Slitaren
Svinekjøt elskar honning, berre spør kinesarane!
Det enkle er ofte det beste.
Foto: Dagfinn Nordbø
Ja da, eg veit at eg eigentleg skulle ha skrive om lammekjøt denne gongen. Om tradisjonen me har frå historia i Bibelen om det store festmåltidet. Om saftige, freistande lammelår spekka med kvitlauksfedd, eller marinert i yoghurt, som er så vanleg i Midtausten. Men så tenkte eg at, nei, absolutt alle gjer jo det.
Lammeoppskrifter og butikktilbod på lam ropar mot oss frå kvar einaste avis og nettside. Derfor vil eg heller skrive om slitaren, svinekoteletten, som alltid reddar deg dei dagane du står der i butikken og ikkje veit kva du skal handle inn. Den audmjuke koteletten som berre treng litt salt og pepar, som berre skal brunast i panna med smør og deretter godgjere seg i fem minutt på ettervarmen under lok. Det er den mest bombesikre metoden for at han ikkje skal bli tørr.
Tidlegare har eg i denne spalta skrive om carnitas (småkjøt), der ein langkokar svinesteik eller kotelettar i timevis på låg varme med litt appelsinjuice, Coca-Cola og gode krydder som spisskum og timian, og får dregen gris som ein kan fylle i lomper og nyte med pico de gallo, meksikansk tomatsalat.
Men denne gongen skal eg halde meg til det enkle, altså svinekoteletten slik han er, utan altfor mykje fiksfakseri. Eg var så heldig å ha kotelettar av utegris frå Voss i frysaren, og ein pakke på 900 gram var meir enn nok til tre svoltne mannfolk.
Tin kotelettane i kjøleskåpet over natta, ta dei ut nokre timar før steiking og la dei liggje med tørkepapir. Krydre med rikeleg nykverna svartpepar og salt, og brun dei raskt i jarnpanne på høg varme med ei raus mengd smør i halvtanna minutt. Legg dei så over i ei eldfast form og tøm over sausen: ei blanding av to skeier soyasaus, tre knuste kvitlauksfedd og to skeier flytande honning.
Svinekjøt elskar honning, berre spør kinesarane! Har du ferdig flytande honning, er det fint, men du kan også smelta vanleg honning på låg varme. Når kotelettane er dekte av sausen, set du forma inn på 190 gradar i 10–15 minutt, litt avhengig av tjukkleiken og vekta på kjøtet. Server med kokte mandelpoteter, grøne erter og tyting, og sausen og smøret som ligg att i jarnpanna og forma.
Ein annan takknemleg og enkel vri er krema kotelettar med sopp: Til fire kotelettar treng du to koppar skiva sopp (same kva type), ein finhakka gul lauk, to knuste kvitlauksfedd, ein desiliter kyllingkraft og ein halv kopp kremfløyte. (Ein kopp er om lag to og ein halv desiliter.)
Salte og pepre kotelettane og brun dei i smør på høg varme, eit par minutt på kvar side. Ta dei ut av panna, skru ned varmen og sjekk om det er nok feitt, før du har i lauken og den skiva soppen. Lat det surre på middels varme i fem minutt eller til lauken byrjar å bli brun og soppen er mjuk og fin. Tilset kvitlauken og surr alt eit ekstra minutt. Så har du i kotelettane, kyllingkrafta og fløyten og lèt dette surre og godgjere seg på låg varme i eit kvarters tid. Simsalabim!
Når eg sit og skriv desse spaltene, kjem det alltid opp nokre minne frå ei svunnen tid. Eg hugsar ein gong i Barcelona, det var ved påsketider, og som alle andre gjekk me rundt og tenkte på lammekjøt. Så dura me inn på ein dyr baskisk restaurant, visstnok den beste i byen, og tinga lammekotelettar. Det varte og det rakk, og etter ein halvtime kom då maten.
Det var to bitte små, svartbrende objekt som ein eller annan gong hadde sete fast på eit dyr av typen sau, men no såg det mest ut som grillkol. Det einaste som var attåt, var eit salatblad. Me visste vel eigentleg ikkje kva me skulle meine eller tru, men til slutt sette me i å le. Og me klarte ikkje å stoppe. Me lo så gardinene rista og tårene spruta.
Personalet vart forbanna og snakka opphissa til oss på eit språk me ikkje forstod, men det hjelpte ikkje, me var kort sagt ikkje i stand til å slutte å le av det urkomiske karbonresultatet som låg på dei fjonge tallerkane våre. Det heile enda med at dei kasta oss ut, og me slapp å betale. Heldigvis!
Dagfinn Nordbø er tekstforfattar
og satirikar.
post@nordbo.no
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Ja da, eg veit at eg eigentleg skulle ha skrive om lammekjøt denne gongen. Om tradisjonen me har frå historia i Bibelen om det store festmåltidet. Om saftige, freistande lammelår spekka med kvitlauksfedd, eller marinert i yoghurt, som er så vanleg i Midtausten. Men så tenkte eg at, nei, absolutt alle gjer jo det.
