Foto: Schalk van Zuydam / AP / NTB
0–6 rette: Kva tyder det å stridast om pavens skjegg, tru? Betre lukke neste veke.
7–9 rette: Skjegget var farleg nær postkassa, men det gjekk då godt likevel.
10–15 rette: Flott innsats! Ingen grunn til å mumle i skjegget om resultatet.
16–20 rette: Applaus, her kan de både le og smile i skjegget!
21 rette: Like mykje gale som quizmeisteren har skjeggvekst. Ta for all del kontakt!
0–6 rette: Kva tyder det å stridast om pavens skjegg, tru? Betre lukke neste veke.
7–9 rette: Skjegget var farleg nær postkassa, men det gjekk då godt likevel.
10–15 rette: Flott innsats! Ingen grunn til å mumle i skjegget om resultatet.
16–20 rette: Applaus, her kan de både le og smile i skjegget!
21 rette: Like mykje gale som quizmeisteren har skjeggvekst. Ta for all del kontakt!
1. Kva heiter varemerket som liknar på Bremykt, men der hovudingrediensen er kjernemjølk i staden for smør?
2. Kven vann verdscupen i skiskyting for høvesvis menn og kvinner sesongen 2003–2004, på eit tidspunkt då dei var gifte med kvarandre?
3. Kva for ein av desse har eit spor med form som eit plussteikn: ein Phillips-skrue, ein Torx-skrue eller ein Unbrako-skrue?
4. I kva for eit kyrkjesamfunn vart Desmond Tutu både prest, biskop og erkebiskop?
5. Skjer befruktning hos menneske i eggstokken, i eggleiaren eller i livmora?
6. Kva er dei neste fem opningsorda i «Barndomsminne frå Nordland»: «Å eg veit meg eit land …»?
7. Kor mange kasus reknar vi normalt finsk for å ha: ingen, fire eller 15?
8. Ho vart oppretta i 1979 som verdas fyrste. I 2022 får me for fyrste gong ein mannleg innehavar i Bjørn Erik Thon. Kva stilling er det?
9. Iktinos og Kallikrates er best kjende som arkitektane bak kva for eit staseleg byggverk?
10. Kva for to grunnstoff reagerer med kvarandre i Birkeland–Eydes metode, der det endelege formålet var kunstgjødsel?
11. Kva høgt verdsett musikar vart fødd i småbyen Fort Macleod i Canada i 1943 som Roberta Joan Anderson?
12. Kva er alpakka, som ein kan finne heime og ikkje har noko med dyret å gjere? Her er svaret eit ord på åtte bokstavar.
13. Kva for ein av dei sju verdsdelane kjem dyret alpakka frå?
14. Kva streng, fiktiv skikkelse hadde uttrykket «Du store alpakka!» som varemerke?
15. Kor mange fylke er Noreg for tida delt inn i?
16. Denne vossingen er fødd i 1980 og fekk eit gjennombrot med Fallesjuke i 2020, som gav henne Maurits Hansen-prisen for beste krimdebut. Den aktuelle oppfylgjaren Tonedød skil seg også ut i krimlandskapet ved å vere skriven på nynorsk. Kva heiter ho?
17. Kva for eit fjell er det høgaste i Alpane, med sine rundt 4807 meter over havet?
18. Den engelske byen Jarrow er mest kjend for ein spesiell type marsj. Då er me i midten av kva tiår?
19. Var Louis Braille sjølv blind då han fann opp punktskrift?
20. Kva er det mest iaugefallande med korta til den som er blindemann i bridge, til forskjell frå dei andre sine kort?
21. Kva form for munterheit har namn etter konstruksjonen der avrettinga skjer ved henging?
1. Brelett
2. Raphaël Poirée og Liv Grete Skjelbreid (den gongen Skjelbreid Poirée)
3. Ein Phillips-skrue
4. Den anglikanske kyrkja
5. I eggleiaren
6. «… langt der oppe mot nord»
7. 15
8. Likestillings- og diskrimineringsombod (eller det opphavlege namnet likestillingsombod)
9. Parthenon
10. Nitrogen og oksygen (Metoden nytta ein elektrisk lysboge til å få dei to gassane i lufta til å danne nitrogenoksid. Vidare kunne ein lage kalsiumnitrat av dette, altså gjødsla med namnet Norgessalpeter.)
11. Joni Mitchell
12. Ei legering (nytta til smykke og bestikk)
13. Sør-Amerika
14. Lektor Tørrdal (i Stompa)
15. Elleve
16. Randi Fuglehaug
17. Mont Blanc
18. 1930-åra (protestmarsjen Jarrow Crusade under depresjonen)
19. Ja
20. Dei ligg opne (og er dimed synlege for alle spelarane)
21. Galgenhumor
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
1. Kva heiter varemerket som liknar på Bremykt, men der hovudingrediensen er kjernemjølk i staden for smør?
2. Kven vann verdscupen i skiskyting for høvesvis menn og kvinner sesongen 2003–2004, på eit tidspunkt då dei var gifte med kvarandre?
