– Vi kalla dei berre for kongens avrak. Kom du ikkje inn i militæret, kunne du ikkje nyttast til noko som helst, seier kjærasten til mor mi og ler.

Han snakkar om førstegongstenesta då han var ung.

– Alle måtte inn, seier han.

Tidlegare denne veka melde Pentagon at USA ikkje vil greie å få inn 76.000 nye soldatar, slik målet har vore dei siste 13 åra. Ein av tre amerikanske unge er nemleg for overvektig til å kome inn i militæret.

– Fedme utgjer ein trussel for den nasjonale tryggleiken i landet, skriv NRK.

For overvekt er ein av dei viktigaste grunnane til at 71 prosent av unge i USA ikkje er skikka til militærteneste.

– Før kunne du verte arrestert dersom du nekta militæret. I dag treng du berre å vere for tjukk, så slepp du ikkje inn?!

Spørsmålet kjem frå ei veninne, og eg ler høgt. Men hypotesen hennar stemmer ikkje heilt. Eg tenkjer attende på då eg som 17-åring i 2009 stod i gangen med sesjonsbrevet i handa. I eit forvirra minutt lurte eg på om eg no måtte i militæret. Ordet «frivillig» hadde eg ikkje fått med meg medan eg skumma det offisielle arket. USA har heller ikkje verneplikt. Skal ein i militæret i USA, må ein søkje, og krava til vekt og fysisk form er annleis enn i Noreg. Mellom anna skal ein mannleg soldat på 17–20 år ha ein kroppsmasseindeks (BMI) på 25,7 eller lågare, ifølgje høgde- og vektkrava til den amerikanske hæren. I Noreg er den absolutte BMI-grensa til forsvaret 35.

Tyder dette at krava for å kome inn i forsvaret i USA er for strenge, tenkjer eg. Rekrutterer dei berre badebuksemodellar? Eg fantaserer fram ein tittel i versalar på netthinna mi: «USA innfører verneplikt for første gong sidan 1973 – greier ikkje å rekruttere nok normalvektige soldatar».

Men landet har hatt ein auke i overvekt og fedme heilt sidan 1980. Overvekt og fedme er eit globalt problem, og i USA er problemet størst: Nesten 40 prosent av vaksne har fedme. Og alt i 2010 var overvekt ein av dei viktigaste grunnane til å avvise søkjarar til militæret. Likevel kjem ikkje rekrutteringsproblema berre av at dei unge er for tjukke. Overvektige amerikanarar utgjer 33 av 71 prosent som ikkje er skikka til militærteneste. Resten, 38 prosent, blir avviste på grunn av til dømes narkotikamisbruk og manglande utdanning. Dessutan gjer høgare sysselsetjing og sterkare økonomi at færre er interesserte i militærteneste.

Løysinga, ifølgje rapporten, er å fremje fysisk aktivitet og kosthald i skulen. No er òg militæret med i krigen mot overvekt.