Diktet: Henrik Wergeland
Foto: NTB
Archivaren,
– Gud bevare’en!
kvæles fast af Støv.
I sit Kjælderlukke
maa med Savn han sukke
mod Pokalen
tømt i Svalen
af det Friske Løv.
Udenfore
høje store
Træers friske Suus
trænger til hans Øre.
Ha! han må dem høre;
han er bunden
dybt i Grunden
under Agershuus.
Nattens Fugle,
Ravn og Ugle
føre bedre Liv.
Frit de kan derude
rundt om Taarnet tude;
men hans Tunge
kan ej sjunge:
den er tør og stiv.
Hvilken Slyngel-
Æsel-Yngel
kan misunde ham,
om han i Madera,
Guldvin fra Frontera
Struben lædsker,
eller vædsker,
Støvet med en Dram?
Sine Skroller
vel han holder
i en høj Respekt.
Men hans Sjel og Tunge
hylder Nord, det unge,
om han kvæder
Oldets Hæder,
af sit Støv bedækt.
Deraf roder
han Klenoder
for sit Norge frem.
Æressagn han henter
frem af Pergamenter.
Intet heller
han fortæller,
end Alverden dem.
Archivaren
– Gud bevar’en! –
elsker da sit Støv.
Han i det jo finder
Norges Hædersminder.
I sin Kjælder
boer han heller
end blandt Rankens Løv.
Archivaren,
– Gud bevare’en!
kvæles fast af Støv.
I sit Kjælderlukke
maa med Savn han sukke
mod Pokalen
tømt i Svalen
af det Friske Løv.
Udenfore
høje store
Træers friske Suus
trænger til hans Øre.
Ha! han må dem høre;
han er bunden
dybt i Grunden
under Agershuus.
Nattens Fugle,
Ravn og Ugle
føre bedre Liv.
Frit de kan derude
rundt om Taarnet tude;
men hans Tunge
kan ej sjunge:
den er tør og stiv.
Hvilken Slyngel-
Æsel-Yngel
kan misunde ham,
om han i Madera,
Guldvin fra Frontera
Struben lædsker,
eller vædsker,
Støvet med en Dram?
Sine Skroller
vel han holder
i en høj Respekt.
Men hans Sjel og Tunge
hylder Nord, det unge,
om han kvæder
Oldets Hæder,
af sit Støv bedækt.
Deraf roder
han Klenoder
for sit Norge frem.
Æressagn han henter
frem af Pergamenter.
Intet heller
han fortæller,
end Alverden dem.
Archivaren
– Gud bevar’en! –
elsker da sit Støv.
Han i det jo finder
Norges Hædersminder.
I sin Kjælder
boer han heller
end blandt Rankens Løv.
Henrik Wergeland, vår mangslungne diktar, vart Noregs første riksarkivar i januar 1841 – formelt som byråsjef i Finansdepartementet, ei stilling han hadde til han døydde i 1845. Dette var den einaste embetstittelen han fekk i sitt liv. Som cand. theol. var det prest han hadde utdanna seg til, men eit uvørde privatliv blokkerte for ei slik stilling. Diktet «Smukke Skyer» fortel om dette vonbrotet.
Wergeland treivst som riksarkivar, med kontor på Akershus festning. Oppfinnsam som han var, skreiv han eit dikt om sjølve yrket: «Archiv-Vise», å syngje til melodien «Gubben Noa». Slik fleire andre dikt også gjekk på same melodi – her opninga på hans «Skinke- og Sylte-Vise»: «Julegrise/ Julevise/ har fortjent at faa./Hvis Princip for Dyder/eget Offer byder,/hvem kan taale/vel at maale/sig med Grisen saa?».
Sjølv om det å sitja på eit støvfullt kontor heile dagane hadde sine sider: «Nattens Fugle,/ Ravn og Ugle/ føre bedre Liv» – nemleg ute i det fri. Men arkivaren, han arbeider for fedrelandet: «Æressagn han henter/frem af Pergamenter» – om enn omgitt av støv: «Han i det jo finder/ Norges Hædersminder./ I sin Kjælder/ boer han heller/ end blant Rankens Løv».
Kommentar til teksten: Frontera = byen Fronteira i Portugal; skroller = store gamle bøker, bokrullar. Wergelands trebindsverk Norges Konstitutions Historie vart klart under hans tid som riksarkivar, likeins Jødesagen i det norske Storthing fremstillet af Henr. Wergeland. Og så mykje, mykje anna.
Jan Erik Vold
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Henrik Wergeland, vår mangslungne diktar, vart Noregs første riksarkivar i januar 1841 – formelt som byråsjef i Finansdepartementet, ei stilling han hadde til han døydde i 1845. Dette var den einaste embetstittelen han fekk i sitt liv. Som cand. theol. var det prest han hadde utdanna seg til, men eit uvørde privatliv blokkerte for ei slik stilling. Diktet «Smukke Skyer» fortel om dette vonbrotet.
Wergeland treivst som riksarkivar, med kontor på Akershus festning. Oppfinnsam som han var, skreiv han eit dikt om sjølve yrket: «Archiv-Vise», å syngje til melodien «Gubben Noa». Slik fleire andre dikt også gjekk på same melodi – her opninga på hans «Skinke- og Sylte-Vise»: «Julegrise/ Julevise/ har fortjent at faa./Hvis Princip for Dyder/eget Offer byder,/hvem kan taale/vel at maale/sig med Grisen saa?».
Sjølv om det å sitja på eit støvfullt kontor heile dagane hadde sine sider: «Nattens Fugle,/ Ravn og Ugle/ føre bedre Liv» – nemleg ute i det fri. Men arkivaren, han arbeider for fedrelandet: «Æressagn han henter/frem af Pergamenter» – om enn omgitt av støv: «Han i det jo finder/ Norges Hædersminder./ I sin Kjælder/ boer han heller/ end blant Rankens Løv».
Kommentar til teksten: Frontera = byen Fronteira i Portugal; skroller = store gamle bøker, bokrullar. Wergelands trebindsverk Norges Konstitutions Historie vart klart under hans tid som riksarkivar, likeins Jødesagen i det norske Storthing fremstillet af Henr. Wergeland. Og så mykje, mykje anna.
Jan Erik Vold
Fleire artiklar
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.
Papiravisa