#Skulenòg
Jenter får nedlatande og sexistiske slengkommentarar frå gutar på skulen dagleg. Metoo nådde aldri skulen, meiner tre av dei.
Jentene frå Si;D-innlegget i Aftenposten skal halde appell på kvinnedagen under parolen «Jeg går på skole, ikke kall meg hore – stopp sexismen». Biletet er teke 8. mars 2018.
Foto: Lise Åserud / NTB scanpix
Eg er på veg opp trappa i Oslo Spektrum etter ein konsert, og vi står så tett at det kan verke som alle 10.000 konsertgjestane skal ut døra på éi og same tid. Eg har veninna mi på høgre side, og kjærasten hennar framom meg. Eg må konsentrere meg om å få plassert føtene på trappestega når ein stor neve plutseleg snik seg opp mellom låra mine og tek godt tak.
I sjokk, klar med både glosar og knyttneve full av store, piggete ringar, vrir eg meg 90 grader. Men neven er borte, og endå vi framleis står som sild i tønne, ser eg ikkje nokon.
– Såg du det, spør eg venninna mi.
– Eg såg at du skvatt, seier ho.
Når eg forklarer henne kva som hende, svarar ho:
– Fy faen, det er jo så barnsleg!
Dette er etter metoo. Eg tek meg likevel i å tenkje at sist det var om å gjere for gutar å ta flest mogleg jenter på rumpa og i andre intimsoner i friminuttet, var på ungdomsskulen.
I Si;D-spalta i Aftenposten denne veka skreiv tre jenter på 14 år at metoo aldri nådde skulen. Dagleg må jenter på ungdomsskulen tole å verte kalla «hore», «pulbar» og «billeg» av gutar i same aldersgruppe. Det kan starte alt på barneskulen. Gutane veddar om storleiken på brysta til jentene, tek på dei utan lov og kan finne på å fortelje dei at dei fortener å verte valdtekne, ifølgje ein artikkel i same avis. Seier jentene frå til læraren, får dei beskjed om at gutane ikkje meiner noko med det. Det er berre slik dei er. No vil jentene bak innlegget halde appell på kvinnedagen, 8. mars, under parolen: «Jeg går på skole, ikke kall meg hore – stopp sexismen.»
– Det handlar òg om at det ikkje er bra om gutane tek med seg denne kulturen vidare i arbeidslivet, seier jentene til Aftenposten.
Og her ligg kjernen; Hittil har ein sett på metoo som ei rørsle som handlar om kvinner over ein viss alder. Men korleis skal ein kunne vente at gutar og menn forstår kva som er greitt og ikkje, dersom ingen har lært dei det? Kan vi vente at gutar, og jenter, som trur det er greitt å kalle andre hore og homo, og trakassere dei på andre måtar, sjølv om dei ikkje er gamle nok til å skjøne kva dei eigentleg gjer, sluttar med det av seg sjølv?
Jentene i Si;D-innlegget etterlyser meir samtale rundt temaet. Dei vil lære om kjønnsroller på skulen, seier dei, og får støtte hos Hanne Størset i 8. marskomiteen. Ho meiner vi treng betre seksualundervisning.
Eg vert sitjande og tenkje, og kan ikkje hugse at eg på skulen min, for litt over ti år sidan, eingong fekk lære å tre eit kondom på ein banan. Kjønnsroller var det ingen som nemnde med eit ord.
Og i trappa på veg ut av Oslo Spektrum tvilar eg på at mannen som hang fast i handa som for nokre minutt sidan var godt planta i skrittet mitt, har lært seg korleis han skal te seg mot kvinner.
Mone Celin Skrede er frilansjournalist og fast skribent i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Eg er på veg opp trappa i Oslo Spektrum etter ein konsert, og vi står så tett at det kan verke som alle 10.000 konsertgjestane skal ut døra på éi og same tid. Eg har veninna mi på høgre side, og kjærasten hennar framom meg. Eg må konsentrere meg om å få plassert føtene på trappestega når ein stor neve plutseleg snik seg opp mellom låra mine og tek godt tak.
