Folkrock

Fleet Foxes:

Crack-Up

Nonesuch/Warner

Eit slag som kjem mot deg innanfrå, slik skildra forfattaren F. Scott Fitzgerald (1896–1940) det psykiske samanbrotet i essayet «The Crack-Up» (1936): Når du kjenner det, skreiv han, så er det for seint å gjere noko med det.

No har Robin Pecknold gjort tittelen til sin eigen, med Crack-Up, det første Fleet Foxes-albumet på seks år, ein dokumentasjon på ein sjølvgranskande, tidvis retningsvill periode for frontmannen, som trong å komme vekk frå rolla som frontmann. Pecknold var utkøyrd, klar for ein uvisst avgrensa time out, og forsvann for å studere, surfe og reise. Framtida for bandet vart usikker.

Komplekst

Crack-Up kjennest litt som Pecknolds Brian Wilson-album. Den kunstnarlege visjonen er i all hovudsak unnfanga i det rastlause sinnet hans og realisert under hans kreative styring, slik Beach Boys-legenda og grublaren Wilson dominerte dei megalomane, geniale produksjonane til det bandet på siste halvdel av 1960-talet. I likskap med desse utgivingane er også Crack-Up samansett av komplekse komposisjonar, kvar og ein av dei små musikalske eventyr, folkrocksymfoniar i miniatyr.

Som Wilson er også Pecknold vokalist og multiinstrumentalist (bass, piano og meir viltre innslag som marimba og moog, for å nemne noko). Han har skrive tekst og melodi på alle songane, og co-produsert saman med gitarist Skyler Skjelset, som har vore ein sentral samarbeidspartnar i løpet av det halvåret då songane vart spelte inn i New York. I omslagsheftet er Pecknold faktisk kreditert med vel tjue instrument og lydeffektar i studio, og han spelar ei viktig rolle på alle spor, medan dei andre musikarane i bandet tek del meir spreidd og her og der. Universet vi møter i Crack-Up, er på mange måtar Pecknolds forteljing om reisa han har vore på, uttrykt slik han ønskte at det skulle verte uttrykt.

Varm og variert

Vakkert er det no i alle fall. Crack-Up er ei rik, varm og variert plate. Ho er langt frå dyster, snarare djup og utforskande i ord og tone, leikande, spørjande og fabulerande. Sjølv om referansane kjem tett, litterære så vel som musikalske, frå Stravinskij til Beowulf, så kjennest aldri albumet innforstått, stivt eller tilgjort i si musikalske og litterære utfalding. Pecknolds retningsløyse var nok ikkje kalkulert, ho verkar reell nok, men ho resulterte i alle fall i eit karrierehøgdepunkt for Fleet Foxes.

Øyvind Vågnes

Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.