Bokhandlaren i Fosna

Ei 32 år gamal kvinne frå Tromsø etablerte eigen bokhandel i Kristiansund i 1874. Seinare gav denne bokhandelen ut 15 bøker. Bokmålsbøkene kom ut i Kristiansund N, nynorskbøkene i Fosna.

Fosna brukt om den staden som offisielt heitte Kristiansund frå 1742, er dokumentert frå 1520. Namnet var vanleg i nordmørsbygdene langt ut på 1900-talet, dels brukt om byen, dels om området. Ola Stemshaug har vist at særleg frå 1890-åra tok både målfolk og andre til orde for bynamnet Fosna.

Prestedottera Maren Marie Musæus Norman (1841–1916) frå Tromsø var den andre kvinna i Noreg som skipa bokhandel. Berre sorenskrivarenkja Fredrikke Svendsen i Volda hadde gjort det før, i 1872.

Etter år i Mallingske Boghandel i Kristiania busette Norman seg i Kristiansund saman med mora, enkje med slekt i byen. Dette var gode tider for klippfiskbyen, og dermed eit gunstig tidspunkt å opne bokhandel på. Her gifta ho seg med hallingen Helge Barman, og ekteparet dreiv bokhandelen til ein heimvend amerikafarar tok over sommaren 1891.

Handelsmannssonen Georg Sverdrup (1866–1953) frå Bindalen var utdanna styrmann og hadde vore konduktør i San Francisco før han gifta seg ned stedottera til Maren Marie Barman i Kristiansund. Frå 1892 heitte verksemda Marie Normans Efg.s Boghandel. Sverdrup kjøpte firmaet i 1896, men gjorde først i 1926 dette til Sverdrups Bokhandel.

Sverdrup investerte i trykkjeriutstyr, og frå 1896 var Marie Normans Efg.s Trykkeri i gang med ein portefølje som voks raskt. Forleggjar blei han også. 15 bøker og 3 årgangar av tidsskriftet Nordmøringen gav han ut i åra 1901–24. Dei fleste bøkene var på nynorsk, utgivarstaden var Fosna, og bøkene var gjerne trykte i «Marie Normans Efg.s Bokhandels prenteverk».

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare