JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

MatFeature

Himmelsk frå havet

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Skaldyrsuppe med torsk, gulrot, vårlauk og timian.

Skaldyrsuppe med torsk, gulrot, vårlauk og timian.

Foto: Dagfinn Nordbø

Skaldyrsuppe med torsk, gulrot, vårlauk og timian.

Skaldyrsuppe med torsk, gulrot, vårlauk og timian.

Foto: Dagfinn Nordbø

4411
20230818

Reker

Høyrer til tifotkrepsane. Dei er vanlegvis ganske små dyr som opptrer i store mengder.

Forskjellige typar reker held til på forskjellige djup både i havet og i ferskvatn.

Infraordenen Caridea omfattar nesten alle reker som finst i Noreg, men ei anna gruppe tifotkrepsar, Dendrobranchiata, blir òg kalla reker.

Kjelde: Wikipedia

4411
20230818

Reker

Høyrer til tifotkrepsane. Dei er vanlegvis ganske små dyr som opptrer i store mengder.

Forskjellige typar reker held til på forskjellige djup både i havet og i ferskvatn.

Infraordenen Caridea omfattar nesten alle reker som finst i Noreg, men ei anna gruppe tifotkrepsar, Dendrobranchiata, blir òg kalla reker.

Kjelde: Wikipedia

Eg har så vidt vore inne på det her i spalta før, men eg synest likevel at skaldyrsuppe fortener eit heilt eige kapittel hos Matmonsen. Det handlar om berekraft og mindre matsvinn – men aller mest om vedunderleg smak av havet.

Eg snakkar sjølvsagt om skaldyr, i dette høvet reker.

Går du på kafé eller restaurant i desse svindyre dagar, må du gjerne punge ut med godt over 200 kroner for eit enkelt rekesmørbrød. Du får mykje reker i butikken for den prisen. Så lag heller rekesmørbrøda sjølv, inviter familie eller eit par vener og server halvannan kilo kokte reker saman med god loff, smør, majones, salatblad og sitronbåtar – den klassiske oppskrifta som aldri sviktar. Og har du tilgang til nykokte reker rett frå båten, er det jo den reinaste luksus.

Skala set du eventuelt raskt på kjøl til dagen etter, eller du kan lage krafta med ein gong: Legg dei utover i langpanna saman med ei stor gulrot og ein lauk, begge i store bitar med god snittflate. Her kan du også nytte grønsakrestar som du har tatt vare på i frysaren til slik bruk: øvste delen av purren, persillestilkar, aspargesavskjer og liknande.

Fennikel, heile friske urter som timian og nokre peparkorn er også framifrå. Panna lar du stå i omnen på 250 gradar i ti minutts tid, etter å ha hatt over ein klunk olje som du fordeler med ei tresleiv. Rør om i panna iblant. Er mengda av rekeskal mindre, kan du gjere heile prosessen i ei stor gryte, eventuelt med ei steikepanne i to omgangar.

Når alt er godt og vel svisja, har du alt samen i kraftgryta, og spander no gjerne eit eller to glas kvitvin. Det gjev god syre, noko alle rettar treng. Ha så i friskt vatn til det så vidt dekkjer. Ikkje pøs på med altfor mykje vatn, då tek det berre lengre tid å konsentrera han i etterkant.

Lat skala småkoke/trekkje i ein halv time, så skrur du av varmen, set på lok og lar det stå og godgjere seg ein halv time til. Dette siste er Hellstrøms kraftkokemetode og slår aldri feil.

Sil godt av og kok krafta ned utan lok med cirka ein tredjedel. Smak. Medan krafta kokar ned, kvittar du deg med kraftrestane i resirkuleringsposen, slik at dei kan omgjerast til biogass. Så får du godt samvit når du veit at bussen køyrde 30 meter på rekeskala dine.

No er krafta klar til å bli suppe. Eg føretrekkjer til vanleg ein krema variant, altså anten med kremfløyte, crème frâiche eller kokosmjølk. Men det er på ingen måte nokon tvang. Hugs å ha i så lite av dette at skaldyrsmaken framleis kjem godt fram. Nokre likar ein tomatisert versjon, altså med tomatpuré eller tomat frå boks, men då mistar du mykje av grunnsmaken, for tomatprodukta blir lett for dominerande.

