Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Samfunn

Ei global rørsle mot globalisering

Startskotet for antiglobaliseringsrørsla var ein leiarartikkel i den franske månadsavisa Le Monde Diplomatique i desember 1997.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Demonstrasjonane mot WTO-møtet i Seattle i 1999 vekte stor merksemd rundt i verda, og dei neste åra vart massedemonstrasjonar vanleg i samband med internasjonale toppmøte.

Demonstrasjonane mot WTO-møtet i Seattle i 1999 vekte stor merksemd rundt i verda, og dei neste åra vart massedemonstrasjonar vanleg i samband med internasjonale toppmøte.

Foto: NTB scanpix

Demonstrasjonane mot WTO-møtet i Seattle i 1999 vekte stor merksemd rundt i verda, og dei neste åra vart massedemonstrasjonar vanleg i samband med internasjonale toppmøte.

Demonstrasjonane mot WTO-møtet i Seattle i 1999 vekte stor merksemd rundt i verda, og dei neste åra vart massedemonstrasjonar vanleg i samband med internasjonale toppmøte.

Foto: NTB scanpix

1815
20190222
1815
20190222

Utgangspunktet var den djupe krisa i Søraust-Asia same året, og redaktør Ignacio Ramonet retta krass kritikk mot den økonomiske globaliseringa og mot institusjonar som Det internasjonale pengefondet, Verdsbanken, OECD og Verdshandelsorganisasjonen (WTO). Globalisering og finansspekulasjon undergrov statane i den verkelege verda, og det var på tide å «avvæpne marknadene», meinte Ramonet. Artikkelen hans vart mellom anna inspirasjonen til organisasjonen Attac, som i starten hadde avgift på valutahandel som den fremste kampsaka si.

Kampen mot globaliseringa tok mange ulike former. I Seattle demonstrerte kring 40.000 menneske mot WTO-toppmøtet i 1999, og massedemonstrasjonar vart normalen ved toppmøta i organisasjonar som Verdsbanken, Pengefondet og EU dei neste åra. Den globaliseringskritiske forfattaren Naomi Klein vart ei viktig røyst for rørsla med boka No Logo, og også ein profilert økonom som Joseph Stiglitz, tidlegare sjeføkonom i Verdsbanken og vinnar av Nobels minnepris i økonomi, slutta seg til mykje av kritikken av dei internasjonale finansinstitusjonane og liberaliseringa dei stod for.

I 2001 vart det første World Social Forum halde i Brasil, som eit radikalt motstykke til World Economic Forum, med slagordet «Ei anna verd er mogleg». WSF vart ein årleg samlingsstad for titusenar av aktivistar frå heile verda, med eit utal ulike kampsaker, frå urfolksrettar til fagforeiningsarbeid. Toppunktet var 2009, da over 100.000 menneske møtte opp til WSF i Belém i Brasil. Forumet har òg blitt avvikla i land som India, Tunisia og Canada. Splitting i leiarskapen har medverka til å svekkje WSF, og oppmøtet har minka dei siste åra.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Utgangspunktet var den djupe krisa i Søraust-Asia same året, og redaktør Ignacio Ramonet retta krass kritikk mot den økonomiske globaliseringa og mot institusjonar som Det internasjonale pengefondet, Verdsbanken, OECD og Verdshandelsorganisasjonen (WTO). Globalisering og finansspekulasjon undergrov statane i den verkelege verda, og det var på tide å «avvæpne marknadene», meinte Ramonet. Artikkelen hans vart mellom anna inspirasjonen til organisasjonen Attac, som i starten hadde avgift på valutahandel som den fremste kampsaka si.

