Per Anders Todal

peranders@dagogtid.no

Ein dansevideo frå ein Oslo-bar utløyste nytt Giske-rabalder. Tone Sofie Aglen er politisk redaktør i Adresseavisen.

– Du har ei viktig rolle i samfunnet: å hjelpe resten av landet med å forstå Trøndelag. Kor høgt elskar eigentleg Trøndelag Ap Trond Giske?

– Han har alltid vore veldig polariserande. Få er likegyldige til han, anten elskar dei han eller dei misliker han sterkt. Slik var det lenge før varslingssakene kom i 2017. Han står ganske sterkt på grasrota, og han ville lett blitt vald inn i styret til Trøndelag Ap om han ikkje hadde surra det til med den videoen. Få politikarar begeistrar tilhøyrarane sine slik Giske kan, det såg eg seinast på eit medlemsmøte i Steinkjer denne veka.

– I Tillitsmannen skreiv Einar Gerhardsen: «En som har fått et tillitsverv i en arbeiderorganisasjon er ikke lenger noe alminnelig privatmenneske. Alt det han gjør, av godt eller vondt, svekker eller styrker arbeiderbevegelsen.» Gjeld ikkje dette for Trond Giske?

– Eg skreiv ein kommentar i januar 2018 der eg samanlikna Giske med Ikaros. Eg trur han har vore så suveren at han trudde han kunne tillate seg nesten kva som helst, og støttespelarane har ikkje våga å seie han imot. Det trur eg er litt av problemet enno.

– Dansevideoen var ei tullesak og eit presseetisk overtramp av VG. Men heller ikkje dei alvorlege varslingssakene sist vinter diskvalifiserte Giske i auga til tilhengarane. Kvifor ikkje?

– Det er nok eit stort nyansespekter når det gjeld kor alvorlege dei tykte varslingssakene var. Eg har ikkje høyrt nokon seie at Giske ikkje hadde gjort noko gale, men støttespelarane hans meinte nokre av sakene var mindre alvorlege. Og mange av dei meiner at fleire av sakene var del av eit maktspel.

– Noko av maktbasen til Giske stammar frå nei-sida i Ap under EU-kampen?

– Det har gått gjetord om korleis Giske, Rita Ottervik, Tore O. Sandvik og Rune Olsø fordelte makta mellom seg i Trøndelag, og desse har vore støttespelarar for kvarandre. Giske har òg hatt ein maktbase i AUF i Trøndelag, i fagrørsla og ute i distrikta. Mange ordførarar har opplevd han som ein det var lett å ringe til.

– Giske har lenge vore rekna som ein del av venstresida i Ap. Det gav kanskje meining for ein del år sidan. Men han er ikkje så tydeleg plassert til venstre i Ap i dag?

– Han har ikkje vore nokon indre venstreopposisjon verken som statsråd eller i partiet dei siste åra. Men sidan han byrja på comebacket sitt i fjor, har han fått ein meir radikal retorikk. Han snakkar om grasrota og distrikta, han er kritisk til eliten i Oslo, og han tona flagg i Acer-saka. Eg blir ikkje overraska om Giske no blir meir EØS-kritisk. Han ser nok at det er eit rom på venstresida som Raudt og SV nyt godt av i dag.

–?Trond Giske og Hadia Tajik misliker tydelegvis kvarandre sterkt. Men finst det noka viktig politisk usemje mellom dei?

–?Nei, eg trur det handlar lite om politikk. Det handlar om ekstremt ulike personlegdomar, ulike metodar, maktkamp og mangel på tillit.

– Er det dels ønsket om ein sterkare Ap-leiar enn Jonas Gahr Støre som ligg under den seigliva støtta til Giske i delar av Ap?

– Ja. Det er lita tru på at Støre er i stand til å løfte partiet. Og det er mangel på gode profilar i Ap. Hadde det vore fleire sterke kandidatar, ville Giske vore mindre viktig. Støre har ikkje fått det til enno, og det er frustrasjon over at partiet ikkje løftar seg.

– Støre verkar ikkje som han har så veldig lyst på makt. Ingen er i tvil om at Giske har det?

– Nei. Giske er òg den perfekte opposisjonspolitikaren: Han er frekk og ekstremt debattsterk. Støre ser ut som han mislikar sterkt å vere i opposisjon. Om han hadde blitt statsminister, kunne det vi no ser som veikskapane hans, bli sett på som sterke sider. Men Støre kler ikkje den frekke opposisjonsrolla.

– Da TV 2 nyleg spurde Giske om han hadde tillit til Støre, svara Giske: «Vi har den lederen vi har til vi har en ny.» Det liknar ei krigserklæring?

– Veldig. Eg trur det er Ikaros att. Giske har ikkje ein sterk nok posisjon til å gå til open krig. Men det sit ekstremt langt inne for han å seie at han har tillit til Støre.

– Trur du at Trond Giske, trass i alt solospel og trakasseringssaker, ein dag kan nå målet sitt og bli Ap-leiar og statsminister?

– Eg trur ikkje det, og det trudde eg ikkje før metoo-sakene heller. Folk stoler ikkje på Giske, og det er ein hemsko om du skal nå toppen. Folk tel fingrane sine etter å ha helsa på han. Han har alltid vore rekna som superflink, men òg kynisk og kalkulert. Eg burde vere varsam her, mange har brent seg på å seie «aldri» i politikken. Men eg trur ikkje at Giske kjem til å nå heilt til topps.