Praksisen med mellombels opphaldsløyve for einslege mindreårige har fått mykje kritikk, og denne veka varsla Arbeidarpartiet at det vil føreslå endringar som reduserer bruken av slike. KrF, Venstre, SV, MDG og Raudt ønskjer alle å fjerne ordninga for dei under 18 år, ifølgje NTB.

Redd Barna håpar ordninga vert avvikla.

– Vi har jobba med einslege mindreårige asylsøkjarar i Noreg i over 20 år, og vi har aldri vore så uroa over situasjonen som no det siste året, seier Camilla Scharffscher Engeset, som er spesialrådgivar i Redd Barna.

Bruken av mellombels opphaldsløyve for mindreårige har auka kraftig etter at Stortinget i fjor haust gjorde endringar i vilkåra for retur. I 2015 vart det gjeve 15 slike opphaldsløyve. I 2016 var talet 316, og så langt i år er mellombels løyve gjeve til 360 einslege mindreårige.

Engeset seier at Redd Barna ganske raskt etter endringa av regelverket i fjor fekk rapportar om ekstrem forverring av situasjonen på mottaka.

– Dei som jobbar friviljug for oss, melder om ungdomar som verkar deprimerte og ikkje lenger ønskjer å delta på aktivitetar, noko som ikkje hadde vore særleg problem før. Tilsette på mottaka og dei friviljuge fortel òg om ungdom som ikkje vil leve lenger, og som forsvinn frå mottaka i panikk.

– Er det noko som kan gjerast for å betre situasjonen med dagens regelverk?

– Å sikre at ungdommane vert godt tekne vare på og får eit godt utdanningstilbod medan dei er i Noreg, er uansett viktig. Utdanning kan vere ein fristad frå vanskelege tankar. Barn og ungdom ønskjer utdanning og å gå på skule. Det ser vi både på dei som bur i mottak, flyktningleirar og krigssoner. Det å sjå på innhaldet i utdanninga, oppfølginga og aktivitetstilbodet på mottaket er såleis viktig. Til sjuande og sist er mellombels opphald så vanskeleg å leve med at erfaringa vår er at det er avgrensa kor mykje andre tiltak kan betre situasjonen for ungdomen. Vi meiner mellombels opphald bør avskaffast.

– Sjølv om det kan innebere at somme då kan verte returnerte raskare?

– Vi meiner det er betre, for det å leve årevis i uvisse, er svært vanskeleg. Då må vi heller jobbe for rask kopling til familie i heimlandet når det er mogleg og trygt, eller gje dei tryggleik og eit føreseieleg tilvære i Noreg, seier Engeset.