Eg plar ikkje salte, men brukar i staden fiskesaus og eit par buljongterningar. Same kva for ein type. Annemarta Borgen skreiv i den berømte kokeboka si Fisk på Knatten at: «Man kan ikke lage fiskesuppe uten kjøttbuljong!» Det finst no også små beger med gode, høgkonsentrerte fondar som gjer same nytta, men pass heile tida på at rekesmaken står fram som det viktigaste.

Så skal du ha i grønsaker og fisk, som også gir god smak til suppa. Men vent til du er heilt ferdig med å smake til! Det kokar ferdig på eit drygt minutt eller to. Fine, tynne skiver av gulrot, purre eller vårlauk og fennikel er perfekt. Heilt til slutt har du i små terningar av villfanga fisk, som torsk, sei, lyr, breiflabb eller steinbit. Bruk det du vil, men sjølv set eg grensa ved oppdrettsfisk. Det kjem ikkje inn i mitt hus. Og så prikken over i-en: Monter suppa med nokre gode klattar smør aller sist.

Har du ikkje fisk som protein, kan du nytte skaldyr. Reinsk reker eller krabbeklør (gjerne frå den fantastiske kongekrabba) og legg dei direkte i tallerkenane. Så auser du den varme suppa over. Finklipp litt bladpersille eller timian og pynt tallerkenane kvar for seg.

La gjestane få fersk og sprø loff, og kvar sin sitronbåt om dei synest det trengst meir syre. Ein iskald, turr sider frå Hardanger er aldri av vegen til denne herlege maten, heller ikkje tysk eller fransk riesling.

Dagfinn Nordbø er tekstforfattar og satirikar.

post@nordbo.no

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Eg har så vidt vore inne på det her i spalta før, men eg synest likevel at skaldyrsuppe fortener eit heilt eige kapittel hos Matmonsen. Det handlar om berekraft og mindre matsvinn – men aller mest om vedunderleg smak av havet.

Eg snakkar sjølvsagt om skaldyr, i dette høvet reker.

Går du på kafé eller restaurant i desse svindyre dagar, må du gjerne punge ut med godt over 200 kroner for eit enkelt rekesmørbrød. Du får mykje reker i butikken for den prisen. Så lag heller rekesmørbrøda sjølv, inviter familie eller eit par vener og server halvannan kilo kokte reker saman med god loff, smør, majones, salatblad og sitronbåtar – den klassiske oppskrifta som aldri sviktar. Og har du tilgang til nykokte reker rett frå båten, er det jo den reinaste luksus.

Skala set du eventuelt raskt på kjøl til dagen etter, eller du kan lage krafta med ein gong: Legg dei utover i langpanna saman med ei stor gulrot og ein lauk, begge i store bitar med god snittflate. Her kan du også nytte grønsakrestar som du har tatt vare på i frysaren til slik bruk: øvste delen av purren, persillestilkar, aspargesavskjer og liknande.

Fennikel, heile friske urter som timian og nokre peparkorn er også framifrå. Panna lar du stå i omnen på 250 gradar i ti minutts tid, etter å ha hatt over ein klunk olje som du fordeler med ei tresleiv. Rør om i panna iblant. Er mengda av rekeskal mindre, kan du gjere heile prosessen i ei stor gryte, eventuelt med ei steikepanne i to omgangar.

Når alt er godt og vel svisja, har du alt samen i kraftgryta, og spander no gjerne eit eller to glas kvitvin. Det gjev god syre, noko alle rettar treng. Ha så i friskt vatn til det så vidt dekkjer. Ikkje pøs på med altfor mykje vatn, då tek det berre lengre tid å konsentrera han i etterkant.

Lat skala småkoke/trekkje i ein halv time, så skrur du av varmen, set på lok og lar det stå og godgjere seg ein halv time til. Dette siste er Hellstrøms kraftkokemetode og slår aldri feil.

Sil godt av og kok krafta ned utan lok med cirka ein tredjedel. Smak. Medan krafta kokar ned, kvittar du deg med kraftrestane i resirkuleringsposen, slik at dei kan omgjerast til biogass. Så får du godt samvit når du veit at bussen køyrde 30 meter på rekeskala dine.

