Litt for støyande pang
Den tyske samtidssatiren kjem med full guff, men grunntonen druknar i støy.
Olav Waastad speler tittelrolla.
Foto: Erika Hebbert
Riksteatret
Marius von
Mayenburg:
Pang!
Omsett av Øyvind Berg
Regi: Peer Perez Øian
Scenografi: Olav Myrtvedt
Videodesign: Eileif Fjeld Teisbo
Skodespelet Pang! hadde urpremiere i Tyskland for få år sidan og er på kort tid vorte eit snakkisstykke over heile Europa. Grunntemaet det tek opp, turbulensen i den vesle verda (familien) kontra krisene i den store verda (samfunnet), og samanhangen mellom dei to, jau, vi kjenner det frå klassikarane, og kvar tidsepoke treng å verte mint om det, også vår tid. I karakter- og handlingsutviklinga er stykket til Mayenburg rein karikatur, men det er ein treffsikker satire. Når det lukkast på scenen, kan det gi oss ei uroleg, spennande blanding av moro og ubehag.
Noregspremieren på Rogaland Teater for to år sidan hadde ein kjapp og stram energi i seg og lukkast langt på veg med det ovannemnde. No skal stykket ut med Riksteatret i ein versjon av Peer Perez Øian. (Framsyninga hadde ein lukka førpremiere for presse og teatertilsette førre onsdag.)
Denne gongen har stykket, som denne meldaren såg det, fått litt for breie vengjer å flyge på. Der stykket alt i utgangspunktet er spissa og parodisk i forma, trass i til dels alvorlege hendingar, har ein her vorte freista til å dra karikaturane ut i det absurde, det delvis heilt uforståelege. Då fungerer det faktisk ikkje lenger som satire.
Det nærmar seg berre meir og meir eit meiningslaust leiketeater. Ein sjanger som denne, som balanserer mellom realisme og parodi, krev skarp presisjon i uttrykket for å få feste. Her er det for mykje kvasiimproviserte påfunn som berre distraherer. Å late som ein misser konsentrasjonen, fell ut av stykket og byrjar å bruke dei eigentlege namna på skodespelarkollegaene sine – nei, det har vore prøvd før og har eigentleg aldri vore morosamt.
Skodespelarane syner stor vitalitet i både kropps- og talespråk, men får sjeldan fram nokon logisk raud tråd. Olav Waastad speler tittelrolla, det egosentriske maktmennesket Rolf Pang. Waastad er eit overskotsmenneske av ein skodespelar. Han har gjort mykje bra, og vi har nok mykje bra frå han i vente. Endå meir spennande kan han bli om han somme tider vel å gå i pianissimo.
Visuelt er framsyninga gøyal, med avansert bruk av videoprojeksjonar og innslag av figurteater. Kostyme og musikkbruk er upåklageleg. Men når handlinga i eit stykke kjem i bakgrunnen, kan kvelden fort verke langdryg i teateret.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Riksteatret
Marius von
Mayenburg:
Pang!
Omsett av Øyvind Berg
Regi: Peer Perez Øian
Scenografi: Olav Myrtvedt
Videodesign: Eileif Fjeld Teisbo
Skodespelet Pang! hadde urpremiere i Tyskland for få år sidan og er på kort tid vorte eit snakkisstykke over heile Europa. Grunntemaet det tek opp, turbulensen i den vesle verda (familien) kontra krisene i den store verda (samfunnet), og samanhangen mellom dei to, jau, vi kjenner det frå klassikarane, og kvar tidsepoke treng å verte mint om det, også vår tid. I karakter- og handlingsutviklinga er stykket til Mayenburg rein karikatur, men det er ein treffsikker satire. Når det lukkast på scenen, kan det gi oss ei uroleg, spennande blanding av moro og ubehag.
Noregspremieren på Rogaland Teater for to år sidan hadde ein kjapp og stram energi i seg og lukkast langt på veg med det ovannemnde. No skal stykket ut med Riksteatret i ein versjon av Peer Perez Øian. (Framsyninga hadde ein lukka førpremiere for presse og teatertilsette førre onsdag.)
Denne gongen har stykket, som denne meldaren såg det, fått litt for breie vengjer å flyge på. Der stykket alt i utgangspunktet er spissa og parodisk i forma, trass i til dels alvorlege hendingar, har ein her vorte freista til å dra karikaturane ut i det absurde, det delvis heilt uforståelege. Då fungerer det faktisk ikkje lenger som satire.
Det nærmar seg berre meir og meir eit meiningslaust leiketeater. Ein sjanger som denne, som balanserer mellom realisme og parodi, krev skarp presisjon i uttrykket for å få feste. Her er det for mykje kvasiimproviserte påfunn som berre distraherer. Å late som ein misser konsentrasjonen, fell ut av stykket og byrjar å bruke dei eigentlege namna på skodespelarkollegaene sine – nei, det har vore prøvd før og har eigentleg aldri vore morosamt.
Skodespelarane syner stor vitalitet i både kropps- og talespråk, men får sjeldan fram nokon logisk raud tråd. Olav Waastad speler tittelrolla, det egosentriske maktmennesket Rolf Pang. Waastad er eit overskotsmenneske av ein skodespelar. Han har gjort mykje bra, og vi har nok mykje bra frå han i vente. Endå meir spennande kan han bli om han somme tider vel å gå i pianissimo.
Visuelt er framsyninga gøyal, med avansert bruk av videoprojeksjonar og innslag av figurteater. Kostyme og musikkbruk er upåklageleg. Men når handlinga i eit stykke kjem i bakgrunnen, kan kvelden fort verke langdryg i teateret.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Trea vil fortelje meg noko, skriv Ranveig Lovise Bungum.
Foto: Trond Mjøs
Kva ospa og dei andre trea kan fortelje oss
Anders Hovden.
Foto via Wikimedia Commons
Hovdens fredssalme
I 1923 sende Anders Hovden salmen «Joleklokker yver jordi» til bladet Under Kirkehvælv, der han kom på trykk same året.
I kvardagen kan det verte litt stress, til dømes får du ikkje den grøne pynten heilt perfekt. Men her er den herlege tomatsuppa mi med skrei.
Foto: Dagfinn Nordbø
Kvardagen
Det er dei det er flest av, kvardagane.
Teikning: May Linn Clement
Det skulle berre mangla
Det er nok ikkje manglande hjartelag som gjer at folk er interesserte i ord.
Språkrådet har kåra «beredskapsvenn» til årets nyord. Direktør i Språkrådet Åse Wetås seier det var eit openbert val.
Foto: Mariam Butt / NTB
Eit bilete på året som har gått
Språkdirektør Åse Wetås synest årets nyord er godt. At nye ord har stor påverknad, er fjorårets nyord, KI-generert, eit døme på.