Verdsteateret
Ingen stader gjer deg klokare i januar enn Tromsø.
Regissør Carla Simón har laga ei katalansk perle.
Bakgrunn
Fakta om TIFF
Tromsø Internasjonale Filmfestival 12.–19. januar
Avvikla årleg kvar januar sidan 1991
Festivalen viser 138 titlar totalt (92 langfilmar)
I fjor hadde festivalen 61.162 i totalt besøk
Bakgrunn
Fakta om TIFF
Tromsø Internasjonale Filmfestival 12.–19. januar
Avvikla årleg kvar januar sidan 1991
Festivalen viser 138 titlar totalt (92 langfilmar)
I fjor hadde festivalen 61.162 i totalt besøk
Lange køar for å sjå film er eit etter kvart kjent januarkjenneteikn i Tromsø. Her tek folk fri for å gå på kino. Fokus Kino, Kulturhuset og Verdensteateret er hovudarenaer for festivalen, som tek unna over 60.000 publikummarar i løpet av ei veke. Og det kjennest verkeleg som å vera på eit verdsteater. Som alltid undrar eg meg over kvifor verda er som ho er når me har så mykje dokumentasjon på korleis ho ikkje burde vera. Og så mange spelefilmar som viser at størst av alt er ikkje blåkvalen, men kjærleiken.
Summer 1993 (regi: Carla Simón)
Festivalar kivar ofte om å ha flest mogleg førpremierar, og underleg nok sel desse som hakka møk. Det som er synd med det, er at ein kan gå glipp av meir beskjedne produksjonar som aldri får kinodistribusjon. Du kan gå glipp av Summer 1993 fordi du heller vil sjå Den 12. mann. Og det ville vera eit feilskjer. Denne katalanske perla klarar kunststykket å ha barneskodespelarar som ber ein heil film på sine smale, sterke skuldrer. Den underliggande tragedien kring seksårige Frida kviler på kvifor mor døydde. Tidleg på nittitalet var HIV og AIDS framleis relativt nye omgrep fylte med skrekk, og det fanst ingen kur. Trass i deprimerande bakteppe handlar filmen mest om det nye forholdet mellom Frida og familien. Onkelen, kona hans og den vesle dotter deira dannar den framtidige tryggleiken, men vegen dit er ikkje bein.
Angels Wear White (regi: Vivian Qu)
Varslarsaker er aldri lette. Endå mindre lette vert dei når det er snakk om unge jenter som vert seksuelt misbrukte av eldre autoritetsmenn, og der vitnet ikkje er mykje eldre enn jentene. Det kunne fort vore duka for kjensleorgie og sterke føringar, men her har regissør og manusforfattar Vivan Qu valt å skapa underforteljingar som stadig kompliserer biletet. Det viser også det eg vel å tru er eit realistisk bilete av det moderne Kina: papirlause ungdomar, åleinefedrar, kvinnelege advokatar og aukande materialisme oppi gamaldagse etiske spelereglar. Kvifor handlar me ikkje alltid etter det me veit er riktig? Kanskje fordi i den verkelege verda kan det som er rett for nokon, vera heilt gale for andre. Likevel treng me å tru på at det gode sigrar. Den sigeren lyt ein tolka sjølv i Angels Wear White.
Letters (regi: Marte Vold & Jèro Yun)
Ein av programpostane på TIFF heiter «Norske Horisonter». Her finn ein mellom anna det norsk-koreanske samarbeidet Letters, som kom i stand via talentutviklingsprogrammet CPH:LAB. Marte Vold kan ikkje kallast nykomar, men at ho er talentfull, kan ein absolutt seia. Gjennom filmklipp utvekslar ho og medregissør Jèro Yun liva sine, og med elegant klipping og høgkvalitetsfilming får me ta del i kvardagen slik ho opplever han i Noreg og han i Sør-Korea. Den nesten rørande naive ideen bak minner om brevveksling på barneskulen, kanskje vaksne menneske burde gjera det meir. Uansett er det ein interessant måte å visa kor stor og kor lita verda er. Som tilskodarar på eit verdsteater midt i Tromsø nok ein gong.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er frilans kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Lange køar for å sjå film er eit etter kvart kjent januarkjenneteikn i Tromsø. Her tek folk fri for å gå på kino. Fokus Kino, Kulturhuset og Verdensteateret er hovudarenaer for festivalen, som tek unna over 60.000 publikummarar i løpet av ei veke. Og det kjennest verkeleg som å vera på eit verdsteater. Som alltid undrar eg meg over kvifor verda er som ho er når me har så mykje dokumentasjon på korleis ho ikkje burde vera. Og så mange spelefilmar som viser at størst av alt er ikkje blåkvalen, men kjærleiken.