3. Kva for ein av desse har eit spor med form som eit plussteikn: ein Phillips-skrue, ein Torx-skrue eller ein Unbrako-skrue?
4. I kva for eit kyrkjesamfunn vart Desmond Tutu både prest, biskop og erkebiskop?
5. Skjer befruktning hos menneske i eggstokken, i eggleiaren eller i livmora?
6. Kva er dei neste fem opningsorda i «Barndomsminne frå Nordland»: «Å eg veit meg eit land …»?
7. Kor mange kasus reknar vi normalt finsk for å ha: ingen, fire eller 15?
8. Ho vart oppretta i 1979 som verdas fyrste. I 2022 får me for fyrste gong ein mannleg innehavar i Bjørn Erik Thon. Kva stilling er det?
9. Iktinos og Kallikrates er best kjende som arkitektane bak kva for eit staseleg byggverk?
10. Kva for to grunnstoff reagerer med kvarandre i Birkeland–Eydes metode, der det endelege formålet var kunstgjødsel?
11. Kva høgt verdsett musikar vart fødd i småbyen Fort Macleod i Canada i 1943 som Roberta Joan Anderson?
12. Kva er alpakka, som ein kan finne heime og ikkje har noko med dyret å gjere? Her er svaret eit ord på åtte bokstavar.
13. Kva for ein av dei sju verdsdelane kjem dyret alpakka frå?
14. Kva streng, fiktiv skikkelse hadde uttrykket «Du store alpakka!» som varemerke?
15. Kor mange fylke er Noreg for tida delt inn i?
16. Denne vossingen er fødd i 1980 og fekk eit gjennombrot med Fallesjuke i 2020, som gav henne Maurits Hansen-prisen for beste krimdebut. Den aktuelle oppfylgjaren Tonedød skil seg også ut i krimlandskapet ved å vere skriven på nynorsk. Kva heiter ho?
17. Kva for eit fjell er det høgaste i Alpane, med sine rundt 4807 meter over havet?
18. Den engelske byen Jarrow er mest kjend for ein spesiell type marsj. Då er me i midten av kva tiår?
19. Var Louis Braille sjølv blind då han fann opp punktskrift?
20. Kva er det mest iaugefallande med korta til den som er blindemann i bridge, til forskjell frå dei andre sine kort?
21. Kva form for munterheit har namn etter konstruksjonen der avrettinga skjer ved henging?
1. Brelett
2. Raphaël Poirée og Liv Grete Skjelbreid (den gongen Skjelbreid Poirée)
3. Ein Phillips-skrue
4. Den anglikanske kyrkja
5. I eggleiaren
6. «… langt der oppe mot nord»
7. 15
8. Likestillings- og diskrimineringsombod (eller det opphavlege namnet likestillingsombod)
9. Parthenon
10. Nitrogen og oksygen (Metoden nytta ein elektrisk lysboge til å få dei to gassane i lufta til å danne nitrogenoksid. Vidare kunne ein lage kalsiumnitrat av dette, altså gjødsla med namnet Norgessalpeter.)
11. Joni Mitchell
12. Ei legering (nytta til smykke og bestikk)
13. Sør-Amerika
14. Lektor Tørrdal (i Stompa)
15. Elleve
16. Randi Fuglehaug
17. Mont Blanc
18. 1930-åra (protestmarsjen Jarrow Crusade under depresjonen)
19. Ja
20. Dei ligg opne (og er dimed synlege for alle spelarane)
21. Galgenhumor
Fleire artiklar
Trea vil fortelje meg noko, skriv Ranveig Lovise Bungum.
Foto: Trond Mjøs
Kva ospa og dei andre trea kan fortelje oss
Anders Hovden.
Foto via Wikimedia Commons
Hovdens fredssalme
I 1923 sende Anders Hovden salmen «Joleklokker yver jordi» til bladet Under Kirkehvælv, der han kom på trykk same året.
I kvardagen kan det verte litt stress, til dømes får du ikkje den grøne pynten heilt perfekt. Men her er den herlege tomatsuppa mi med skrei.
Foto: Dagfinn Nordbø
Kvardagen
Det er dei det er flest av, kvardagane.
Teikning: May Linn Clement
Det skulle berre mangla
Det er nok ikkje manglande hjartelag som gjer at folk er interesserte i ord.
Språkrådet har kåra «beredskapsvenn» til årets nyord. Direktør i Språkrådet Åse Wetås seier det var eit openbert val.
Foto: Mariam Butt / NTB
Eit bilete på året som har gått
Språkdirektør Åse Wetås synest årets nyord er godt. At nye ord har stor påverknad, er fjorårets nyord, KI-generert, eit døme på.