Kva slags bygning?

5 POENG: Set dette ordet i bestemt form eintal, så får du ein tidlegare bygning ved Jernbanetorget i Oslo. Han var statthaldarbustad og kongebustad på 1800-talet, men brann under krigen og vart riven. Han gjev namn til den vesle parken like attmed, som er Oslos første park.

4 POENG: Amalienborg i København er sett saman av fire slike, til dømes Christian IX’s (…). Stiftsgården i Trondheim vert kalla Nordens største tre(…).

3 POENG: To definisjonar er «praktfullt byhus» og «mindre palass». Eit kjøpesenter i Karl Johans gate har òg dette namnet.

2 POENG: Ordet har same opphav som palass.

1 POENG: Ordet er på fire bokstavar. Bokstaven e har ofte aksent.

Kva person?

5 POENG: Denne personen kjem frå ein ortodoks kristen familie og grunnla ei stifting i 2007 som støttar barnehagar i heimlandet. Personen har òg hus i utlandet, til dømes i Monte Carlo og Miami. I det mest kjende virket sitt har personen ein rekord på 24. 

4 POENG: Laureus World Sports Awards har kåra han til Sportsman of the Year heile fem gonger. Stilen hans passar best på hard court.   

3 POENG: Den nemnde rekorden er flest individuelle grand slam-titlar på herresida. Den første kom i Australian Open i 2008.

2 POENG: I år vann verdseinaren omsider OL-gullet han mangla i tennis.

1 POENG: Han er ein av verdas mest kjende serbarar.

Kva gjenstand?

5 POENG: Denne gjenstanden skal ha vore i eit Zevs-tempel i hovudstaden i Frygia. Han er knytt til året 334 eller 333 før Kristus, men me er usikre på om han faktisk har funnest. Han har vorte eit omgrep med overført tyding.

4 POENG: Han skal ha vore festa på ei vogn og er oppkalla etter byen. Byen har sjølv namn etter grunnleggjaren, far til kong Midas.

3 POENG: Den som fekk has på gjenstanden, skulle verte herre over Asia.

2 POENG: Den overførte tydinga er «innvikla oppgåve som kan løysast på ein uventa og resolutt måte».

1 POENG: Ein populær versjon er at Aleksander den store hogg over han. Byen er Gordion.

Kva land?

5 POENG: Når me listar opp verdas land etter areal, kjem dette landet mellom Zimbabwe og Japan. Eller mellom Malaysia og Elfenbeinskysten, alt etter definisjon.

4 POENG: Landet har fleire oppfinningar. Til dømes den første gassturbinen som leverte positiv effekt (1903).

3 POENG: Sju land har territorialkrav i Antarktis. Dei seks andre er Australia, New Zealand, Argentina, Chile, Storbritannia og Frankrike.

2 POENG: Landet var først i verda med til dømes likestillingsombod og barneombod.

1 POENG: Landet har særs lang kyst, frå Barentshavet i nord til Skagerrak i sør.

Fasit

Kva organisasjon: Amnesty International

Kva fjord: Laksefjorden (Lágesvuotna kjem av lágis, «noko nedtrykt, flatlendt» og vuotna, «fjord».)

Kva måleri: «La Liberté guidant le peuple» (Det er omsett til «Fridommen fører folket» og «Fridommen på barrikadane». Me godtek til dømes «måleriet med ei kvinne som held trikoloren».)

Kva person: Kamala Harris