Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Leiar

KrFs nedgang

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
2146
20210917
2146
20210917

Historisk sett kan det viktigaste resultatet av årets stortingsval vera KrFs fall. For det meste tyder på at KrFs tid som landsdekkjande parti er over, og at KrF endar som eit regionparti på sørvestlandet.

Det er striden om Framstegspartiet som har knekt dei. Spørsmålet om regjeringssamarbeid med Frp har vore ein verkebyll i åtte år. Eit lite parti i jamn tilbakegang toler ikkje ein slik konflikt år etter år. Særleg sidan det er lite i partiprogrammet som knyter dei til Frp – anna enn «dei kristne verdiane», kva no det måtte innebera i praktisk politikk. Iallfall ikkje felles synspunkt på bistands-, flyktning- eller klimapolitikken.

Knut Arild Hareides avrøystingskupp i 2018 om regjeringsspørsmålet vart såleis øydeleggjande – sjølv om det var demokratisk tenkt. Dei påfølgjande årsmøta, direktesende på TV, synte vilje til å koma frå det som eit samla parti. Men taparen, same kva for ei av dei to fløyene det vart, ville tapa for mykje. Frp var utoleleg for venstresida – SV for høgresida.

Det gjorde det ikkje lettare at avrøystingsreglane var uklare og spissa konfliktane endå meir. Vedtaket, om å gå i regjering med Frp, vart til slutt KrFs Røros, der Venstre vart splitta på EEC-saka i 1972.

I ettertid har ein freista koma over konflikten. Som ved krumspringet til Hareide, som vart statsråd i regjeringa med Frp kort tid etter at han hadde sett leiarvervet og det politisk livet sitt inn på det motsette. Men det hjelpte lite. Det gjorde det heller ikkje lettare at enkelte frå partiet fekk det for seg at det vart trong for endå eit sentrumsparti – Partiet Sentrum. Og at sentrale KrF-arar støtta nettverket Drivkraft, som var sterkt kritiske til det vegvalet fleirtalet i KrF gjorde.

Senterpartiet står no framfor litt av det same valet som KrF gjorde. Det er usemje i partiet om ein skal gå i regjering med SV, og mange av dei nye veljarane til Sp er ikkje akkurat SV-sympatisørar. Det skal såleis mykje til at Senterpartiet vil koma styrkt ut etter fire år i regjering med SV. Men det vert ikkje noko lettare for SV, sidan Raudt vil kunna kritisera kvart einaste kompromiss SV vil måtte gjera.

Svein Gjerdåker

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Historisk sett kan det viktigaste resultatet av årets stortingsval vera KrFs fall. For det meste tyder på at KrFs tid som landsdekkjande parti er over, og at KrF endar som eit regionparti på sørvestlandet.

Det er striden om Framstegspartiet som har knekt dei. Spørsmålet om regjeringssamarbeid med Frp har vore ein verkebyll i åtte år. Eit lite parti i jamn tilbakegang toler ikkje ein slik konflikt år etter år. Særleg sidan det er lite i partiprogrammet som knyter dei til Frp – anna enn «dei kristne verdiane», kva no det måtte innebera i praktisk politikk. Iallfall ikkje felles synspunkt på bistands-, flyktning- eller klimapolitikken.

Knut Arild Hareides avrøystingskupp i 2018 om regjeringsspørsmålet vart såleis øydeleggjande – sjølv om det var demokratisk tenkt. Dei påfølgjande årsmøta, direktesende på TV, synte vilje til å koma frå det som eit samla parti. Men taparen, same kva for ei av dei to fløyene det vart, ville tapa for mykje. Frp var utoleleg for venstresida – SV for høgresida.

Det gjorde det ikkje lettare at avrøystingsreglane var uklare og spissa konfliktane endå meir. Vedtaket, om å gå i regjering med Frp, vart til slutt KrFs Røros, der Venstre vart splitta på EEC-saka i 1972.

I ettertid har ein freista koma over konflikten. Som ved krumspringet til Hareide, som vart statsråd i regjeringa med Frp kort tid etter at han hadde sett leiarvervet og det politisk livet sitt inn på det motsette. Men det hjelpte lite. Det gjorde det heller ikkje lettare at enkelte frå partiet fekk det for seg at det vart trong for endå eit sentrumsparti – Partiet Sentrum. Og at sentrale KrF-arar støtta nettverket Drivkraft, som var sterkt kritiske til det vegvalet fleirtalet i KrF gjorde.

Senterpartiet står no framfor litt av det same valet som KrF gjorde. Det er usemje i partiet om ein skal gå i regjering med SV, og mange av dei nye veljarane til Sp er ikkje akkurat SV-sympatisørar. Det skal såleis mykje til at Senterpartiet vil koma styrkt ut etter fire år i regjering med SV. Men det vert ikkje noko lettare for SV, sidan Raudt vil kunna kritisera kvart einaste kompromiss SV vil måtte gjera.

Svein Gjerdåker

Emneknaggar

Fleire artiklar

Henry «Tippen» Johanson reddar i kampen mot Tyskland i OL i Berlin i 1936. Då det var 2‒0 til Noreg, gjekk Hitler og følgjet hans.

Henry «Tippen» Johanson reddar i kampen mot Tyskland i OL i Berlin i 1936. Då det var 2‒0 til Noreg, gjekk Hitler og følgjet hans.

Foto: arkiv / NTB

BokMeldingar

Året 1936 bak nyhenda

Ingen medvitne nordmenn tvilte på storkrig.

Aage G.Sivertsen
Henry «Tippen» Johanson reddar i kampen mot Tyskland i OL i Berlin i 1936. Då det var 2‒0 til Noreg, gjekk Hitler og følgjet hans.

Henry «Tippen» Johanson reddar i kampen mot Tyskland i OL i Berlin i 1936. Då det var 2‒0 til Noreg, gjekk Hitler og følgjet hans.

Foto: arkiv / NTB

BokMeldingar

Året 1936 bak nyhenda

Ingen medvitne nordmenn tvilte på storkrig.

Aage G.Sivertsen

Teikning: May Linn Clement

Feature

Flyplassblues

Ingen stad kjenner eg meg så trygg som på ein flyplass.

May Linn Clement

Teikning: May Linn Clement

Feature

Flyplassblues

Ingen stad kjenner eg meg så trygg som på ein flyplass.

May Linn Clement

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis