Haust
Haustfargar til inspirasjon.
Foto: Tor Richardsen / NTB
Der kom hausten, og igjen var menneska vakre. I går gjekk eg i sola langs Akerselva, fortørna over kor fine alle var, kledde i jordfargar som matcha trea, i det varme haustlyset som får fram det beste i alle. Eg såg kvinner i store, strukturerte kåper, gutar i frakk og skinnsko, ein uhyre elegant mann i rullestol, med blankt hår og djupe fòrer i kinna.
Borte er den vulgære sommaren som strippar kulturen av kroppane og byter ut stil med idiotisk naken hud, årstida som Noreg ikkje kler, og som får vaksne menn til å tru at dei kjem unna med shorts. Gløymd er den endå verre våren, då dette for det meste bleike folket trer grotesk ut frå mørket, inn i det harde lyset, som grelle berg av blodsprengt og blåleg rått kjøtt.
Noreg er vakrast om hausten, i dei varme fargane i oktober og i det kvite novemberlyset som gjer kvar våte grein skarpt avteikna, som skrift, meiningsfull. Hausten er eit teater av indre og ytre eleganse, venleik og klokskap, av velfortent sentimentalitet. Det er kanskje ein klisjé, men ein klisjé verd å merke seg, særleg no når vi har så få høve til å pynte oss.
Roa senkar seg om hausten, lyset og tankane vert klarare, arbeidslysta veks, nervane vert mindre taggete. Folk får finare hår og betre hud og harmonerer meir med det som omgir dei.
Berre om hausten kler folk seg i etterlikningar av naturen, i grønt og brunt og oransje i oktober, i sjatteringar av grått og pastell i november, heilt instinktivt. Og kanskje er det nettopp denne harmonien mellom vêr og klede, det indre og det ytre, som dei lengest etter når kvinner seint på sommaren byrjar seie til kvarandre at no gler vi oss til strikkegenserar og strømpebukser og mjuke sjal.
Eit andlet i haustlys er alltid vakkert – klokt og djupt og herda. Andleta vert bilete på at dei gamle grekarane var inne på noko når dei hevda at det sanne, det gode og det vene ikkje kan viklast frå kvarandre. Hausten foreinar patos, etos og logos – om ein er villig til å sjå det slik, og å tillate seg dette inderlege.
Så pynt dykk no, flanørar, for kvarandre og for dykk sjølve, og gå på vift!
Ida Lødemel Tvedt
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Der kom hausten, og igjen var menneska vakre. I går gjekk eg i sola langs Akerselva, fortørna over kor fine alle var, kledde i jordfargar som matcha trea, i det varme haustlyset som får fram det beste i alle. Eg såg kvinner i store, strukturerte kåper, gutar i frakk og skinnsko, ein uhyre elegant mann i rullestol, med blankt hår og djupe fòrer i kinna.
Borte er den vulgære sommaren som strippar kulturen av kroppane og byter ut stil med idiotisk naken hud, årstida som Noreg ikkje kler, og som får vaksne menn til å tru at dei kjem unna med shorts. Gløymd er den endå verre våren, då dette for det meste bleike folket trer grotesk ut frå mørket, inn i det harde lyset, som grelle berg av blodsprengt og blåleg rått kjøtt.
Noreg er vakrast om hausten, i dei varme fargane i oktober og i det kvite novemberlyset som gjer kvar våte grein skarpt avteikna, som skrift, meiningsfull. Hausten er eit teater av indre og ytre eleganse, venleik og klokskap, av velfortent sentimentalitet. Det er kanskje ein klisjé, men ein klisjé verd å merke seg, særleg no når vi har så få høve til å pynte oss.
Roa senkar seg om hausten, lyset og tankane vert klarare, arbeidslysta veks, nervane vert mindre taggete. Folk får finare hår og betre hud og harmonerer meir med det som omgir dei.
Berre om hausten kler folk seg i etterlikningar av naturen, i grønt og brunt og oransje i oktober, i sjatteringar av grått og pastell i november, heilt instinktivt. Og kanskje er det nettopp denne harmonien mellom vêr og klede, det indre og det ytre, som dei lengest etter når kvinner seint på sommaren byrjar seie til kvarandre at no gler vi oss til strikkegenserar og strømpebukser og mjuke sjal.
Eit andlet i haustlys er alltid vakkert – klokt og djupt og herda. Andleta vert bilete på at dei gamle grekarane var inne på noko når dei hevda at det sanne, det gode og det vene ikkje kan viklast frå kvarandre. Hausten foreinar patos, etos og logos – om ein er villig til å sjå det slik, og å tillate seg dette inderlege.
Så pynt dykk no, flanørar, for kvarandre og for dykk sjølve, og gå på vift!
Ida Lødemel Tvedt
Fleire artiklar
Trea vil fortelje meg noko, skriv Ranveig Lovise Bungum.
Foto: Trond Mjøs
Kva ospa og dei andre trea kan fortelje oss
Anders Hovden.
Foto via Wikimedia Commons
Hovdens fredssalme
I 1923 sende Anders Hovden salmen «Joleklokker yver jordi» til bladet Under Kirkehvælv, der han kom på trykk same året.
I kvardagen kan det verte litt stress, til dømes får du ikkje den grøne pynten heilt perfekt. Men her er den herlege tomatsuppa mi med skrei.
Foto: Dagfinn Nordbø
Kvardagen
Det er dei det er flest av, kvardagane.
Teikning: May Linn Clement
Det skulle berre mangla
Det er nok ikkje manglande hjartelag som gjer at folk er interesserte i ord.
Språkrådet har kåra «beredskapsvenn» til årets nyord. Direktør i Språkrådet Åse Wetås seier det var eit openbert val.
Foto: Mariam Butt / NTB
Eit bilete på året som har gått
Språkdirektør Åse Wetås synest årets nyord er godt. At nye ord har stor påverknad, er fjorårets nyord, KI-generert, eit døme på.