Summer 1993 (regi: Carla Simón)
Festivalar kivar ofte om å ha flest mogleg førpremierar, og underleg nok sel desse som hakka møk. Det som er synd med det, er at ein kan gå glipp av meir beskjedne produksjonar som aldri får kinodistribusjon. Du kan gå glipp av Summer 1993 fordi du heller vil sjå Den 12. mann. Og det ville vera eit feilskjer. Denne katalanske perla klarar kunststykket å ha barneskodespelarar som ber ein heil film på sine smale, sterke skuldrer. Den underliggande tragedien kring seksårige Frida kviler på kvifor mor døydde. Tidleg på nittitalet var HIV og AIDS framleis relativt nye omgrep fylte med skrekk, og det fanst ingen kur. Trass i deprimerande bakteppe handlar filmen mest om det nye forholdet mellom Frida og familien. Onkelen, kona hans og den vesle dotter deira dannar den framtidige tryggleiken, men vegen dit er ikkje bein.
Angels Wear White (regi: Vivian Qu)
Varslarsaker er aldri lette. Endå mindre lette vert dei når det er snakk om unge jenter som vert seksuelt misbrukte av eldre autoritetsmenn, og der vitnet ikkje er mykje eldre enn jentene. Det kunne fort vore duka for kjensleorgie og sterke føringar, men her har regissør og manusforfattar Vivan Qu valt å skapa underforteljingar som stadig kompliserer biletet. Det viser også det eg vel å tru er eit realistisk bilete av det moderne Kina: papirlause ungdomar, åleinefedrar, kvinnelege advokatar og aukande materialisme oppi gamaldagse etiske spelereglar. Kvifor handlar me ikkje alltid etter det me veit er riktig? Kanskje fordi i den verkelege verda kan det som er rett for nokon, vera heilt gale for andre. Likevel treng me å tru på at det gode sigrar. Den sigeren lyt ein tolka sjølv i Angels Wear White.
Letters (regi: Marte Vold & Jèro Yun)
Ein av programpostane på TIFF heiter «Norske Horisonter». Her finn ein mellom anna det norsk-koreanske samarbeidet Letters, som kom i stand via talentutviklingsprogrammet CPH:LAB. Marte Vold kan ikkje kallast nykomar, men at ho er talentfull, kan ein absolutt seia. Gjennom filmklipp utvekslar ho og medregissør Jèro Yun liva sine, og med elegant klipping og høgkvalitetsfilming får me ta del i kvardagen slik ho opplever han i Noreg og han i Sør-Korea. Den nesten rørande naive ideen bak minner om brevveksling på barneskulen, kanskje vaksne menneske burde gjera det meir. Uansett er det ein interessant måte å visa kor stor og kor lita verda er. Som tilskodarar på eit verdsteater midt i Tromsø nok ein gong.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er frilans kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Fårete blikk: Sjølvsagt ser maten din på deg. Korleis skulle han elles finne vegen til slaktehuset?
Foto: Wikimedia Commons
Sjølvsagt er vi ikkje dei einaste som har skjøna at hovudet til sauen er god mat.
Midtfjords: ein attraksjon Fylkesbaatane var åleine om.
Foto frå boka: Ole Fretheim
Friskt om ferjer
«Til og med bilar vart køyrde frå den eine ferja til den andre midt ute på fjorden.»
Det var ein emosjonell augneblink for unge Gukesh då VM-sigeren var klar.
Foto: Maria Jemeljanova / Fide
Gukesh den attande
Den 18. verdsmeisteren sidan 1886 er berre 18 år gamal, indaren Gukesh Dommaraju.
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.