Lammeoppskrifter og butikktilbod på lam ropar mot oss frå kvar einaste avis og nettside. Derfor vil eg heller skrive om slitaren, svinekoteletten, som alltid reddar deg dei dagane du står der i butikken og ikkje veit kva du skal handle inn. Den audmjuke koteletten som berre treng litt salt og pepar, som berre skal brunast i panna med smør og deretter godgjere seg i fem minutt på ettervarmen under lok. Det er den mest bombesikre metoden for at han ikkje skal bli tørr.
Tidlegare har eg i denne spalta skrive om carnitas (småkjøt), der ein langkokar svinesteik eller kotelettar i timevis på låg varme med litt appelsinjuice, Coca-Cola og gode krydder som spisskum og timian, og får dregen gris som ein kan fylle i lomper og nyte med pico de gallo, meksikansk tomatsalat.
Men denne gongen skal eg halde meg til det enkle, altså svinekoteletten slik han er, utan altfor mykje fiksfakseri. Eg var så heldig å ha kotelettar av utegris frå Voss i frysaren, og ein pakke på 900 gram var meir enn nok til tre svoltne mannfolk.
Tin kotelettane i kjøleskåpet over natta, ta dei ut nokre timar før steiking og la dei liggje med tørkepapir. Krydre med rikeleg nykverna svartpepar og salt, og brun dei raskt i jarnpanne på høg varme med ei raus mengd smør i halvtanna minutt. Legg dei så over i ei eldfast form og tøm over sausen: ei blanding av to skeier soyasaus, tre knuste kvitlauksfedd og to skeier flytande honning.
Svinekjøt elskar honning, berre spør kinesarane! Har du ferdig flytande honning, er det fint, men du kan også smelta vanleg honning på låg varme. Når kotelettane er dekte av sausen, set du forma inn på 190 gradar i 10–15 minutt, litt avhengig av tjukkleiken og vekta på kjøtet. Server med kokte mandelpoteter, grøne erter og tyting, og sausen og smøret som ligg att i jarnpanna og forma.
Ein annan takknemleg og enkel vri er krema kotelettar med sopp: Til fire kotelettar treng du to koppar skiva sopp (same kva type), ein finhakka gul lauk, to knuste kvitlauksfedd, ein desiliter kyllingkraft og ein halv kopp kremfløyte. (Ein kopp er om lag to og ein halv desiliter.)
Salte og pepre kotelettane og brun dei i smør på høg varme, eit par minutt på kvar side. Ta dei ut av panna, skru ned varmen og sjekk om det er nok feitt, før du har i lauken og den skiva soppen. Lat det surre på middels varme i fem minutt eller til lauken byrjar å bli brun og soppen er mjuk og fin. Tilset kvitlauken og surr alt eit ekstra minutt. Så har du i kotelettane, kyllingkrafta og fløyten og lèt dette surre og godgjere seg på låg varme i eit kvarters tid. Simsalabim!
Når eg sit og skriv desse spaltene, kjem det alltid opp nokre minne frå ei svunnen tid. Eg hugsar ein gong i Barcelona, det var ved påsketider, og som alle andre gjekk me rundt og tenkte på lammekjøt. Så dura me inn på ein dyr baskisk restaurant, visstnok den beste i byen, og tinga lammekotelettar. Det varte og det rakk, og etter ein halvtime kom då maten.
Det var to bitte små, svartbrende objekt som ein eller annan gong hadde sete fast på eit dyr av typen sau, men no såg det mest ut som grillkol. Det einaste som var attåt, var eit salatblad. Me visste vel eigentleg ikkje kva me skulle meine eller tru, men til slutt sette me i å le. Og me klarte ikkje å stoppe. Me lo så gardinene rista og tårene spruta.
Personalet vart forbanna og snakka opphissa til oss på eit språk me ikkje forstod, men det hjelpte ikkje, me var kort sagt ikkje i stand til å slutte å le av det urkomiske karbonresultatet som låg på dei fjonge tallerkane våre. Det heile enda med at dei kasta oss ut, og me slapp å betale. Heldigvis!
Dagfinn Nordbø er tekstforfattar
og satirikar.
post@nordbo.no
Fleire artiklar
Foto via Wikipedia Commons
«Ørjasæter var fyrst god ven med diktarbroren sin frå Gudbrandsdalen, men så fekk han høyre ting om Aukrust som skar han 'gjenom hjarte som eit tvieggja sverd'.»
Han heitte John Guillot, men skifta namn til Johnnie Allan og blei pub-rockar.
Arkivet: For tida framstår ikkje USA som det lova landet, men hausten for 50 år sidan var Elvis Presley på hitlistene i USA og England med «Promised Land»
Mogleg trasé for jarnbane mellom Narvik eller Bjørnfjell til Tromsø.
«Tanken om å realisera tog til Tromsø gjennom Sverige er på ingen måte ny.»
Daniel Sommer, Johannes Lundberg og Arve Henriksen.
Foto: Kristin Lidell
Fint nordisk samarbeid
Her er det ikkje spor av langhalm.
Polakkane er skumle bridgespelarar. Her frå avslutningsseremonien under World Bridge Games i Buenos Aires nyleg.
Foto: Poli Zolto / World Bridge Federation
Dąbrowskis masurka
For to veker sidan vann Polen gull i det som uformelt blir kalla bridgens olympiade, i Buenos Aires.