Gleda på kjøkenet
Gidd du ikkje lage mat, kjøp ein pizza og topp han med ost og speilegg.
Alle foto: Dagfinn Nordbø
The Guardian
The Guardian er ei britisk dagsavis, grunnlagd i 1821 som The Manchester Guardian; ho skifta namn i 1959. Avisa har to systeraviser: The Observer og The Guardian Weekly.
The Guardian er ei uavhengig avis, ikkje eigd av kommersielle interesser.
Matstoffet er rikt og mangfaldig, og det inkluderer blant andre dei glimrande matspaltistane Yotam Ottolenghi, Nigel Slater, Thomasina Miers, Felicity Cloake og Meera Sodha.
Kjelde: Wikipedia, The Guardian
The Guardian
The Guardian er ei britisk dagsavis, grunnlagd i 1821 som The Manchester Guardian; ho skifta namn i 1959. Avisa har to systeraviser: The Observer og The Guardian Weekly.
The Guardian er ei uavhengig avis, ikkje eigd av kommersielle interesser.
Matstoffet er rikt og mangfaldig, og det inkluderer blant andre dei glimrande matspaltistane Yotam Ottolenghi, Nigel Slater, Thomasina Miers, Felicity Cloake og Meera Sodha.
Kjelde: Wikipedia, The Guardian
For nokre dagar sidan kom eg over ein morosam artikkel i ei britisk avis: «Etter 25 år har eg fått nok av å lage mat for andre – frå no av er det toast framfor TV-en.» Emmy Beddington, spaltist i The Guardian, erklærte at da begge borna omsider var ute av reiret, blei kjøkenet der i huset offisielt stengt. Ho gadd rett og slett ikkje meir.
Men – kvifor? Hata ho å lage mat? Nei, så visst ikkje. Ho likte det og gjorde jobben i 25 år. Men fru Beddington vedgår at ho i tillegg er litt av ein kontrollfrik, så ho kunne ikkje akseptere at nokon andre i hushaldet skulle kome og blande seg opp i matlaginga. Ho skulle gjere det, dermed basta. Elles blei det berre tull.
Eg kjenner meg litt igjen i det å vere kontrollfrik. Eg har nok meir enn éi reim av den huda sjølv. Kjøkenet mitt er ikkje stort, og det er sjeldan spesielt ryddig, det er ikkje alltid så store ledige arbeidsflatar, så viss ein gjest byr seg å hjelpe til, blir eg sveitt og andpusten.
Eg hugsar ein gong eg til og med nekta ein gjest å skjere opp brød. Det er jo heilt absurd. Men eg trur det har noko med at sidan kjøkenet er lite, blir eg lett paranoid av at det står nokon og veivar med kniv rett i nærleiken.
Og ja, eg elskar å lage mat. Spesielt til andre. Eg har middagsgjestar så ofte eg kan, sjølv om eg veit kva som blir det uunngåelege resultatet: ein masse styr for å få alle ingrediensane i hus, deretter skal bordet dekkast, duk skal strykast, glas skal pussast og serviettar skal finnast fram, lys skal tennast, og stua må elles gjerast presentabel, eller iallfall så presentabel som ei innrøykt bohemsk ungkarsbule kan bli.
Eg bur på to rom og kjøken og klarar aldri å kaste noko som helst. Ligg det mykje rot i sofaen, noko det nesten alltid gjer, brer eg berre eit teppe over. Da ser det iallfall ryddig ut. Og kva når gjestane har gått, nærmare klokka to, og iblant enda seinare? Da ser heile leilegheita ut som eit bomba bordell, og i staden for å ta ryddejobben der og da, skjenkjer eg meg eit siste glas raudvin, og så går eg til sengs.