No er krafta klar til å bli suppe. Eg føretrekkjer til vanleg ein krema variant, altså anten med kremfløyte, crème frâiche eller kokosmjølk. Men det er på ingen måte nokon tvang. Hugs å ha i så lite av dette at skaldyrsmaken framleis kjem godt fram. Nokre likar ein tomatisert versjon, altså med tomatpuré eller tomat frå boks, men då mistar du mykje av grunnsmaken, for tomatprodukta blir lett for dominerande.

Eg plar ikkje salte, men brukar i staden fiskesaus og eit par buljongterningar. Same kva for ein type. Annemarta Borgen skreiv i den berømte kokeboka si Fisk på Knatten at: «Man kan ikke lage fiskesuppe uten kjøttbuljong!» Det finst no også små beger med gode, høgkonsentrerte fondar som gjer same nytta, men pass heile tida på at rekesmaken står fram som det viktigaste.

Så skal du ha i grønsaker og fisk, som også gir god smak til suppa. Men vent til du er heilt ferdig med å smake til! Det kokar ferdig på eit drygt minutt eller to. Fine, tynne skiver av gulrot, purre eller vårlauk og fennikel er perfekt. Heilt til slutt har du i små terningar av villfanga fisk, som torsk, sei, lyr, breiflabb eller steinbit. Bruk det du vil, men sjølv set eg grensa ved oppdrettsfisk. Det kjem ikkje inn i mitt hus. Og så prikken over i-en: Monter suppa med nokre gode klattar smør aller sist.

Har du ikkje fisk som protein, kan du nytte skaldyr. Reinsk reker eller krabbeklør (gjerne frå den fantastiske kongekrabba) og legg dei direkte i tallerkenane. Så auser du den varme suppa over. Finklipp litt bladpersille eller timian og pynt tallerkenane kvar for seg.

La gjestane få fersk og sprø loff, og kvar sin sitronbåt om dei synest det trengst meir syre. Ein iskald, turr sider frå Hardanger er aldri av vegen til denne herlege maten, heller ikkje tysk eller fransk riesling.

Dagfinn Nordbø er tekstforfattar og satirikar.

post@nordbo.no

Emneknaggar

Fleire artiklar

Kongsbonden Johan Jógvanson bur i den Instagram-venlege bygda Saksun. Men sjølv om han skjeller ut turistar, er det ikkje dei han er forbanna på. Det er politikarane inne i Tórshavn.

Kongsbonden Johan Jógvanson bur i den Instagram-venlege bygda Saksun. Men sjølv om han skjeller ut turistar, er det ikkje dei han er forbanna på. Det er politikarane inne i Tórshavn.

Alle foto: Hallgeir Opedal

ReportasjeFeature

Turistinvasjonen

Kvar sommar invaderer fleire tusen turistar garden til Johan Jógvanson i Saksun. Det har gjort han til den sintaste bonden på Færøyane.

Hallgeir Opedal
Kongsbonden Johan Jógvanson bur i den Instagram-venlege bygda Saksun. Men sjølv om han skjeller ut turistar, er det ikkje dei han er forbanna på. Det er politikarane inne i Tórshavn.

Kongsbonden Johan Jógvanson bur i den Instagram-venlege bygda Saksun. Men sjølv om han skjeller ut turistar, er det ikkje dei han er forbanna på. Det er politikarane inne i Tórshavn.

Alle foto: Hallgeir Opedal

ReportasjeFeature

Turistinvasjonen

Kvar sommar invaderer fleire tusen turistar garden til Johan Jógvanson i Saksun. Det har gjort han til den sintaste bonden på Færøyane.

Hallgeir Opedal

Teikning: May Linn Clement

UtanriksSamfunn

Den nyreligiøse avantgarden

NEW YORK: Blant trendsettarar på Manhattans Lower East Side
er katolisisme siste skrik. 

Ida Lødemel Tvedt

Teikning: May Linn Clement

UtanriksSamfunn

Den nyreligiøse avantgarden

NEW YORK: Blant trendsettarar på Manhattans Lower East Side
er katolisisme siste skrik. 

Ida Lødemel Tvedt

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis