Fyrst med å koma sist
Hillary kjem ikkje med noko nytt, men går djupt nok til at ein skjønar kvifor ho ikkje kunne lukkast til slutt.
Hillary Clinton fotografert i januar i år.
Foto: Mario Anzuoni / Reuters / NTb scanpix
Dokumentar
Regi: Nanette Burstein
Hillary
Med: Hillary Rodham Clinton, stab, journalistar, vener og familie
Miniserie NRK
Kvar kom ho frå, og kva skjedde på vegen fram til eit valnederlag som vart historisk i den forstand at det var fyrste gong ei kvinne såg ut til å kunna verta president i USA?
Liketil
Av og til er det særs tilfredsstillande å sjå ein streit miniserie der ein har gjort strålande arkivleiting og interessant klipping. Sjølv om eg kjenner utkoma, er Hillary såpass snedig samansett at eg sit til siste slutt og nærast heiar på henne. Om du politisk sett står langt til høgre, vil du ha lite utbyte av å sjå denne dokumentaren, for han er verkeleg i hennar favør. Og lite er meir irriterande for motstandarar enn å sjå balanserte, grundige framstillingar med truverdige kjelder og tidsvitne som dannar eit samansett bilete av, i dette tilfellet, eit levande symbol på både reell kvinnekamp og venstreorienterte verdiar. Sett med mine norske auge vert ikkje dei opplagde kapitalistiske sidene hennar framheva nok, og dei opplagde angrepa hennar på kjæledeggesosialisten Bernie Sanders verkar noko umotivert, som eit personangrep meir enn sakleg usemje. Men så er filmen amerikansk, så berre det å vera demokrat vert sett på som venstrevridd der i huset.
Ettermælet
Kva vil Hillary Rodham Clinton verta hugsa for? Sjølv om Hillary som sagt talar til hennar fordel, så peikar han også på veikskapane hennar. Som ho sjølv seier, er ho nok ei betre embetskvinne enn ein karismatisk politikar. I det spelet som er amerikansk politikk, kjem ein ikkje langt med å freista forklara kvifor utdanning ikkje over natta kan verta gratis, når det ein burde sagt, var «gratis utdanning – no!», slik til dømes Sanders gjorde. Såleis er dokumentaren også ei god innføring i kva som skjer i kulissane. Og kven eit menneske er, før det trer inn i på den politiske scena. Tjukke brilleinnfatningar, midtskil og jentenamnet vik plassen for fikse buksedressar, sminke og å vera kona til mannen. Og kor mykje har eigentleg endra seg i dag med tanke på kva som vert forventa av ei kvinne? Som samfunnshistorisk tilbakeblikk er Hillary sørgeleg dagsaktuell, eg berre kryssar fingrane for at det snart verkar foreldra.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er frilans kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Dokumentar
Regi: Nanette Burstein
Hillary
Med: Hillary Rodham Clinton, stab, journalistar, vener og familie
Miniserie NRK
Kvar kom ho frå, og kva skjedde på vegen fram til eit valnederlag som vart historisk i den forstand at det var fyrste gong ei kvinne såg ut til å kunna verta president i USA?
Liketil
Av og til er det særs tilfredsstillande å sjå ein streit miniserie der ein har gjort strålande arkivleiting og interessant klipping. Sjølv om eg kjenner utkoma, er Hillary såpass snedig samansett at eg sit til siste slutt og nærast heiar på henne. Om du politisk sett står langt til høgre, vil du ha lite utbyte av å sjå denne dokumentaren, for han er verkeleg i hennar favør. Og lite er meir irriterande for motstandarar enn å sjå balanserte, grundige framstillingar med truverdige kjelder og tidsvitne som dannar eit samansett bilete av, i dette tilfellet, eit levande symbol på både reell kvinnekamp og venstreorienterte verdiar. Sett med mine norske auge vert ikkje dei opplagde kapitalistiske sidene hennar framheva nok, og dei opplagde angrepa hennar på kjæledeggesosialisten Bernie Sanders verkar noko umotivert, som eit personangrep meir enn sakleg usemje. Men så er filmen amerikansk, så berre det å vera demokrat vert sett på som venstrevridd der i huset.
Ettermælet
Kva vil Hillary Rodham Clinton verta hugsa for? Sjølv om Hillary som sagt talar til hennar fordel, så peikar han også på veikskapane hennar. Som ho sjølv seier, er ho nok ei betre embetskvinne enn ein karismatisk politikar. I det spelet som er amerikansk politikk, kjem ein ikkje langt med å freista forklara kvifor utdanning ikkje over natta kan verta gratis, når det ein burde sagt, var «gratis utdanning – no!», slik til dømes Sanders gjorde. Såleis er dokumentaren også ei god innføring i kva som skjer i kulissane. Og kven eit menneske er, før det trer inn i på den politiske scena. Tjukke brilleinnfatningar, midtskil og jentenamnet vik plassen for fikse buksedressar, sminke og å vera kona til mannen. Og kor mykje har eigentleg endra seg i dag med tanke på kva som vert forventa av ei kvinne? Som samfunnshistorisk tilbakeblikk er Hillary sørgeleg dagsaktuell, eg berre kryssar fingrane for at det snart verkar foreldra.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er frilans kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Fårete blikk: Sjølvsagt ser maten din på deg. Korleis skulle han elles finne vegen til slaktehuset?
Foto: Wikimedia Commons
Sjølvsagt er vi ikkje dei einaste som har skjøna at hovudet til sauen er god mat.
Midtfjords: ein attraksjon Fylkesbaatane var åleine om.
Foto frå boka: Ole Fretheim
Friskt om ferjer
«Til og med bilar vart køyrde frå den eine ferja til den andre midt ute på fjorden.»
Det var ein emosjonell augneblink for unge Gukesh då VM-sigeren var klar.
Foto: Maria Jemeljanova / Fide
Gukesh den attande
Den 18. verdsmeisteren sidan 1886 er berre 18 år gamal, indaren Gukesh Dommaraju.
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.