Dagen etter går så med til å brøyte seg veg gjennom tårn av skitne tallerkenar, halvtomme vinglass, grisete sausenebb, eit berg av møkkete bestikk, vinflasker og korkar spreidde rundt på bordet (og golvet), fulle oskebeger, ein duk som må kastast direkte i vaskemaskina på kokevask, og ein komfyr som ser ut som han har vore åstad for slakting av motviljug storfe.
Men likevel elskar eg å lage mat for andre. Min store draum er i min alders haust å starte eit lite hol i veggen ein stad det er sol heile året, og der skal eg by på berre fem rettar som eg gjennom eit langt liv har spesialisert meg på: fransk tartar, tagliatelle bolognese, ertesuppe på røykt svineknoke, carpaccio av vilt og krema fiskesuppe med skaldyr. Dei skal òg få heimebakt brød. Viss gjestane i mine draumars restaurant vil ha noko anna, får dei gå ein annan stad.
Å lage mat for andre er ei kjærleikshandling. Mat er trass alt den mest stabile kjelda til lykke, og ho inntreffer kvar einaste dag, heile livet igjennom. Likevel forstår eg godt dei som helst ikkje nærmar seg kjøkenet i det heile tatt.
Ein nabo av meg kjøper absolutt all mat ute. Han lagar aldri mat, han eig ikkje så mykje som ei steikepanne. Det lengste han kan strekkje seg til, er å koke tevatn. Sjølvsagt synest eg det er litt ekstremt, men eg kan likevel forstå det. Og eg er full av medkjensle overfor til dømes kvinner som ikkje kan å lage mat, eller som ikkje likar å gjere det. Kvifor i all verda skal det krevjast av kvinner at dei er gode på kjøkenet? Det er ein god, gammaldags borgarleg fordom. Dei har like stor rett til å sleppe som menn har det.
Begge mine eigne vaksne gutar likar å lage mat. Den eldste er mykje betre enn meg til å bake brød, til dømes, og driv stort i fermentering. Mystiske surdeigar, krukker med kimchi og boblande kombuchaflasker står på rekkje og rad på kjøkenbenken. Så eg har klart å gi mine eigne ungar matglede.
Det er eg stolt av.
Dagfinn Nordbø er satirikar og tekstforfattar.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
For nokre dagar sidan kom eg over ein morosam artikkel i ei britisk avis: «Etter 25 år har eg fått nok av å lage mat for andre – frå no av er det toast framfor TV-en.» Emmy Beddington, spaltist i The Guardian, erklærte at da begge borna omsider var ute av reiret, blei kjøkenet der i huset offisielt stengt. Ho gadd rett og slett ikkje meir.
Men – kvifor? Hata ho å lage mat? Nei, så visst ikkje. Ho likte det og gjorde jobben i 25 år. Men fru Beddington vedgår at ho i tillegg er litt av ein kontrollfrik, så ho kunne ikkje akseptere at nokon andre i hushaldet skulle kome og blande seg opp i matlaginga. Ho skulle gjere det, dermed basta. Elles blei det berre tull.
Eg kjenner meg litt igjen i det å vere kontrollfrik. Eg har nok meir enn éi reim av den huda sjølv. Kjøkenet mitt er ikkje stort, og det er sjeldan spesielt ryddig, det er ikkje alltid så store ledige arbeidsflatar, så viss ein gjest byr seg å hjelpe til, blir eg sveitt og andpusten.
Eg hugsar ein gong eg til og med nekta ein gjest å skjere opp brød. Det er jo heilt absurd. Men eg trur det har noko med at sidan kjøkenet er lite, blir eg lett paranoid av at det står nokon og veivar med kniv rett i nærleiken.
Og ja, eg elskar å lage mat. Spesielt til andre. Eg har middagsgjestar så ofte eg kan, sjølv om eg veit kva som blir det uunngåelege resultatet: ein masse styr for å få alle ingrediensane i hus, deretter skal bordet dekkast, duk skal strykast, glas skal pussast og serviettar skal finnast fram, lys skal tennast, og stua må elles gjerast presentabel, eller iallfall så presentabel som ei innrøykt bohemsk ungkarsbule kan bli.
