Rock

Perfume
Genius:

No Shape

Matador/Playground

«I can’t dream / something keeps me locked and bodied», heiter det skarpt og kviskrande i «Choir», eit nøkkelspor midtvegs på No Shape, det nye albumet frå Perfume Genius.

Songen er isnande vakker, med kvervlande strykarar og høgstemte patos, og han dramatiserer effektivt ei av dei sentrale spenningane på albumet, mellom menneskesinnet og menneskekroppen, som av og til dreg individet i to ulike retningar.

Respekt

Det var hausten 2014 at eg skrytte slik av Too Bright, Perfume Genius’ førre utgiving, som eg kalla «grenseoverskridande og viktig», ikkje minst på grunn av Mike Hadreas’ hardtslåande oppgjer med homofrykta han hadde fått møte i sitt eige liv. Artisten voks opp i ein Seattle-forstad, og fekk drapstrugsmål då han i tenåra stod fram som homofil, noko som førte til at han rett som det var fekk juling og vart spytta på.

Den gongen kunne Hadreas fortelje i intervju at folk i platebransjen råda han til å gjere identitetsproblematikken «meir universell». Det rådet følgde han heldigvis ikkje. For å sitere Hadreas nok ein gong: Det handlar om å krevje respekt, ikkje om å be om aksept.

Spenn

Ein av dei næraste samarbeidspartnarane til Hadreas i musikken, Alan Wyffels, er også partnaren hans i livet. «Alan», det avsluttande sporet på No Shape, er temmeleg gripande i si direkte, utilslørte kjærleikserklæring. Men Perfume Genius orienterer seg framleis meir mot konfrontasjon enn avklart ro. Andresporet på No Shape, «Slip Away», kjennest som eit slags credo, eller kanskje snarare som eit estetisk og politisk manifest, ei oppmoding til å dyrke menneskeleg og kunstnarleg eigenart radikalt, og å frigjere seg frå alle dei formene omgivnadene tvingar oss menneske fast i: «They’ll never break the shape we take».

Der Too Bright var produsert av Adrian Utley (Portishead), har Hadreas denne gongen alliert seg med Blake Mills. No Shape ber likevel i seg det same spennet, frå det vare og innovervende til det ekstravagante og utovervende. Det forsiktige anslaget i «Otherside» blæs fort nok opp til full storm. Denne friksjonen, mellom småskala og storskala, mellom stillferdig intimitet og melodrama, tilfører musikken ein viktig, kontrastfull energi.

Identitet

Ordet «stereotypi» kjem frå gammalgresk og tyder «stivna i si form». Mykje av den mest forfriskande, nybrytande poprocken spelar på ein uavklart kjønnsidentitet, kanskje fordi nokre av dei mest seigliva, vestlege stereotypane og konvensjonane er reflekterte i den generiske, masseproduserte popen, med perfekte prinsar og prinsesser, med livsfjerne, tomme drøymeri. Artistar som Anohni og John Grant er ikkje berre viktige fordi dei lagar fordømt bra musikk, men også fordi dei insisterer på at kulturell identitet også er eit spørsmål om politikk og estetikk. Det dreier seg om å ta vare på det som nektar å vere fastspikra, regelbunde, lydig, men som heller vel å vere eksperimentelt, søkjande, tvitydig. Det handlar om å velje ikkje å verte fastsett av andre, av historia og førestellingane til dei som kom før, slik Perfume Genius gjer det på No Shape.

Øyvind Vågnes

Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.