Matmonsen
Krydderkaos
«Garam masala» er eit eventyrleg smakfullt krydder for mat du ønskjer ei sterkare djupn i.
Frå venstre muskatnøtt, chiliflak, karri, spisskum, einerbør og flaksalt. I midten paprika.
Foto: Dagfinn Nordbø
Vi har alle vore der. Henta ut noko krydder frå hylla over komfyren, sjekka det feittete glaset og tenkt: Når på Metusalems tid var det eg kjøpte denne, eigentleg? Så sjekkar du datoen, han synest kanskje ikkje lenger, du skrur opp loket, snusar nedi der – å hoi sann, Davids son, her var det meir enn nok futt att, ja! Eller det duftar ingenting, og du lèt glaset eller posen diskré gli ned i bosskorga.
Men hugs at om dufta ikkje er så sterk lenger, kan du jo alltids kompensere ved å ha i litt meir. Prøv deg fram.
Ein bør ha nokre tommelfingerreglar, og den første er at tørka krydderblandingar har kortast levetid. Du veit garam masalaen du kjøpte til den eine gongen i forfjor då du skulle lage noko indisk, og sidan aldri skjenkte så mykje som ein tanke. Eg vil seie at eitt til halvtanna år er maksimum hylletid for slike blandingar.
«Garam masala» tyder forresten berre sterk blanding, så veit du det. Dette er eit eventyrleg smakfullt krydder for mat du ønskjer ei sterkare djupn i, og det er laga av til dømes korianderfrø, spisskumfrø, kardemomme, nellik, svart pepar, kanel, muskatnøtt og nokre gongar bukkehornkløver – men kan òg innehalde stjerneanis, laurbærblad, fennikelfrø, ingefærpulver, chiliflak eller laukpulver.
Vil du lage det sjølv, bruk heile krydder og køyr dei i krydderkvern eller morter til eit fint pulver. Har du ikkje krydderkvern, bruk kaffikverna. Kjøl ned og sett glaset mørkt og kjølig, tydeleg merkt med etikett og gjerne dato – du må nemleg ikkje tru at du om nokre månader hugsar kva som er oppi der. I bokhandelen finn du søte små klistrelappar som passar fint på krydderglas, du får òg kjøpt klistremerkeark til skrivaren.
Garam masala blir sjølvsagt best med denne metoden. I asiatiske butikkar får du kjøpt ferdige posar med heile krydder som blir til di sterke blanding når du har dei i matmølla og lagar pulver av dei. Så kan du også variere, med til dømes sterk som fy (til mor og far og den pakistanske naboen) eller ganske mild (til born). Men bland no for all del ikkje dei to... Du risikerer jo å traumatisere smårollingane slik at dei aldri meir rører sterke krydder, haha! Det må ikkje skje. Sterk mat har kome for å bli, og plassen her er på ingen måte stor nok til å fortelje om alle sjukdommane dei hjelper mot.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