Eg bur på to rom og kjøken og klarar aldri å kaste noko som helst. Ligg det mykje rot i sofaen, noko det nesten alltid gjer, brer eg berre eit teppe over. Da ser det iallfall ryddig ut. Og kva når gjestane har gått, nærmare klokka to, og iblant enda seinare? Da ser heile leilegheita ut som eit bomba bordell, og i staden for å ta ryddejobben der og da, skjenkjer eg meg eit siste glas raudvin, og så går eg til sengs.
Dagen etter går så med til å brøyte seg veg gjennom tårn av skitne tallerkenar, halvtomme vinglass, grisete sausenebb, eit berg av møkkete bestikk, vinflasker og korkar spreidde rundt på bordet (og golvet), fulle oskebeger, ein duk som må kastast direkte i vaskemaskina på kokevask, og ein komfyr som ser ut som han har vore åstad for slakting av motviljug storfe.
Men likevel elskar eg å lage mat for andre. Min store draum er i min alders haust å starte eit lite hol i veggen ein stad det er sol heile året, og der skal eg by på berre fem rettar som eg gjennom eit langt liv har spesialisert meg på: fransk tartar, tagliatelle bolognese, ertesuppe på røykt svineknoke, carpaccio av vilt og krema fiskesuppe med skaldyr. Dei skal òg få heimebakt brød. Viss gjestane i mine draumars restaurant vil ha noko anna, får dei gå ein annan stad.
Å lage mat for andre er ei kjærleikshandling. Mat er trass alt den mest stabile kjelda til lykke, og ho inntreffer kvar einaste dag, heile livet igjennom. Likevel forstår eg godt dei som helst ikkje nærmar seg kjøkenet i det heile tatt.
Ein nabo av meg kjøper absolutt all mat ute. Han lagar aldri mat, han eig ikkje så mykje som ei steikepanne. Det lengste han kan strekkje seg til, er å koke tevatn. Sjølvsagt synest eg det er litt ekstremt, men eg kan likevel forstå det. Og eg er full av medkjensle overfor til dømes kvinner som ikkje kan å lage mat, eller som ikkje likar å gjere det. Kvifor i all verda skal det krevjast av kvinner at dei er gode på kjøkenet? Det er ein god, gammaldags borgarleg fordom. Dei har like stor rett til å sleppe som menn har det.
Begge mine eigne vaksne gutar likar å lage mat. Den eldste er mykje betre enn meg til å bake brød, til dømes, og driv stort i fermentering. Mystiske surdeigar, krukker med kimchi og boblande kombuchaflasker står på rekkje og rad på kjøkenbenken. Så eg har klart å gi mine eigne ungar matglede.
Det er eg stolt av.
Dagfinn Nordbø er satirikar og tekstforfattar.
Fleire artiklar
Mmm, nam-nam? Tja, om scobyen ser litt rar ut, så vert den fermenterte tedrikken sett pris på av menneske verda over.
Foto via Wikimedia Commons
Fermentert te breier seg i butikkhyllene – til solide prisar.
Foto via Wikimedia Commons
«Hulda Garborg er ein av dei store, gløymde forfattarskapane i Noreg.»
Fuktmålaren syner at veggen er knuskturr. Er det truverdig?
Foto: Per Thorvaldsen
«Frykta er ein god læremeister. Eg sit no og les Byggforsk-artiklar om fukt for harde livet.»
Wako er Kjetil Mulelid, Simon Olderskog Albertsen, Bárdur Reinert Poulsen og Martin Myhre Olsen.
Foto: Eirik Havnes
Sprudlande samspel
Wako serverer ei heilakustisk jazzplate.
Sitrusmarinert kamskjel med estragon, lime og olivenolje.
Alle foto: Dagfinn Nordbø