Sjakkfamilien
Berge Østenstad har åtte NM-titlar.
Foto: Torstein Bae/sjakkhuset.no
«Vi er ein familie», er mottoet til verdsjakkforbundet FIDE. Ein korrupt mafialiknande familie av kjeltringar, kan FIDE-sekretariatet leggja til. Men i presidentvalet til hausten får vi om ikkje anna ein ny president for fyrste gong sidan Kirsan Iljumzjinov vart vald for eit halvt liv i 1995. Iljumzjinov, frå den russiske republikken Kalmykia, har ikkje lenger støtte frå Putin og russarane.
Heime i Noreg byrjar landsturneringa, den eigenlege noregsmeisterskapen, i Sarpsborg i dag. Turneringa varer i over ei veke og er den viktigaste familiesamlinga i Sjakk-Noreg. Noko som gjer sjakk til ein unik sport, er korleis ein kan ta del i konkurransar på ganske høgt nivå i både låg og høg alder. Kan henda er dette eit argument for at sjakk ikkje er sport, men kunst eller vitskap. Kor som er, til Sarpsborg kjem dei gamle rekordjegerane. Og eg er ein av dei.
Eg debuterte i eliteklassen, det høgste nivået i landsturneringa, i 1988. Dei siste åra har eg tenkt at trettiårsjubileet kunne vera noko å sjå fram mot. Så eg stiller til start, rangert som nummer 18 av 22. Men det kjem òg andre veteranar til Sarpsborg. Stormeister Berge Østenstad (53) frå Asker har vunne eliteklassen åtte (!) gonger, fyrste gongen i 1984 og siste i 2011. Eit par steinkast unna i den same bygda voks Simen Agdestein (51) opp. Han vann eliteklassen fyrste gongen i 1982, 15 år gamal, og tok den sjuande kongepokalen sin i 2005.
I den andre enden av aldersskalaen kjem mellom anna juniorverdsmeister Aryan Tari (19) og eit par tenåringar frå Tromsø. Eg likar å spela mot juniorane. Slike oppgjer vert alltid ein idékamp. Juniorane er kreative, overflatiske og naive (med unnatak av juniorverdsmeisteren), medan veteranane er langsame, djupe og ottefulle.
Kan henda kjem òg ein guru frå Sarpsborg: «Han virket som en svært enkel mann av folket; han skjønte vel ikke stort av dette fornemme spillet. Det forekom meg at han hadde en simpel måte å spille på», skriv André Bjerke i «Spillet i mitt liv». Men nokre kveldar seinare: «Sjåføren fra Sarpsborg er en av de største pedagogiske begavelser jeg har møtt. Han var en guru, en som innvier sjelen i virkelige hemmeligheter.»
Atle Grønn
Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
«Vi er ein familie», er mottoet til verdsjakkforbundet FIDE. Ein korrupt mafialiknande familie av kjeltringar, kan FIDE-sekretariatet leggja til. Men i presidentvalet til hausten får vi om ikkje anna ein ny president for fyrste gong sidan Kirsan Iljumzjinov vart vald for eit halvt liv i 1995. Iljumzjinov, frå den russiske republikken Kalmykia, har ikkje lenger støtte frå Putin og russarane.
Heime i Noreg byrjar landsturneringa, den eigenlege noregsmeisterskapen, i Sarpsborg i dag. Turneringa varer i over ei veke og er den viktigaste familiesamlinga i Sjakk-Noreg. Noko som gjer sjakk til ein unik sport, er korleis ein kan ta del i konkurransar på ganske høgt nivå i både låg og høg alder. Kan henda er dette eit argument for at sjakk ikkje er sport, men kunst eller vitskap. Kor som er, til Sarpsborg kjem dei gamle rekordjegerane. Og eg er ein av dei.
Eg debuterte i eliteklassen, det høgste nivået i landsturneringa, i 1988. Dei siste åra har eg tenkt at trettiårsjubileet kunne vera noko å sjå fram mot. Så eg stiller til start, rangert som nummer 18 av 22. Men det kjem òg andre veteranar til Sarpsborg. Stormeister Berge Østenstad (53) frå Asker har vunne eliteklassen åtte (!) gonger, fyrste gongen i 1984 og siste i 2011. Eit par steinkast unna i den same bygda voks Simen Agdestein (51) opp. Han vann eliteklassen fyrste gongen i 1982, 15 år gamal, og tok den sjuande kongepokalen sin i 2005.
I den andre enden av aldersskalaen kjem mellom anna juniorverdsmeister Aryan Tari (19) og eit par tenåringar frå Tromsø. Eg likar å spela mot juniorane. Slike oppgjer vert alltid ein idékamp. Juniorane er kreative, overflatiske og naive (med unnatak av juniorverdsmeisteren), medan veteranane er langsame, djupe og ottefulle.
Kan henda kjem òg ein guru frå Sarpsborg: «Han virket som en svært enkel mann av folket; han skjønte vel ikke stort av dette fornemme spillet. Det forekom meg at han hadde en simpel måte å spille på», skriv André Bjerke i «Spillet i mitt liv». Men nokre kveldar seinare: «Sjåføren fra Sarpsborg er en av de største pedagogiske begavelser jeg har møtt. Han var en guru, en som innvier sjelen i virkelige hemmeligheter.»
Atle Grønn
Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.
Fleire artiklar
Marianne Nielsen i hovudrolla som Winnie. Gerald Pettersen spelar Willie.
Foto: Sebastian Dalseide
Beckett-klassikar av godt merke
Glade dager byr på ein strålande skodespelarprestasjon av Marianne Nielsen.
Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.
Foto: Merete Haseth
Våren over mannalivet
Ingrid Storholmen gjer tørre helsedata om til levande liv i Bloddråpetall.
Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».
Foto: Another World Entertainment
Djevelen i detaljane
By mot land er eit sentralt tema i endå ein framifrå film av Ryusuke Hamaguchi.
Finaste finnbiffen med grøne erter, potet og tyting.
Foto: Dagfinn Nordbø
Finaste finnbiffen
«Seier eg at eg skal invitere på finnbiff, blir folk berre glade. Dei veit at dei skal få smake noko av det beste landet vårt har å by på av ingrediensar, med reinkjøt som helten.»
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.