DRAMA

Regi: Ildikó Enyedi

Om kropp og sjel (orig.tittel: Teströl és lélekröl)

Med: Géza Morcsányi, Alexandra Borbély, Zoltán Schneider

Endre (Morcsányi) er økonomisjef ved eit slakteri i Ungarn. Mária (Borbély) har nyss komme som kvalitetskontrollør frå styresmaktene. Ho er høgst pertentleg. Difor er ho eit irritasjonsmoment for dei tilsette, men Endres blikk på henne vekslar mellom skepsis og dragning. Når nokon har stole paringspulver og helt det i drinkar på ein fest med heftig resultat, må alle som ein til intervju med ein psykolog for å avsløre kven som har synda. Det avdekker lekker mellom Endre og Mária.

Dyreriket

Vi får servert kontrastar mellom hjortar i skjønt samspel i skogen og kyr i bås som blir slakta i stor detalj. Parallellane speglar seg i flokken av menneske òg. Symbolikken om folks åtferd sett opp mot dyr har eit snev av The Lobster av Yorgos Lanthimos og The Square av Ruben Östlund, utan å trekke det like langt eller sikte like klart mot lått. Den ungarske filmskaparen Ildikó Enyedi siktar som sine kollegar inn på sosial samhandling. Kven er alfahann, klovn, kronhjort og kolle?

Sosialt spel

Mária har eit minne som minner om Rain Man, og treng tillært kommunikasjon. Endre er eldre og har ein lam arm. Slik har båe skavankar i spelet om seksuell merksemd. Det rare paret har tvillaust kjemi, men dei sparar på avslørande andletsuttrykk. Dei gjer solide roller. Dialogane er støtt truverdig keitete. Her er flust i menneskelege feil, men alle ber på ein djup draum om kjærleik.

Innanfor tronge sosiale og profesjonelle rammer samlar draumar om frie hjortar frontfigurane i filmen. Resten av rollelista gjer tydeleg tankar om kvar sin plass i hierarkiet. Dama som vaskar golvet, er ei morosam og rå realitetsorientert røyst. Det dryp av korrupsjon og kritikkverdig kvinnesyn, men filmen kjennest ikkje politisk. Om kropp og sjel er mest ein romantisk komedie. Forteljinga har større dosar mørke enn humor, men underfundige detaljar krydrar. Regissør Enyedi har vendt sigrande tilbake med å vinne Gullbjørnen på Berlinalen etter atten år med stille sidan Simon Mágus i 1999. Det er vel unnt. Om kropp og sjel er ein god og snodig film.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.