Bladfyken er no heime frå det store utlandet. I nokre veker har eg budd i eit kystnært strok i det sørvestlege Frankrike, ved foten av Pyreneane. Det er eit ganske særmerkt landskap, med dei små kystbyane der vinproduksjonen står sterkt.

Vinrankene står planta på geledd på knausar og knudrete toppar, det er drua grenache som er sjefen, og kvar einaste vert plukka for hand. Det er ikkje mogleg å modernisere eller arbeide med maskinar, dei ville trilla nedetter straks.

Her finst også kloster som produserer mengder med vin. Eg har sjølvsagt smakt på han og kan slå fast at dominikanarmunkane som budde der i gamal tid, ikkje kan ha hatt mykje å klage på. I alle fall ikkje på promillen.

Ting vert gjorde på meir moderne vis no, men eg kan enno sjå for meg at livet i kloster slett ikkje kan ha vore så gale, sett bort ifrå at dei kvar dag må stå opp før fanden får skoa på, og syngje lovsongar. Eg får håpe ikkje mange av munkane var notoriske B-menneske, slik bladfyken er. Om eg ved ein inkurie skulle vakne klokka fire om morgonen, er lovsong ikkje det fyrste eg tenkjer på, det kan eg garantere.

Roussillon kan òg by på flotte sandstrender, nokre av dei fleire kilometer lange, og slik luksus finst jo ikkje på den meir fisefine rivieraen, til dømes i byane Antibes, St. Tropez, Cagnes-sur-Mer og Nice. Der må rikingane og oligarkane trakke i småstein for å komme seg ut i badevatnet, og det er kanskje eit lite pek ovanfrå, for alt eg veit.

Uansett kan ein få strålande fisk og skaldyr langs heile kysten, og det var i Frankrike eg lærte at skaldyr ikkje har si stjernetid midt på sommaren. Nei, dei er på sitt aller beste når det er kaldare i vatnet.

Er eg ved kysten, er då heller ikkje biff det fyrste eg tenkjer på kvar dag, slik enkelte framståande nordmenn no tydeleg har meldt frå om. Nei, eg vil ete havets frukter. Dei gode restaurantane er gjerne fullsette om ein ikkje har tinga bord, og også her kan ein merke at dei slit med å få nok personale.

Ved eitt høve var vi om lag 50 gjester på éin servitør, og sjølv om ho var effektiv, gjekk det jo over stokk og stein innimellom. Eg fekk mat eg ikkje hadde bestilt, og brandaden var kald og måtte sendast ut for å varmast opp att. Krabbe er det vanskeleg å gjere noko feil med, om du då ikkje er i land som innbiller seg at dei må stappe ho altfor full med sterke eksotiske krydder, som dei gjer i Thailand.

Vel heime merkar eg at matvanane mine enno går i maritim retning, så eg skaffa noko eg elskar høgt, men ofte gløymer å kjøpe: blåskjel. Verdas enklaste måltid, og smak i massevis. Den mellomeuropeiske vanen med å servere pommes frites og majones til blåskjel, stiller eg meg noko undrande til. Nei, lat det vere enkelt, kjøp heller den dyraste loffen og smør på med godt smør.

Kjøper du to kilo blåskjel, kostar det deg ein dryg hundrelapp, så denne maten gir valuta for pengane. Ha litt olje i ei stor gryte. Hakk opp ein halv lauk, ein tomat og ein halv fennikel, og legg alt i gryta. Har du fleire gjester, brukar du meir grønsaker.

Eg likar det litt sterkt, men som sagt ikkje for mykje, så eg klemde oppi ei ørlita stripe harissa, ein nordafrikansk chilipasta. Lat alt surre til lauken er mjuk, klem i ein halv lime eller sitron og slå i eit halvt glas cava eller kvitvin. Ikkje ha i meir væske, for skjela er fulle av vatn, og det av det salte slaget, så tenk aldri på å bruke salt heller.

Skru opp varmen på fullt, ha i skjela, bland dei litt med grønsakene med ei sleiv og set på lok. Rist litt på gryta med loket på innimellom, og etter om lag fire minutt har dei opna seg, klare til å nytast.

Får du mykje til overs av det flytande når skjela er etne, er det ikkje noko i vegen for å utnytte det dagen etter. Ha i ein vaksen dose fløyte og bruk litt sukker om det trengst, for å dempe saltet, legg i fint skiva gulrot, fennikel og pastinakk, dei vert mjuke på nokre minutt, og vips – så har du eit par herlege tallerkar skaldyrsuppe dagen etter. Pris våren!

Dagfinn Nordbø er tekstforfattar og satirikar.

post@nordbo.no