I sjokk, klar med både glosar og knyttneve full av store, piggete ringar, vrir eg meg 90 grader. Men neven er borte, og endå vi framleis står som sild i tønne, ser eg ikkje nokon.
– Såg du det, spør eg venninna mi.
– Eg såg at du skvatt, seier ho.
Når eg forklarer henne kva som hende, svarar ho:
– Fy faen, det er jo så barnsleg!
Dette er etter metoo. Eg tek meg likevel i å tenkje at sist det var om å gjere for gutar å ta flest mogleg jenter på rumpa og i andre intimsoner i friminuttet, var på ungdomsskulen.
I Si;D-spalta i Aftenposten denne veka skreiv tre jenter på 14 år at metoo aldri nådde skulen. Dagleg må jenter på ungdomsskulen tole å verte kalla «hore», «pulbar» og «billeg» av gutar i same aldersgruppe. Det kan starte alt på barneskulen. Gutane veddar om storleiken på brysta til jentene, tek på dei utan lov og kan finne på å fortelje dei at dei fortener å verte valdtekne, ifølgje ein artikkel i same avis. Seier jentene frå til læraren, får dei beskjed om at gutane ikkje meiner noko med det. Det er berre slik dei er. No vil jentene bak innlegget halde appell på kvinnedagen, 8. mars, under parolen: «Jeg går på skole, ikke kall meg hore – stopp sexismen.»
– Det handlar òg om at det ikkje er bra om gutane tek med seg denne kulturen vidare i arbeidslivet, seier jentene til Aftenposten.
Og her ligg kjernen; Hittil har ein sett på metoo som ei rørsle som handlar om kvinner over ein viss alder. Men korleis skal ein kunne vente at gutar og menn forstår kva som er greitt og ikkje, dersom ingen har lært dei det? Kan vi vente at gutar, og jenter, som trur det er greitt å kalle andre hore og homo, og trakassere dei på andre måtar, sjølv om dei ikkje er gamle nok til å skjøne kva dei eigentleg gjer, sluttar med det av seg sjølv?
Jentene i Si;D-innlegget etterlyser meir samtale rundt temaet. Dei vil lære om kjønnsroller på skulen, seier dei, og får støtte hos Hanne Størset i 8. marskomiteen. Ho meiner vi treng betre seksualundervisning.
Eg vert sitjande og tenkje, og kan ikkje hugse at eg på skulen min, for litt over ti år sidan, eingong fekk lære å tre eit kondom på ein banan. Kjønnsroller var det ingen som nemnde med eit ord.
Og i trappa på veg ut av Oslo Spektrum tvilar eg på at mannen som hang fast i handa som for nokre minutt sidan var godt planta i skrittet mitt, har lært seg korleis han skal te seg mot kvinner.
Mone Celin Skrede er frilansjournalist og fast skribent i Dag og Tid.
Korleis skal ein kunne vente at gutar og menn forstår kva som er greitt og ikkje, dersom ingen har lært dei det?
Fleire artiklar
Trea vil fortelje meg noko, skriv Ranveig Lovise Bungum.
Foto: Trond Mjøs
Kva ospa og dei andre trea kan fortelje oss
Anders Hovden.
Foto via Wikimedia Commons
Hovdens fredssalme
I 1923 sende Anders Hovden salmen «Joleklokker yver jordi» til bladet Under Kirkehvælv, der han kom på trykk same året.
I kvardagen kan det verte litt stress, til dømes får du ikkje den grøne pynten heilt perfekt. Men her er den herlege tomatsuppa mi med skrei.
Foto: Dagfinn Nordbø
Kvardagen
Det er dei det er flest av, kvardagane.
Teikning: May Linn Clement
Det skulle berre mangla
Det er nok ikkje manglande hjartelag som gjer at folk er interesserte i ord.
Språkrådet har kåra «beredskapsvenn» til årets nyord. Direktør i Språkrådet Åse Wetås seier det var eit openbert val.
Foto: Mariam Butt / NTB
Eit bilete på året som har gått
Språkdirektør Åse Wetås synest årets nyord er godt. At nye ord har stor påverknad, er fjorårets nyord, KI-generert, eit døme på.