Roman

Fernanda Melchor:

I orkanens skygge

Omsett av Christian Rugstad
Solum Bokvennen

Fernanda Melchors roman I orkanens skygge opnar med eit likfunn som ikkje står tilbake for Jakob Sandes dikt frå 1929 når det gjeld viljen til å dukke ned i ein makaber rotningsprosess.

Det er landsbyheksa som blir funnen i ein vatningskanal i sukkerrøyrsmarkene utanfor La Matosa, ein fiktiv landsby i delstaten Veracruz søraust i Mexico med kystline mot Golfen.

Det handlar om eit drap, og alt som hender fram til drapet blir oppklart, viser eit lokalsamfunn og kanskje ein heil nasjon vikla inn i ein valdsspiral utan like.

Tankestraum

Teksten går i sirklar og flyt fram og tilbake i ein fortløpande tankestraum utan bruk av avsnitt og sparsam bruk av punktum. Stadig vender han tilbake til utgangspunktet, drapet på Heksa, og gjennom ulike personar får vi ulike vinklingar på det som har hendt, og kva for motiv som ligg til grunn.

Etter kvart forstår ein at Heksa er ein transperson som kjøper brutal sex av ein gjeng dopfikserte og perverse ungdommar. I tillegg blandar Heksa ein fosterfordrivande mikstur som ho sel til gravide småjenter og prostituerte. Men det som triggar drapet, er ryktet om ein stor skatt i eit avstengt rom i huset, og etter at gjerningsmannen er tatt, utløyser denne fiktive skatten ein serie bestialske drap og forsvinningar, utan at nokon blir stilte til ansvar.

Språket er rått og intenst, folkeleg og kontant, og det skildrar ein orgie i vald, drap, seksuelle overgrep og alle slags fornedringar der det er fritt fram for den sterkaste. Dei som skal oppretthalde lov og orden, er nemleg sjølve ein del av valdskulturen der menn tar seg til rette og lever ut driftene sine på eigne barn, stedøtrer og prostituerte. Melchor skildrar eit samfunn utan håp, utan oppdrift, utan styring, eit samfunn på kanten av stupet.

Streif av håp

Eit lite streif av håp finn ein likevel hos kvinnene som tar ansvar og etter beste evne prøver å halde familien samla, men det er ikkje så enkelt når inntektene ligg i prostitusjon eller sal av dop, og i bakgrunnen finst tunge kriminelle miljø som infiltrerer heile samfunnet.

I orkanens skygge kom på spansk i 2017 og er den andre romanen til Fernanda Melchor. Han har fått både nasjonale og internasjonale prisar og er nominert til prestisjetunge prisar både i Storbritannia og i Irland.

Mexico har eit knippe av verdskjente mannlege forfattarar, som Carlos Fuentes, Octavio Paz (Nobelprisen 1990) og Juan Rulfo. No kan det vere kvinnene som fører an, med Valeria Luiselli (f. 1983) og Fernanda Melchor (f. 1982) i spissen.

Oddmund Hagen

Oddmund Hagen er forfattar og fast bokmeldar i Dag og Tid.