den første delen av namnet kjem kanskje av norrønt nór, trong.
Svar nedanfor:
Kva person: Lee Harvey Oswald (Han skaut John F. Kennedy frå eit vindauge i den nemnde bygningen, som i dag har namnet Dallas County Administration Building.)
Kva pris: Abelprisen
Kva sjakkopning: Spansk opning
Kva fjord: Nærøyfjorden (Dalen heiter Nærøydalen.)
Fleire artiklar
Carl Friedrich Abel (1723–1787). Utsnitt av måleri av Thomas Gainsborough frå 1777.
Mellom verder
Carl Friedrich Abel var den siste store viola da gamba-virtuosen.
Trea vil fortelje meg noko, skriv Ranveig Lovise Bungum.
Foto: Trond Mjøs
Kva ospa og dei andre trea kan fortelje oss
Anders Hovden.
Foto via Wikimedia Commons
Hovdens fredssalme
I 1923 sende Anders Hovden salmen «Joleklokker yver jordi» til bladet Under Kirkehvælv, der han kom på trykk same året.
I kvardagen kan det verte litt stress, til dømes får du ikkje den grøne pynten heilt perfekt. Men her er den herlege tomatsuppa mi med skrei.
Foto: Dagfinn Nordbø
Kvardagen
Det er dei det er flest av, kvardagane.
Teikning: May Linn Clement
Det skulle berre mangla
Det er nok ikkje manglande hjartelag som gjer at folk er interesserte i ord.