Restaurering
Nye fundament under lang tids soge
Det var anten eller: å la husa falle i hop eller å gå i gang med å rette dei opp. Torild og Amund Nedreberg valde det siste i eit tun med så mykje gamalt at ikkje mange har noko liknande i distriktet.
Nedreberg ligg lettleg på solsida av Nordfjorden. Frå venstre låven, masstova, sperrestova med tidlegare utviding i høgda (høgelemmen) og nytt tilbygg mot tunet. Til høgre nystova med samlinga av gamle ting i skråtekte tilbygg.
Alle foto: Erik Solheim.
Staden er det eine bruket på garden Nedreberg – høgt, fritt og solvendt i den bratte grenda Bergsida nokre kilometer vest for Stryn sentrum. Fjøset er vekke; det mangla botevon. Men låven står der, høgreist i ein alder av 200 år, med ein solsvidd vegg av gamle bord i ramen. Inne er det no høylager og hestebåsar.
Amund Nedreberg vaks opp med hest, og interessa for fjordingen vart verande i han. No har neste generasjon fire i stallen. Ei stund avla han premierte dyr og selde. Det hadde dei drive med lenge på denne garden midt i fjordhestriket. Kanadiske hestefolk har fleire gonger budd på Nedreberg under høgtidsdagane for dei som har fjordingen i sjela, statshesteutstillinga på Eid. Halvannan times gange oppover i fjellet ligg setra, framleis med sel og fjøs. Etter utskifting i 1890 eig dei frå fjord til fjell. Fiske etter laks og sjøaure var lenge viktig for levemåten. Ved fjorden hadde dei jekteløk, ein stad båten kunne liggje trygt. Noko av det garden gav, har dei selt i lange tider. Men sjølvhushald var det dominerande så lenge jorda og sjøen var det dei hadde å leve av.
Garden, no delt i to bruk, er kjend i dokument frå 1420. Husa låg i ei klynge. For dei som Amund og Torild rår over, vart det små endringar av jordskiftet i 1890. Stovehuset står der det vart reist i 1865. Dette er ei sperrestove med to vindauge ut mot fjorden, slik skikken var i Nordfjord.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
