Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

DiktetKultur

Diktet: Laila Stien

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen

Foto: Terje Bendiksby / NTB

Foto: Terje Bendiksby / NTB

2319
20230210
2319
20230210

Diktet denne veka er henta frå ei lita bok utgjeven på Albatross, forlaget til Magnar Mikkelsen som inntil nyleg heldt til i Veidnesklubben, ei lita bygd i Lebesby kommune i Finnmark. Hold stø båt kom ut i 1990 og var skriven av Laila Stien (f. 1946), som då var ein etablert Tiden-forfattar.

Ein tenkjer kan hende ikkje først og fremst på poesi når ein tenkjer på Laila Stien. Men forfattarskapen tel òg tre eigne diktsamlingar og ikkje minst ei lang rekkje vesentlege poesiomsettingar frå samisk. Omtrent samstundes som Hold stø båt kom ut, kom òg omsettingar av mellom andre Nils-Aslak Valkeapää (Vindens veier) og Anders Fjellner, og fleire av Rauni Magga Lukkari. Stien blei i 2015 utnemnd til æresdoktor ved UiT Noregs arktiske universitet for forfattarskapen og omsettingsarbeidet.

Boka er illustrert med åtte tresnitt av Hans Gerhard Sørensen (1923–1999), ein av dei mest framståande bokillustratørane i Noreg frå førre hundreåret, kjend for å ha illustrert fleire verk av Duun, Is-slottet av Vesaas og Nordlands trompet av Dass. Sørensen ville ha fylt 100 år i januar i år.

Diktsamlinga opnar med eit motto frå Nordlands trompet, og det er er ein nordnorsk kvardag som er den raude tråden i denne raude diktboka. Ein kvardag som på den tida nok var prega av eit visst mismot – etter nedgang i fisket, motgang i økonomien, naturkrise og arbeidsløyse. Svaret på situasjonen er ikkje syting, men arbeid og kunnskap: Det dreier seg om å bidra: hjelpe til og halde ut.

Arbeidet gir trøyst og avlar kunnskap som mellom anna kjem til syne i språket: Ein nyttar presise omgrep som «andøy», eller andøve – som tyder å bruke årer til å halde ein båt roleg i vind og straum. Meistringa gjer ein stolt; det styrker bandet mellom generasjonar og gjer folk i stand til å bere dagane.

Cathrine Strøm

Trekke kokfisk

Hold stø båt

hold ut.

Varmen fra åretak

og heimspunnet ull

brer seg snart i kroppen

jager bort mismot

mjuker opp fingrene

tiner tofta.

Hold stø båt, hjelp til

hold rede på garnet i sjøen

garnet i nevene på far din

garnet med blank sild.

Hold båten still.

Hold stø båt.

Fortap deg ikke

i glitteret i vannspeilet

perlene på ripa.

Andøv, ro.

Hold båten stø

bær maten lett i hus

bær børa inn i varmen

bær dagene

med hele din jentestyrke

spis maten stolt.

Hold stø båt

hold ut.

Laila Stien

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Diktet denne veka er henta frå ei lita bok utgjeven på Albatross, forlaget til Magnar Mikkelsen som inntil nyleg heldt til i Veidnesklubben, ei lita bygd i Lebesby kommune i Finnmark. Hold stø båt kom ut i 1990 og var skriven av Laila Stien (f. 1946), som då var ein etablert Tiden-forfattar.

Ein tenkjer kan hende ikkje først og fremst på poesi når ein tenkjer på Laila Stien. Men forfattarskapen tel òg tre eigne diktsamlingar og ikkje minst ei lang rekkje vesentlege poesiomsettingar frå samisk. Omtrent samstundes som Hold stø båt kom ut, kom òg omsettingar av mellom andre Nils-Aslak Valkeapää (Vindens veier) og Anders Fjellner, og fleire av Rauni Magga Lukkari. Stien blei i 2015 utnemnd til æresdoktor ved UiT Noregs arktiske universitet for forfattarskapen og omsettingsarbeidet.

Boka er illustrert med åtte tresnitt av Hans Gerhard Sørensen (1923–1999), ein av dei mest framståande bokillustratørane i Noreg frå førre hundreåret, kjend for å ha illustrert fleire verk av Duun, Is-slottet av Vesaas og Nordlands trompet av Dass. Sørensen ville ha fylt 100 år i januar i år.

Diktsamlinga opnar med eit motto frå Nordlands trompet, og det er er ein nordnorsk kvardag som er den raude tråden i denne raude diktboka. Ein kvardag som på den tida nok var prega av eit visst mismot – etter nedgang i fisket, motgang i økonomien, naturkrise og arbeidsløyse. Svaret på situasjonen er ikkje syting, men arbeid og kunnskap: Det dreier seg om å bidra: hjelpe til og halde ut.

Arbeidet gir trøyst og avlar kunnskap som mellom anna kjem til syne i språket: Ein nyttar presise omgrep som «andøy», eller andøve – som tyder å bruke årer til å halde ein båt roleg i vind og straum. Meistringa gjer ein stolt; det styrker bandet mellom generasjonar og gjer folk i stand til å bere dagane.

Cathrine Strøm

Trekke kokfisk

Hold stø båt

hold ut.

Varmen fra åretak

og heimspunnet ull

brer seg snart i kroppen

jager bort mismot

mjuker opp fingrene

tiner tofta.

Hold stø båt, hjelp til

hold rede på garnet i sjøen

garnet i nevene på far din

garnet med blank sild.

Hold båten still.

Hold stø båt.

Fortap deg ikke

i glitteret i vannspeilet

perlene på ripa.

Andøv, ro.

Hold båten stø

bær maten lett i hus

bær børa inn i varmen

bær dagene

med hele din jentestyrke

spis maten stolt.

Hold stø båt

hold ut.

Laila Stien

Emneknaggar

Fleire artiklar

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis