Iskrem
Dei ropar «Nyhende! Nyhende!» så høgt dei kan, men er det eigentleg så nytt, det dei kjem med?
Kva for ein is har ein eigentleg lyst på? Er det noko nytt og spanande eller noko trygt og kjent og godt i år?
Foto: Heiko Junge / NTB
Endeleg – men likevel i god tid før 17. mai – er dei her: dei nye småiskremane.
Ja, for kva var vel sommaren utan endelause heite, tørste og søtsugne stunder hengande over ein frysedisk medan ein prøver å bestemme seg for kva for ein is ein eigentleg, djupast nede og i botnen av sjel og mage, har lyst på? Er det noko nytt og spanande eller noko trygt og kjent og godt?
Det fyrste ein må gjere, er gjerne å definere om ein vil ha saft- eller mjølkeis. Men sjølv ikkje det treng vere så enkelt lenger: I år lanserer til dømes Diplom-Is Lollipop Pæresplitt – med vaniljeis inst, fruktis med pæresmak over og sjokoladetrekk ytst.
Høyrest det freistande ut? For min del må eg innrømme at det gjer meg mest forvirra – både over den frekke kombinasjonen av saft og mjølk og over kva pæresmak eigentleg har med Lollipop å gjere. Ja, for Lollipop-isen er jo ein institusjon – produsert med same appelsin- og bringebærsmak og sjokoladetopp sidan 1966 – då heitte han rett nok Thor-is, men forutan namnet har altså lite endra seg – før no.
Breier seg
Det som har skjedd no – eller i det minste dei siste åra – kan ein ikkje skulde Lollipop for, ikkje eingong Diplom-Is eller i og for seg isbransjen i det heile, sjølv om fenomenet er ekstra synleg nett her: Den enorme merkevarebygginga, der det meste som vert lansert som nytt, ikkje eigentleg er det, men berre ein variant av noko som alt eksisterer, har lagt si klamme og uoppfinnsame hand over produktkategori etter produktkategori.
Om det er nye smakar på Go’ Morgon-yoghurten eller Freia Melkesjokolade med ein ny type sjokoladekjeks, eller, som i dette høvet, å ta eit produkt som eigentleg er ganske så nytt, og putte det inn under ein allereie kjend paraply – altså Lollipop-namnet – for at vi forbrukarar skal lurast til å tru at produktet har noko å gjere med noko vi allereie kjenner og liker. For sjølv om vi gjerne vil prøve noko nytt med den eine handa, held vi igjen med den andre og vender attende til det lune og trygge. I det minste er det dette paradigmet matvareprodusentar flest arbeider etter, og det er difor Diplom-Is har sin kategori med Royal-ispinnar i åtte ulike variantar og Hennig-Olsen har sin kategori med sju ulike Crème-ispinnar.
Kaffi og lakris
I år har dei, altså Royal og Crème, forresten lansert kvar sin iskrem med kaffismak. Crème har gått for ein cappuccino-variant, medan Royal kallar sin Trippel Frappe. I innhald er dei likevel nesten til forveksling like: fløyteis med kaffismak og sjokoladetrekk – men der Crème går for sjokoladebitar, stiller Royal opp med karamellsaus.
Lite grann å velje mellom der altså, samstundes som vi slår fast at kaffi kjem høgt opp på iskremmotetabellen i år – ei plassering den fermenterte bønna truleg må dele med ei rot.
Iskremsmakvinnar nummer to må nemleg seiast å vere lakrisrota. Crème har alt hatt sin lakrisvariant eit års tid, og no kan Royal sjølvsagt ikkje vere dårlegare – tvert om smeller dei til med trippel lakris. I tillegg har Diplom-Is fått innpass hjå eit anna ikkje heilt ukjent merkenamn: Frå i sommar kan du få Tyrkisk Pepper ikkje berre i drinken din, men også i iskremform.
Saltbombene er heller ikkje aleine om å ta vegen frå godterihylla til den kjølande frysedisken i sommarvarmen: Her får han selskap av nybyrjarane Dumle karameller (i form av isen Dumle Snacks frå Diplom-Is) og Freia Smil-sjokolade (Smil Fløteis frå Hennig-Olsen), som skal finne plassen sin ved sida av dei meir erfarne ispinnane Freia Firkløver, Freia Melkesjokolade is, Daim Balltopp, Solo is, Smarties Pop-UP, Lion King Size, Snickers-is og Litago-beger. Alt dette berre frå Hennig-Olsen og Diplom-Is.
Greitt nok at det smakar godt. På mange nivå er det jo det ein forventar av ein is. Men kor er kreativiteten i det heile? Kor er skapargleda, konkurranseinstinktet og – ja, eg får lyst å seie yrkesæra – for kor ligg eigentleg gleda i berre å kopiere heile tida? Nei, sommargleda fortener betre, spør du meg.
Siri Helle
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Endeleg – men likevel i god tid før 17. mai – er dei her: dei nye småiskremane.
Ja, for kva var vel sommaren utan endelause heite, tørste og søtsugne stunder hengande over ein frysedisk medan ein prøver å bestemme seg for kva for ein is ein eigentleg, djupast nede og i botnen av sjel og mage, har lyst på? Er det noko nytt og spanande eller noko trygt og kjent og godt?
Det fyrste ein må gjere, er gjerne å definere om ein vil ha saft- eller mjølkeis. Men sjølv ikkje det treng vere så enkelt lenger: I år lanserer til dømes Diplom-Is Lollipop Pæresplitt – med vaniljeis inst, fruktis med pæresmak over og sjokoladetrekk ytst.
Høyrest det freistande ut? For min del må eg innrømme at det gjer meg mest forvirra – både over den frekke kombinasjonen av saft og mjølk og over kva pæresmak eigentleg har med Lollipop å gjere. Ja, for Lollipop-isen er jo ein institusjon – produsert med same appelsin- og bringebærsmak og sjokoladetopp sidan 1966 – då heitte han rett nok Thor-is, men forutan namnet har altså lite endra seg – før no.
Breier seg
Det som har skjedd no – eller i det minste dei siste åra – kan ein ikkje skulde Lollipop for, ikkje eingong Diplom-Is eller i og for seg isbransjen i det heile, sjølv om fenomenet er ekstra synleg nett her: Den enorme merkevarebygginga, der det meste som vert lansert som nytt, ikkje eigentleg er det, men berre ein variant av noko som alt eksisterer, har lagt si klamme og uoppfinnsame hand over produktkategori etter produktkategori.
Om det er nye smakar på Go’ Morgon-yoghurten eller Freia Melkesjokolade med ein ny type sjokoladekjeks, eller, som i dette høvet, å ta eit produkt som eigentleg er ganske så nytt, og putte det inn under ein allereie kjend paraply – altså Lollipop-namnet – for at vi forbrukarar skal lurast til å tru at produktet har noko å gjere med noko vi allereie kjenner og liker. For sjølv om vi gjerne vil prøve noko nytt med den eine handa, held vi igjen med den andre og vender attende til det lune og trygge. I det minste er det dette paradigmet matvareprodusentar flest arbeider etter, og det er difor Diplom-Is har sin kategori med Royal-ispinnar i åtte ulike variantar og Hennig-Olsen har sin kategori med sju ulike Crème-ispinnar.
Kaffi og lakris
I år har dei, altså Royal og Crème, forresten lansert kvar sin iskrem med kaffismak. Crème har gått for ein cappuccino-variant, medan Royal kallar sin Trippel Frappe. I innhald er dei likevel nesten til forveksling like: fløyteis med kaffismak og sjokoladetrekk – men der Crème går for sjokoladebitar, stiller Royal opp med karamellsaus.
Lite grann å velje mellom der altså, samstundes som vi slår fast at kaffi kjem høgt opp på iskremmotetabellen i år – ei plassering den fermenterte bønna truleg må dele med ei rot.
Iskremsmakvinnar nummer to må nemleg seiast å vere lakrisrota. Crème har alt hatt sin lakrisvariant eit års tid, og no kan Royal sjølvsagt ikkje vere dårlegare – tvert om smeller dei til med trippel lakris. I tillegg har Diplom-Is fått innpass hjå eit anna ikkje heilt ukjent merkenamn: Frå i sommar kan du få Tyrkisk Pepper ikkje berre i drinken din, men også i iskremform.
Saltbombene er heller ikkje aleine om å ta vegen frå godterihylla til den kjølande frysedisken i sommarvarmen: Her får han selskap av nybyrjarane Dumle karameller (i form av isen Dumle Snacks frå Diplom-Is) og Freia Smil-sjokolade (Smil Fløteis frå Hennig-Olsen), som skal finne plassen sin ved sida av dei meir erfarne ispinnane Freia Firkløver, Freia Melkesjokolade is, Daim Balltopp, Solo is, Smarties Pop-UP, Lion King Size, Snickers-is og Litago-beger. Alt dette berre frå Hennig-Olsen og Diplom-Is.
Greitt nok at det smakar godt. På mange nivå er det jo det ein forventar av ein is. Men kor er kreativiteten i det heile? Kor er skapargleda, konkurranseinstinktet og – ja, eg får lyst å seie yrkesæra – for kor ligg eigentleg gleda i berre å kopiere heile tida? Nei, sommargleda fortener betre, spør du meg.
Siri Helle
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
«Me har ikkje grunnlag for å seia at bokmålsbrukarar har kvassare penn enn andre, men nokre av dei evnar å kløyva kvass i to.»
Gjennom Hitlers progagandaminister Joseph Goebbels får vi eit innblikk i sanninga bak Nazi-Tysklands propagandamaskin.
Foto: Another World Entertainment
Propaganda på agendaen
Fører og forfører er ein drivande historietime om tidenes skumlaste skrønemakar.
Ein mann med tomlar opp i ruinane i ein forstad sør i Beirut etter at fredsavtalen mellom Hizbollah og Israel vart gjeldande 27. november.
Foto: Mohammed Yassin / Reuters / NTB
Fredsavtale med biverknader
Avtalen mellom Israel og Libanon kan få vidtrekkjande konsekvensar.
President Donald Trump og budsjettdirektøren hans, Russel Vought, held pressekonferanse i Det kvite huset i Washington i 2019. No får Vought på ny denne jobben. I mellomtida har han vore sentral i Project 2025.
Foto: Evan Vucci / AP / NTB
Project 2025 – ein plan for omforming av USA
Les eit utval av politikkframlegga her.
Thomas Hylland Eriksen fotografert i samband med utgjevinga av boka Appenes planet i 2021.
Foto: Ole Berg-Rusten / NTB
«Eit førebilete på den offentlege intellektuelle som ujålete og usnobba ytra seg i ålmenta.»
Thomas Hylland Eriksen (1962–2024)