Kampen mot globaliseringa tok mange ulike former. I Seattle demonstrerte kring 40.000 menneske mot WTO-toppmøtet i 1999, og massedemonstrasjonar vart normalen ved toppmøta i organisasjonar som Verdsbanken, Pengefondet og EU dei neste åra. Den globaliseringskritiske forfattaren Naomi Klein vart ei viktig røyst for rørsla med boka No Logo, og også ein profilert økonom som Joseph Stiglitz, tidlegare sjeføkonom i Verdsbanken og vinnar av Nobels minnepris i økonomi, slutta seg til mykje av kritikken av dei internasjonale finansinstitusjonane og liberaliseringa dei stod for.

I 2001 vart det første World Social Forum halde i Brasil, som eit radikalt motstykke til World Economic Forum, med slagordet «Ei anna verd er mogleg». WSF vart ein årleg samlingsstad for titusenar av aktivistar frå heile verda, med eit utal ulike kampsaker, frå urfolksrettar til fagforeiningsarbeid. Toppunktet var 2009, da over 100.000 menneske møtte opp til WSF i Belém i Brasil. Forumet har òg blitt avvikla i land som India, Tunisia og Canada. Splitting i leiarskapen har medverka til å svekkje WSF, og oppmøtet har minka dei siste åra.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Eit langt utdanningsløp kan by på store utfordringar for dei som har ADHD. Eit aukande antal vaksne oppsøker helsetenesta, inkludert dyre privatklinikkar, for å få ein diagnose.

Eit langt utdanningsløp kan by på store utfordringar for dei som har ADHD. Eit aukande antal vaksne oppsøker helsetenesta, inkludert dyre privatklinikkar, for å få ein diagnose.

Foto: Gorm Kallestad / AP / NTB

HelseSamfunn

– ADHD-diagnosen skal henge høgt

Det har vore ein kraftig auke i talet på ADHD-diagnosar og bruken av ADHD-medisin dei siste åra. Blir diagnosen utvatna når kjendisar snakkar han opp?

Marita Liabø
Eit langt utdanningsløp kan by på store utfordringar for dei som har ADHD. Eit aukande antal vaksne oppsøker helsetenesta, inkludert dyre privatklinikkar, for å få ein diagnose.

Eit langt utdanningsløp kan by på store utfordringar for dei som har ADHD. Eit aukande antal vaksne oppsøker helsetenesta, inkludert dyre privatklinikkar, for å få ein diagnose.

Foto: Gorm Kallestad / AP / NTB

HelseSamfunn

– ADHD-diagnosen skal henge høgt

Det har vore ein kraftig auke i talet på ADHD-diagnosar og bruken av ADHD-medisin dei siste åra. Blir diagnosen utvatna når kjendisar snakkar han opp?

Marita Liabø
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn
Christiane Jordheim Larsen

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.

Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.

Foto frå filmen

FilmMeldingar
Håkon Tveit

Filmglede

Det er alltid kjekt å opne det nye året med mykje film.

Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.

Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.

Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund

UtdanningSamfunn
Sigurd Arnekleiv Bækkelund

Framandspråka forsvinn

Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.

Eit russisk droneåtak råkar ei bustadblokk i Kyiv 10. januar.

Eit russisk droneåtak råkar ei bustadblokk i Kyiv 10. januar.

Foto: Gleb Garanich / Reuters / NTB

KrigSamfunn

Ingen Uber i Belarus

Å forstyrre GPS-system handlar ikkje berre om å forvirre russiske dronar. Det gjeld å dirigere dei slik at dei forlèt ukrainsk luftrom fullstendig.

Andrej Kurkov
Eit russisk droneåtak råkar ei bustadblokk i Kyiv 10. januar.

Eit russisk droneåtak råkar ei bustadblokk i Kyiv 10. januar.

Foto: Gleb Garanich / Reuters / NTB

KrigSamfunn

Ingen Uber i Belarus

Å forstyrre GPS-system handlar ikkje berre om å forvirre russiske dronar. Det gjeld å dirigere dei slik at dei forlèt ukrainsk luftrom fullstendig.

Andrej Kurkov

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis