Draumemannen
Joël Lautier snakkar russisk som ein russar.
Foto: CGG Capital
Eg møtte draumemannen i Paris ein gong tidleg på 90-talet. Vi gifte oss same plass nokre år seinare. Eg med vene Vibeke, han med vene Elmira. Når eg summerer opp relasjonen min til draumemannen i dag, er det med ei blanda kjensle av vørdnad og avund.
Eg møtte ei betre utgåve av meg sjølv. Slik ni år gamle Jon Ludvig Hammer hadde det då han som stjerne i amerikansk skulesjakk flytta heim til Noreg og møtte jamgamle Magnus Carlsen.
Eg ville læra fransk. Lautier er fransk. Eg ville læra russisk. Lautier er i praksis russisk. Eg ville intervjua Kasparov og fekk audiens i 3–4 minutt. Lautier detroniserte Kasparov.
På den andre sida: Eg ville ikkje læra japansk (for vanskeleg). Lautier er japansk. Eg ville ikkje tena millionar av dollar. Lautier tener millionar av dollar (trur eg). På minussida i ein elles perfekt CV: Lautier er òg sjakkens Nicolai Tangen.
Joël Lautier vart fødd i Canada i 1973. Han hadde japansk mor og fransk far. Familien flytta til Frankrike, der Joël synte talent for sjakk frå treårsalderen. Guten vart verdsmeister i klassen under 14 år. Det store gjennombrotet kom i 1988 då han som 15-åring vart juniorverdsmeister (under 20 år).
Då han var 12 år gamal, byrja han læra russisk. Det franske sjakkmiljøet inviterte den kviterussiske stormeisteren og teoretikaren Lev Polugajevskij (1934–1995) til Paris. Polugajevskij og Lautier analyserte sjakk i mange år. I 1997 gifte Lautier seg med den russiske stormeisteren Elmira Skriptsjenko frå Moldova. Dei var sjakkverdas superpar før dei skilde lag i 2002. Dei to spela òg det japanske spelet shogi på høgt nivå.
Lautier var sekundant for Vladimir Kramnik i VM-kampen mot Garri Kasparov i 2000. Samarbeidet vart ein stor suksess, med Kramnik som ny verdsmeister. Lautier og Kramnik er dei einaste frå den tida med positiv score mot Kasparov. Lautier fekk to sigrar, eitt tap og sju remisar mot det russiske geniet.
Så kom nedturen. Favoritten Lautier tapte mot jyplingen Carlsen i World Cup i Khanty-Mansijsk i 2005. Han la opp sjakken og tok utdanning på «Tangen-skulen» Wharton i Philadelphia. Lautier gjorde kometkarriere i russisk og internasjonal finans (eller noko slikt). Etter mange år i Russland bur han no i Spania, og han pratar flytande spansk og katalansk.
Atle Grønn
Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Eg møtte draumemannen i Paris ein gong tidleg på 90-talet. Vi gifte oss same plass nokre år seinare. Eg med vene Vibeke, han med vene Elmira. Når eg summerer opp relasjonen min til draumemannen i dag, er det med ei blanda kjensle av vørdnad og avund.
Eg møtte ei betre utgåve av meg sjølv. Slik ni år gamle Jon Ludvig Hammer hadde det då han som stjerne i amerikansk skulesjakk flytta heim til Noreg og møtte jamgamle Magnus Carlsen.
Eg ville læra fransk. Lautier er fransk. Eg ville læra russisk. Lautier er i praksis russisk. Eg ville intervjua Kasparov og fekk audiens i 3–4 minutt. Lautier detroniserte Kasparov.
På den andre sida: Eg ville ikkje læra japansk (for vanskeleg). Lautier er japansk. Eg ville ikkje tena millionar av dollar. Lautier tener millionar av dollar (trur eg). På minussida i ein elles perfekt CV: Lautier er òg sjakkens Nicolai Tangen.
Joël Lautier vart fødd i Canada i 1973. Han hadde japansk mor og fransk far. Familien flytta til Frankrike, der Joël synte talent for sjakk frå treårsalderen. Guten vart verdsmeister i klassen under 14 år. Det store gjennombrotet kom i 1988 då han som 15-åring vart juniorverdsmeister (under 20 år).
Då han var 12 år gamal, byrja han læra russisk. Det franske sjakkmiljøet inviterte den kviterussiske stormeisteren og teoretikaren Lev Polugajevskij (1934–1995) til Paris. Polugajevskij og Lautier analyserte sjakk i mange år. I 1997 gifte Lautier seg med den russiske stormeisteren Elmira Skriptsjenko frå Moldova. Dei var sjakkverdas superpar før dei skilde lag i 2002. Dei to spela òg det japanske spelet shogi på høgt nivå.
Lautier var sekundant for Vladimir Kramnik i VM-kampen mot Garri Kasparov i 2000. Samarbeidet vart ein stor suksess, med Kramnik som ny verdsmeister. Lautier og Kramnik er dei einaste frå den tida med positiv score mot Kasparov. Lautier fekk to sigrar, eitt tap og sju remisar mot det russiske geniet.
Så kom nedturen. Favoritten Lautier tapte mot jyplingen Carlsen i World Cup i Khanty-Mansijsk i 2005. Han la opp sjakken og tok utdanning på «Tangen-skulen» Wharton i Philadelphia. Lautier gjorde kometkarriere i russisk og internasjonal finans (eller noko slikt). Etter mange år i Russland bur han no i Spania, og han pratar flytande spansk og katalansk.
Atle Grønn
Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.
Fleire artiklar
Trea vil fortelje meg noko, skriv Ranveig Lovise Bungum.
Foto: Trond Mjøs
Kva ospa og dei andre trea kan fortelje oss
Anders Hovden.
Foto via Wikimedia Commons
Hovdens fredssalme
I 1923 sende Anders Hovden salmen «Joleklokker yver jordi» til bladet Under Kirkehvælv, der han kom på trykk same året.
I kvardagen kan det verte litt stress, til dømes får du ikkje den grøne pynten heilt perfekt. Men her er den herlege tomatsuppa mi med skrei.
Foto: Dagfinn Nordbø
Kvardagen
Det er dei det er flest av, kvardagane.
Teikning: May Linn Clement
Det skulle berre mangla
Det er nok ikkje manglande hjartelag som gjer at folk er interesserte i ord.
Språkrådet har kåra «beredskapsvenn» til årets nyord. Direktør i Språkrådet Åse Wetås seier det var eit openbert val.
Foto: Mariam Butt / NTB
Eit bilete på året som har gått
Språkdirektør Åse Wetås synest årets nyord er godt. At nye ord har stor påverknad, er fjorårets nyord, KI-generert, eit døme på.