Frå matfatet
Om ein lèt tradisjonane flyte, er det ikkje grenser for kva ein får smake på.
På hylla: denne dravlen frå Bergensmeieriet er nok ikkje så god lenger – men tradisjonen står seg framleis.
Foto: Wikimedia Commons
Lat oss nærme oss hausten ved å gjere oss kjende med eit lite stykke norsk kulturhistorie: den kokte mjølkematen.
Mjølk er ei råvare med nærast uendelege spelerom – tenk berre på smør, fløyte, rømme, iskrem, prim, brunost, gamalost, piska krem, blåmuggost og så bortetter – kreativiteten har vore enorm opp gjennom tusenåra. Det er ikkje så rart, for mjølk blir lett skjemd og treng ikkje mange timane i romtemperatur for å verte udrikkeleg. Brorparten av tida vi har nytta mjølk i hushaldet, er det eigaren av mjølkedyret som har hatt ansvaret for å ta vare på mjølkekvaliteten. Foredlinga måtte skje utan tilgang til mekanisk kjøling, og mjølka kom to gonger om dagen, sju dagar i veka.
To foredlingsmetodar var syrning og tørking – det vi no kjenner som surmjølk og kvitost, til dømes. Men i dag skal vi heller kikke inn i tradisjonane våre for kokt mjølkemat – kategorien der brunost og prim er mest kjende, men der utvalet er så mykje større.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
