Kva vil du ha for å bli glad?
Fiktivt
Eit tenkt intervju med Haruki Murakami
Fiktivt
Eit tenkt intervju med Haruki Murakami
Lyden av ringinga er tynn og langt borte, men stemma til Haruki då han tar telefonen, er rett der. Som om han sit ved sida av meg.
– Haruki, seier eg.
Som om eg sa hallo.
– Korleis går det med deg?
– Fint, svarar han. – Heilt fint.
– Du heng ikkje med hovudet?
– Heng med hovudet? Kvifor skulle eg gjere det?
– Kazuo Ishiguro, seier eg.
– Å, seier Haruki.
Før linja tilsynelatande døyr i nokre sekund.
– Hallo?
Men ikkje noko svar. Spagettien tok kan hende til å fosskoke på plata? Eller ein snakkande katt kom forbi? Men så er han der igjen. Like rett der. Og seier at nobelprisutdelinga ikkje er eit hesteveddeløp, og at han ikkje skjønar kvifor ho blir snakka om på det viset.
– Kvifor gir dei meg odds? Eg har ikkje konkurrert med ein jockey på ryggen i snart førti år.
– Eg veit ikkje, seier eg.
– Eg fekk dessutan H.C. Andersen-prisen i fjor, og Alfred Nobel har ikkje noko på Hans Christian Andersen, seier Haruki.
– Han kunne fire framandspråk, då.
– Kven, Nobel?
– Ja.
– Er det så big deal?
– Er det ikkje? Kan du fire framandspråk?
– Andersen-san er den mest omsette forfattaren i verda, fortset Haruki. – Berre Bibelen finst på fleire språk.
– Noko å strekke seg etter, seier eg.
– Han skreiv eventyr for heile verda, seier Haruki. – Nobel fann opp dynamittkubben.
– Eg ser kor du vil, seier eg då linja tilsynelatande døyr på nytt.
– Hallo? seier eg etter ei lita stund.
– Eg er her, seier Haruki.
– Eg kan ei anna historie om Hans Christian Andersen, seier eg.
– Kan du?
– Om fyrste gongen han vitja Brøndums hotell i Skagen. Eg trur det var i 1859.
– Hamna i Yokohama blei opna det året, skyt Haruki inn.
– Ja. Og Hans Christian kjem sliten, trøytt og ikkje på sitt mest sprudlande fram til Skagen og Brøndums. Madam Brøndum skal ha stått høggravid på kjøkenet og fått beskjed om det celebre besøket. Ho sende ei jente av garde til stranda etter friske raudspetter. For Andersen si skuld. Men jenta brukte for lang tid, og Andersen miste tolmodet. Han flaug ut på kjøkenet og kjefta hysterisk på Madam Brøndum. Same natta skal ho ha gått i fødsel av rein skrekk.
– Andersen-san fekk ikkje barn sjølv, seier Haruki.
– Nei, seier eg.
– Han døydde ugift og barnlaus.
– Ja, seier eg.
– Har du endra meining om det? Hadde du blitt glad om du likevel blei far? Ei dotter, kan hende?
– Eg veit ikkje. Då vi bestemte oss, Yoko og eg, for ikkje å få barn, var det av di verda ikkje var nokon god stad, og av di ho ikkje såg ut til å bli det.
– Og no?
– Og no kva?
– Er verda betre no?
Haruki blir stille nokre sekund:
– For ikkje lenge sidan snakka eg med ein analytikar. Ein av dei mest berømte analytikarane i Japan. «Eg drøymer ikkje lenger», sa eg til han. «Skjønar eg godt», svara han. Men før eg fekk spurt kva han meinte med det, kvifor han skjønte så godt, var timen over. Og før eg rakk å avtale ein ny, døydde han. Sånn er verda no.
Nils-Øivind Haagensen
Nils-Øivind Haagensen er forfattar og forleggjar.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Lyden av ringinga er tynn og langt borte, men stemma til Haruki då han tar telefonen, er rett der. Som om han sit ved sida av meg.
– Haruki, seier eg.
Som om eg sa hallo.
– Korleis går det med deg?
– Fint, svarar han. – Heilt fint.
– Du heng ikkje med hovudet?
– Heng med hovudet? Kvifor skulle eg gjere det?
– Kazuo Ishiguro, seier eg.
– Å, seier Haruki.
Før linja tilsynelatande døyr i nokre sekund.
– Hallo?
Men ikkje noko svar. Spagettien tok kan hende til å fosskoke på plata? Eller ein snakkande katt kom forbi? Men så er han der igjen. Like rett der. Og seier at nobelprisutdelinga ikkje er eit hesteveddeløp, og at han ikkje skjønar kvifor ho blir snakka om på det viset.
– Kvifor gir dei meg odds? Eg har ikkje konkurrert med ein jockey på ryggen i snart førti år.
– Eg veit ikkje, seier eg.
– Eg fekk dessutan H.C. Andersen-prisen i fjor, og Alfred Nobel har ikkje noko på Hans Christian Andersen, seier Haruki.
– Han kunne fire framandspråk, då.
– Kven, Nobel?
– Ja.
– Er det så big deal?
– Er det ikkje? Kan du fire framandspråk?
– Andersen-san er den mest omsette forfattaren i verda, fortset Haruki. – Berre Bibelen finst på fleire språk.
– Noko å strekke seg etter, seier eg.
– Han skreiv eventyr for heile verda, seier Haruki. – Nobel fann opp dynamittkubben.
– Eg ser kor du vil, seier eg då linja tilsynelatande døyr på nytt.
– Hallo? seier eg etter ei lita stund.
– Eg er her, seier Haruki.
– Eg kan ei anna historie om Hans Christian Andersen, seier eg.
– Kan du?
– Om fyrste gongen han vitja Brøndums hotell i Skagen. Eg trur det var i 1859.
– Hamna i Yokohama blei opna det året, skyt Haruki inn.
– Ja. Og Hans Christian kjem sliten, trøytt og ikkje på sitt mest sprudlande fram til Skagen og Brøndums. Madam Brøndum skal ha stått høggravid på kjøkenet og fått beskjed om det celebre besøket. Ho sende ei jente av garde til stranda etter friske raudspetter. For Andersen si skuld. Men jenta brukte for lang tid, og Andersen miste tolmodet. Han flaug ut på kjøkenet og kjefta hysterisk på Madam Brøndum. Same natta skal ho ha gått i fødsel av rein skrekk.
– Andersen-san fekk ikkje barn sjølv, seier Haruki.
– Nei, seier eg.
– Han døydde ugift og barnlaus.
– Ja, seier eg.
– Har du endra meining om det? Hadde du blitt glad om du likevel blei far? Ei dotter, kan hende?
– Eg veit ikkje. Då vi bestemte oss, Yoko og eg, for ikkje å få barn, var det av di verda ikkje var nokon god stad, og av di ho ikkje såg ut til å bli det.
– Og no?
– Og no kva?
– Er verda betre no?
Haruki blir stille nokre sekund:
– For ikkje lenge sidan snakka eg med ein analytikar. Ein av dei mest berømte analytikarane i Japan. «Eg drøymer ikkje lenger», sa eg til han. «Skjønar eg godt», svara han. Men før eg fekk spurt kva han meinte med det, kvifor han skjønte så godt, var timen over. Og før eg rakk å avtale ein ny, døydde han. Sånn er verda no.
Nils-Øivind Haagensen
Nils-Øivind Haagensen er forfattar og forleggjar.
Fleire artiklar
Marianne Nielsen i hovudrolla som Winnie. Gerald Pettersen spelar Willie.
Foto: Sebastian Dalseide
Beckett-klassikar av godt merke
Glade dager byr på ein strålande skodespelarprestasjon av Marianne Nielsen.
Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.
Foto: Merete Haseth
Våren over mannalivet
Ingrid Storholmen gjer tørre helsedata om til levande liv i Bloddråpetall.
Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».
Foto: Another World Entertainment
Djevelen i detaljane
By mot land er eit sentralt tema i endå ein framifrå film av Ryusuke Hamaguchi.
Finaste finnbiffen med grøne erter, potet og tyting.
Foto: Dagfinn Nordbø
Finaste finnbiffen
«Seier eg at eg skal invitere på finnbiff, blir folk berre glade. Dei veit at dei skal få smake noko av det beste landet vårt har å by på av ingrediensar, med reinkjøt som helten.»
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.