Opne landskap
Lydleg utforskartrong pregar nye album frå anrimeal og Christer Bothén.
Initialane til Ana Rita de Melo Alves utgjer bandnamnet.
Pressefoto
Folk / kunstmusikk
anrimeal:
Could Divine
Crossness
Records
Jazz / kunstmusikk
Christer Bothén:
Ambrosia
Thanatosis / Border
Regnet som fell – er det rart at det dukkar opp, igjen og igjen, i den innspelte musikken? Kva for lyd kan vere meir stemningsskapande? Eller kva med lyden av ei knakande grein, av fuglekvitter eller, kanskje meir eksotisk, av gjørmesug?
Desse lydelementa er alle å spore i nye utgivingar frå Christer Bothén og anrimeal, begge plateaktuelle med album som inviterer lyttaren med på ei ferd inn i ukjende lydlandskap, med uvande klangar og teksturar.
Identitetsfamling
Bak namnet anrimeal skjuler portugisiske, London-baserte Ana Rita de Melo Alves seg, og den kryptiske leiken med initialar er talande, for spora på Could Divine er utstyrte med gåtefulle, suggestive titlar som gjer lyttaren nyfiken på kva ein er på veg inn i, frå «Encaustic Witches» (hekser av voks) til «Elegy for an Empty Coffin» til «Breather». Den hybride sjangernemninga i presseskrivet frå det vesle, nyoppstarta Crossness Records, «computer folk», gir ein indikasjon – om ein tek høgde for at materialet er djupt utprøvande og eksperimentelt.
Ein komposisjon som «I Am Not» levandegjer identitetsfamling med skeiv elektrisk gitar, frijazza tromming og ein vokal som gir assosiasjonar til den avantgardistiske kunstpopen ein kjenner frå ein artist som Julia Holter. Det same gjer «Vertical», med sin rytmiske bruk av strykarar og handklapp: «I’d love to be going vertical, always vertical, but I’m not», heiter det, ord som vert repeterte, og som latar til heile tida å få nye tydingar. På sitt mest tilgjengelege er Alves i opningssporet «Marching Parades», som med skogslydar og nynnande melodi tydeleggjer prosjektets forankring i folkmusikken. Artisten gjer det meste sjølv på Could Divine og styrer alle ledd i prosessen med stø hand, frå komposisjon til framføring, vidare til produksjon, miks og mastring.
Could Divine er ei kompleks sanseleg erfaring, og det overraskar ikkje når eg les at Alves er inspirert av ein kunstnar som Eva Hesse (1936–1970) og 1960-talets postminimalisme, for lydproduksjonen har nærast noko intimt taktilt over seg, det er som om hendene klappar i rommet eg sit og lyttar i. Dette er ikkje musikk du låner øyre til i forbifarten, men om du tek deg tid, får du meir tilbake.
Utforskartrong
Inspirasjonen frå kunstfeltet er også markant i biletkunstnaren og musikaren Christer Bothéns samleutgiving Ambrosia, der han gjer ting med bassklarinett og kontrabassklarinett som ikkje heilt liknar noko eg har høyrt før, etter at regnet har leidd oss mjukt inn i «Nighttrain». Komposisjonen «Zon», inspirert av Andrej Tarkovskijs gåtefulle science fiction-film Stalker (1979), med resitasjon av Sofia Jernberg og eit fint ensemble med svenske musikarar, som mellom anna omfattar Hans Koch og Per Texas Johansson, fascinerer.
Når stykket er ferdig, sit lyttaren att fortumla, full av inntrykk, nesten som i ein kinosal, etter ein tur inn i Tarkovskijs postindustrielle sone.
Sams for artistar som Alves og Bothén er ein lydleg utforskartrong som ikkje hindrar dei i på kvart sitt vis å ta vare på dei stille stemningane – noko som er langt vanskelegare enn ein kanskje skulle tru.
Øyvind Vågnes
Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Folk / kunstmusikk
anrimeal:
Could Divine
Crossness
Records
Jazz / kunstmusikk
Christer Bothén:
Ambrosia
Thanatosis / Border
Regnet som fell – er det rart at det dukkar opp, igjen og igjen, i den innspelte musikken? Kva for lyd kan vere meir stemningsskapande? Eller kva med lyden av ei knakande grein, av fuglekvitter eller, kanskje meir eksotisk, av gjørmesug?
Desse lydelementa er alle å spore i nye utgivingar frå Christer Bothén og anrimeal, begge plateaktuelle med album som inviterer lyttaren med på ei ferd inn i ukjende lydlandskap, med uvande klangar og teksturar.
Identitetsfamling
Bak namnet anrimeal skjuler portugisiske, London-baserte Ana Rita de Melo Alves seg, og den kryptiske leiken med initialar er talande, for spora på Could Divine er utstyrte med gåtefulle, suggestive titlar som gjer lyttaren nyfiken på kva ein er på veg inn i, frå «Encaustic Witches» (hekser av voks) til «Elegy for an Empty Coffin» til «Breather». Den hybride sjangernemninga i presseskrivet frå det vesle, nyoppstarta Crossness Records, «computer folk», gir ein indikasjon – om ein tek høgde for at materialet er djupt utprøvande og eksperimentelt.
Ein komposisjon som «I Am Not» levandegjer identitetsfamling med skeiv elektrisk gitar, frijazza tromming og ein vokal som gir assosiasjonar til den avantgardistiske kunstpopen ein kjenner frå ein artist som Julia Holter. Det same gjer «Vertical», med sin rytmiske bruk av strykarar og handklapp: «I’d love to be going vertical, always vertical, but I’m not», heiter det, ord som vert repeterte, og som latar til heile tida å få nye tydingar. På sitt mest tilgjengelege er Alves i opningssporet «Marching Parades», som med skogslydar og nynnande melodi tydeleggjer prosjektets forankring i folkmusikken. Artisten gjer det meste sjølv på Could Divine og styrer alle ledd i prosessen med stø hand, frå komposisjon til framføring, vidare til produksjon, miks og mastring.
Could Divine er ei kompleks sanseleg erfaring, og det overraskar ikkje når eg les at Alves er inspirert av ein kunstnar som Eva Hesse (1936–1970) og 1960-talets postminimalisme, for lydproduksjonen har nærast noko intimt taktilt over seg, det er som om hendene klappar i rommet eg sit og lyttar i. Dette er ikkje musikk du låner øyre til i forbifarten, men om du tek deg tid, får du meir tilbake.
Utforskartrong
Inspirasjonen frå kunstfeltet er også markant i biletkunstnaren og musikaren Christer Bothéns samleutgiving Ambrosia, der han gjer ting med bassklarinett og kontrabassklarinett som ikkje heilt liknar noko eg har høyrt før, etter at regnet har leidd oss mjukt inn i «Nighttrain». Komposisjonen «Zon», inspirert av Andrej Tarkovskijs gåtefulle science fiction-film Stalker (1979), med resitasjon av Sofia Jernberg og eit fint ensemble med svenske musikarar, som mellom anna omfattar Hans Koch og Per Texas Johansson, fascinerer.
Når stykket er ferdig, sit lyttaren att fortumla, full av inntrykk, nesten som i ein kinosal, etter ein tur inn i Tarkovskijs postindustrielle sone.
Sams for artistar som Alves og Bothén er ein lydleg utforskartrong som ikkje hindrar dei i på kvart sitt vis å ta vare på dei stille stemningane – noko som er langt vanskelegare enn ein kanskje skulle tru.
Øyvind Vågnes
Øyvind Vågnes er forfattar og fast musikkskribent i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Google byggjer nytt datasenter utanfor Skien i Telemark. – Vi kjem til å måtte byggje meir i åra framover, men vi må gjere det med ei anna forståing av at også natur og areal er ein knapp ressurs, seier Mathilde Tybring-Gjedde (H).
Foto: Cornelius Poppe / NTB
Naturplan utan samling
Få opposisjonspolitikarar er nøgde med korleis Noreg skal følgje opp måla i naturavtalen. Mathilde Tybring-Gjedde (H) er ikkje viss på at naturforvaltinga i Noreg kjem til å verte betre.
Øyvind Vågnes var professor ved Institutt for informasjons- og medievitskap ved Universitetet i Bergen og fast musikkmeldar i Dag og Tid.
Foto: Universitetet i Bergen
Øyvind Vågnes (1972–2025)
«Øyvind Vågnes var eit funn for ein avisredaksjon.»
Etter terroråtaket på Charlie Hebdo-redaksjonen 7. januar 2015 var det minnemarkeringar verda over, som her, i Oslo.
Foto: Fredrik Varfjell / AP / NTB
Den livsviktige satiren
Satiren må framleis ha ein heim. Ti år etter attentatet trengst det nytenking i Charlie Hebdo.
Støre og krisa i sosialdemokratiet
Må det ein ny partileiar til for å berga restane av det sosialdemokratiske innslaget i norsk politikk?
Ein politimeister les opp ein rettsordre som stoppar ein protest for veljarregistrering i Selma i Alabama i USA 9. mars 1965, framfor borgarrettsaktivistane Martin Luther King jr. (t.h.) og Andrew Young.
Foto: AP / NTB
Vald, hat, mot
Historia om kampen til dei svarte i USA er soga om ei frigjeringsrørsle som vann – til slutt. Men også om tvisyn og botnlaus menneskeleg fornedring.