Alt som liknar på oss
Debutantdikt som står godt på eigne bein.
Silje Linge Haaland er kunstnar og poet.
Foto: Julie Pike
DIKT
Silje Linge Haaland:
Desperasjonsanimasjon
Gyldendal
I Silje Line Haalands debutbok Desperasjonsanimasjon finn ein dikt med ein sterk naturlyrisk impuls. Men naturkjensla vert råka av sjokkarta brot som riv ein bort frå landskapet ein er i. I setninga «stråene vaier som logo for vind» bryt økonomien inn i naturen, i sansinga og i språket.
Det handlar ikkje berre om at naturen blir innskriven i, og utnytta av, menneska. Det handlar også om noko meir grunnleggjande, om det å kunne sjå likskapar og likne noko med noko anna, for å blåse liv inn i det. Slik undersøkjer dikta ikkje berre etterlikningane som skjer i ungars tilhøve til vaksne, for naturen kan også tene som modell for etterlikninga: «Se: hvordan vi imiterer vannet/ hvordan ungenes hår bølger.»
Refleksjon
Diktdebutant Haaland er biletkunstnar. Gjennom ein særeigen montasjeteknikk fører kunstarbeida hennar saman fleire uttrykk, skulptur, video, lyd, tekst og tekstil. Ofte vandrar same motiv att og fram frå éin samanheng til ein annan, frå video til skulptur til tekst. Det verkar som det produktive i Haalands kunst skjer i overgangane og kryssingane mellom dei ulike materiala og framstillingsformene.
Tekststykke som finst i kunstverka, finst integrerte også i debutboka. Desperasjonsanimasjon er eit omgrep kunstnaren nyttar om kunsten sin: Fordi kunsten ikkje slepp unna at han er kunstig, skapar han ikkje autentisk liv. Kunst er i beste fall ein refleksjon av det levande. Kunsten får difor eit umogleg og fortvilande skjer over seg: «jeg er bundet til bilder etter bilder/ som gress til jord».
Grensekryssande
Eit slik prosjekt som kryssar over grensene til kunstartane og involverer ulike representasjonsformer, er høgst interessant. Ein kan altså lese diktboka i forlenginga av Haalands kunstnariske arbeid, samstundes står diktboka veldig godt på eigne bein som eit sjølvstendig og moge litterært uttrykk, prega av at undrande og spørjande naturlyriske bilete vert punkterte, eller snudde på hovudet, når fragment frå ein annan samanheng pressar seg på og annekterer dei.
Haalands dikt er på same tid vene, sansande og skjerande samstundes som dei set i verk refleksjonar knytte til kunsten, menneske og omverda utan å belaste dei med kunstfilosofisk utanomsnakk.
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
DIKT
Silje Linge Haaland:
Desperasjonsanimasjon
Gyldendal
I Silje Line Haalands debutbok Desperasjonsanimasjon finn ein dikt med ein sterk naturlyrisk impuls. Men naturkjensla vert råka av sjokkarta brot som riv ein bort frå landskapet ein er i. I setninga «stråene vaier som logo for vind» bryt økonomien inn i naturen, i sansinga og i språket.
Det handlar ikkje berre om at naturen blir innskriven i, og utnytta av, menneska. Det handlar også om noko meir grunnleggjande, om det å kunne sjå likskapar og likne noko med noko anna, for å blåse liv inn i det. Slik undersøkjer dikta ikkje berre etterlikningane som skjer i ungars tilhøve til vaksne, for naturen kan også tene som modell for etterlikninga: «Se: hvordan vi imiterer vannet/ hvordan ungenes hår bølger.»
Refleksjon
Diktdebutant Haaland er biletkunstnar. Gjennom ein særeigen montasjeteknikk fører kunstarbeida hennar saman fleire uttrykk, skulptur, video, lyd, tekst og tekstil. Ofte vandrar same motiv att og fram frå éin samanheng til ein annan, frå video til skulptur til tekst. Det verkar som det produktive i Haalands kunst skjer i overgangane og kryssingane mellom dei ulike materiala og framstillingsformene.
Tekststykke som finst i kunstverka, finst integrerte også i debutboka. Desperasjonsanimasjon er eit omgrep kunstnaren nyttar om kunsten sin: Fordi kunsten ikkje slepp unna at han er kunstig, skapar han ikkje autentisk liv. Kunst er i beste fall ein refleksjon av det levande. Kunsten får difor eit umogleg og fortvilande skjer over seg: «jeg er bundet til bilder etter bilder/ som gress til jord».
Grensekryssande
Eit slik prosjekt som kryssar over grensene til kunstartane og involverer ulike representasjonsformer, er høgst interessant. Ein kan altså lese diktboka i forlenginga av Haalands kunstnariske arbeid, samstundes står diktboka veldig godt på eigne bein som eit sjølvstendig og moge litterært uttrykk, prega av at undrande og spørjande naturlyriske bilete vert punkterte, eller snudde på hovudet, når fragment frå ein annan samanheng pressar seg på og annekterer dei.
Haalands dikt er på same tid vene, sansande og skjerande samstundes som dei set i verk refleksjonar knytte til kunsten, menneske og omverda utan å belaste dei med kunstfilosofisk utanomsnakk.
Sindre Ekrheim
Sindre Ekrheim er lyrikar og fast bokmeldar i Dag og Tid.
Haalands dikt er på same tid vene, sansande og skjerande.
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
Krigen er ei ufatteleg ulukke for Ukraina. Men også for Russland er det som skjer, ein katastrofe.
Tusen dagar med russisk katastrofe
Jens Stoltenberg gjekk av som generalsekretær i Nato 1. oktober. No skal han leie styringsgruppa for Bilderberg-møta.
Foto: Thomas Fure / NTB
Mingleklubben for makt og pengar
Jens Stoltenberg blir partyfiksar for Bilderberg-møta, ein institusjon meir i utakt med samtida enn nokon gong.
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.
Taiwanarar feirar nasjonaldagen 10. oktober framfor presidentbygget i Taipei.
Foto: Chiang Ying-ying / AP / NTB
Illusjonen om «eitt Kina»
Kina gjer krav på Taiwan, og Noreg anerkjenner ikkje Taiwan som sjølvstendig stat. Men kor sterkt står argumenta for at Taiwan er ein del av Kina?
Den rumenske forfattaren Mircea Cartarescu har skrive både skjønnlitteratur, lyrikk og litterære essay.
Foto: Solum Bokvennen