Coltrane såg attende
Ei 55 år gamal innspeling er endeleg utgjeven.
Jazz
John Coltrane:
Blue World
John Coltrane, tenorsaks; McCoy Tyner, piano; Jimmy Garrison, bass; Elvin Jones, trommer. Impulse!
Soga om korleis denne plata blei til, og gjeven ut 55 år etter, er nesten betre enn musikken ho inneheld. Den canadiske filmskaparen og Coltrane-blodfan Gilles Groulx var i ferd med laga filmen Le chat dans le sac. Gjennom kjenningar som kjende Jimmy Garrison, fekk Groulx spurt Coltrane om å laga filmmusikken. Den 24. juni 1964 gjekk kvartetten i Van Gelder Studio og spelte inn fem låtar frå ei lang ynskeliste Groulx hadde med. Etter innspelinga var ferdig, og utan at plateselskapet var informert, drog Groulx attende til Montreal med opptaket. Med unnatak av det vesle som blei nytta i filmen, har musikken vore gøymd i arkiva til den statlege filmorganisasjonen i Canada fram til no.
Det spesielle med musikken på denne plata er at ho berre inneheld musikk Coltrane hadde spelt inn før. «Traneing In» er henta frå John Coltrane with The Red Garland Trio (1958), medan «Blue World» (eigentleg «Out of This World») er henta frå 1962-plata Coltrane. Sistnemnde illustrerer ei side av innspelingsøkta. Her er rett og slett ikkje så mykje som står på spel. I den 14 minuttar lange versjonen frå 1962 endevender Coltrane låten med god hjelp frå Elvin Jones. På Blue World knyter han saman det melankolske frå temaet og slutten på koret i 1962 til ein seks minuttar lang versjon. Å høyra «Traneing In» i ei innspeling frå 1964 viser kva musikalsk omvelting Coltrane hadde vore gjennom. Dessutan byr Garrison på eit velformulert basskor.
Musikken er velspelt, spesielt «Naima» og tittelkuttet, men å inkludera tre ulike opptak av «Village Blues» er to for mange. Lyden er overraskande bra, med Garrison lenger framme i lydbiletet enn me er van med å høyra han. Coltrane hadde tydelegvis sans for den fem år yngre filmskaparen. Dei var båe like fåmælte. Andre plater syner klarare kva formidabel kunstnar Coltrane var, Blue World fortel først og fremst at han også var ein sjenerøs person.
Lars Mossefinn
Lars Mossefinn er lærar ved Voss gymnas og fast jazzmeldar
i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Jazz
John Coltrane:
Blue World
John Coltrane, tenorsaks; McCoy Tyner, piano; Jimmy Garrison, bass; Elvin Jones, trommer. Impulse!
Soga om korleis denne plata blei til, og gjeven ut 55 år etter, er nesten betre enn musikken ho inneheld. Den canadiske filmskaparen og Coltrane-blodfan Gilles Groulx var i ferd med laga filmen Le chat dans le sac. Gjennom kjenningar som kjende Jimmy Garrison, fekk Groulx spurt Coltrane om å laga filmmusikken. Den 24. juni 1964 gjekk kvartetten i Van Gelder Studio og spelte inn fem låtar frå ei lang ynskeliste Groulx hadde med. Etter innspelinga var ferdig, og utan at plateselskapet var informert, drog Groulx attende til Montreal med opptaket. Med unnatak av det vesle som blei nytta i filmen, har musikken vore gøymd i arkiva til den statlege filmorganisasjonen i Canada fram til no.
Det spesielle med musikken på denne plata er at ho berre inneheld musikk Coltrane hadde spelt inn før. «Traneing In» er henta frå John Coltrane with The Red Garland Trio (1958), medan «Blue World» (eigentleg «Out of This World») er henta frå 1962-plata Coltrane. Sistnemnde illustrerer ei side av innspelingsøkta. Her er rett og slett ikkje så mykje som står på spel. I den 14 minuttar lange versjonen frå 1962 endevender Coltrane låten med god hjelp frå Elvin Jones. På Blue World knyter han saman det melankolske frå temaet og slutten på koret i 1962 til ein seks minuttar lang versjon. Å høyra «Traneing In» i ei innspeling frå 1964 viser kva musikalsk omvelting Coltrane hadde vore gjennom. Dessutan byr Garrison på eit velformulert basskor.
Musikken er velspelt, spesielt «Naima» og tittelkuttet, men å inkludera tre ulike opptak av «Village Blues» er to for mange. Lyden er overraskande bra, med Garrison lenger framme i lydbiletet enn me er van med å høyra han. Coltrane hadde tydelegvis sans for den fem år yngre filmskaparen. Dei var båe like fåmælte. Andre plater syner klarare kva formidabel kunstnar Coltrane var, Blue World fortel først og fremst at han også var ein sjenerøs person.
Lars Mossefinn
Lars Mossefinn er lærar ved Voss gymnas og fast jazzmeldar
i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Fårete blikk: Sjølvsagt ser maten din på deg. Korleis skulle han elles finne vegen til slaktehuset?
Foto: Wikimedia Commons
Sjølvsagt er vi ikkje dei einaste som har skjøna at hovudet til sauen er god mat.
Midtfjords: ein attraksjon Fylkesbaatane var åleine om.
Foto frå boka: Ole Fretheim
Friskt om ferjer
«Til og med bilar vart køyrde frå den eine ferja til den andre midt ute på fjorden.»
Det var ein emosjonell augneblink for unge Gukesh då VM-sigeren var klar.
Foto: Maria Jemeljanova / Fide
Gukesh den attande
Den 18. verdsmeisteren sidan 1886 er berre 18 år gamal, indaren Gukesh Dommaraju.
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Papiravisa