Milliardar mot svart symbol
Regjeringa har vedteke å legga ned koldrifta på Svalbard. Kostnaden ved oppryddinga vart aldri kvalitetssikra.
Fjella rundt Longyearbyen er gjennomhola av gruvegangar. Taubanetrasear viser veg til hamna, dit kolet vart frakta ut. I dag har det statlege selskapet Store Norske berre éi gruve att i Svalbards største busetnad, Gruve 7. Ho forsyner det lokale energiverket med kol i tillegg til nokre båtlass som hovudsakeleg går til industri i Europa.
Kolbilar står for transporten til hamna. Dei passerer administrasjonsbygningen til Store Norske på vegen. Det gjer også cruiseturistar i store straumar, gjerne midt i vegen. Innanfor vindauga har arkitektar, ingeniørar, gründerar og turoperatørar fått plass, i kontor som tidlegare romma folk som berre tenkte på kol.
Longyearbyen er i omstilling, og norsk gruvedrift på Svalbard er utvilsamt på hell, men får ho avslutninga ho burde få?
Full stopp
Ein liten flytur sør for Longyearbyen ligg gruvesamfunnet Svea. Det var der, i Svea Nord-gruva, at det gjekk så det suste for nokre år sidan. For å forlenga drifta opna Lunckefjell-gruva i februar 2014. Då var ein tre kilometer lang autostrada bygd over breen mellom gamal og ny gruve. Flunkande nye hallar og kontor stod klare. Det var berre å la kolet strøyme ut. Men så sokk kolprisane. All drift i Svea vart sett på vent.
I fjor haust leverte styret i Store Norske ein forretningsplan til eigaren Næringsdepartementet. Kolprisane hadde stige, og framtidsprisane såg lovande ut. Styret anbefalte oppstart, og planen deira viste at dei med slike prisar og kursar ville kunne tilbakebetala oppstartkapitalen og få overskot på drifta.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
