Kva i naturen?

5 POENG: Mange slike er totale eller partielle, alt etter om du sjølv står i umbra eller penumbra. Ei total kan vare frå omkring 10 sekund til 7,5 minutt.

4 POENG: Dette skjer nokre få gonger kvart år, men det varierer kvar på jorda dei er synlege. Den førre ein kunne sjå frå Noreg, var i 2022, den neste er i 2025.

3 POENG: Umbra og penumbra vert òg kalla kjerneskugge og halvskugge. Det er månen som skuggar.

2 POENG: Det er veldig viktig å ikkje sjå direkte på fenomenet. Det kan gje store augeskadar.

1 POENG: Fenomenet er at sola er heilt eller delvis skjult bak månen på himmelen.

Kva land?

5 POENG: Dette er eit av fire land med over 100 millionar innbyggjarar i verdsdelen sin. Tidlegare var løva av Juda riksvåpen i flagget. I dag er ho erstatta av eit felt med eit pentagram.

4 POENG: Med 130 millionar er det verdas mest folkerike innlandsstat. Kaffi og gull er store eksportvarer.

3 POENG: Landet vart aldri kolonisert. Då ser me vekk frå den italienske okkupasjonen under andre verdskrigen. Då landet var med og grunnla FN i 1945, vart det oppført med dagens namn, ikkje Abyssinia.

2 POENG: Det ligg på Afrikas horn, omkransa av Kenya, Sør-Sudan, Sudan, Eritrea, Djibouti og Somalia.

1 POENG: Bilar registrerte her har koden ETH.

Kva person?

5 POENG: Denne ungkaren skal ha vore ovleg sjarmerande. Han trulova seg med Erika Lie og mange andre. Opus 1 kom ut på eit forlag i Leipzig. Det same tiåret døydde han i Berlin av tuberkulose.

4 POENG: Han (1842–1866) var sentral ved innleiinga til gullalderen i norsk musikk (ca. 1870–1910). Men han døydde tidleg og fekk ikkje komponert like mykje som Edvard Grieg og Johan Svendsen.

3 POENG: Han tonesette ei rekkje verk av ein vidgjeten fetter. Eit døme er «Purpose» og resten av scenemusikken til Maria Stuart i Skottland.

2 POENG: Fetteren er Bjørnstjerne Bjørnson.

1 POENG: Det mest kjende samarbeidet deira er «Ja, vi elsker dette landet».

Kva varemerke?

5 POENG: Historia om dette varemerket startar i 1932 med Ole Kirk Christiansen. I 1958 fekk produktet røyr på undersida, slik me kjenner det no. Sonen Godtfred Kirk Christiansen var viktig i denne utviklinga.

4 POENG: Varemerket har ulike tema, til dømes Art, Technic og Braille Bricks. Det siste er for blinde og svaksynte.

3 POENG: Faren Ole laga opphavleg treleiker. Han arbeidde i Billund kommune.

2 POENG: Det finst over ti moroparkar i verda for varemerket. Den mest kjende ligg i nemnde Billund på Jylland.

1 POENG: Faren gav selskapet namn etter den danske frasen «leg godt». Temaet Duplo er store klossar for små barn.

Svar på hinta:

Kva i naturen: Solformørking (Forutan totale og partielle finst det òg ringforma solformørkingar. Då er måneskiva lita nok til at me ser sola som ein ring rundt månen.)

Kva land: Etiopia

Kva person: Rikard Nordraak (Også Bjørnson var forelska i pianovirtuosen Erika Lie. Ho gifta seg med politikaren og legen Oscar Nissen.)

Kva varemerke: Lego