Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

HistorieFeature

Kling no klokka

Klokkene ringjer for oss alle. Dei syng om kor ufatteleg verdfullt og spanande livet er. Eller kan vere.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Svolvær kyrkje, bygd på dugnad i 1934. «Jeg er kun malm, men kaller deg til Gud og til hans hus», lyder inskripsjonen på den største klokka der.

Svolvær kyrkje, bygd på dugnad i 1934. «Jeg er kun malm, men kaller deg til Gud og til hans hus», lyder inskripsjonen på den største klokka der.

Foto: Kanstad/Norlandsmuseet

Svolvær kyrkje, bygd på dugnad i 1934. «Jeg er kun malm, men kaller deg til Gud og til hans hus», lyder inskripsjonen på den største klokka der.

Svolvær kyrkje, bygd på dugnad i 1934. «Jeg er kun malm, men kaller deg til Gud og til hans hus», lyder inskripsjonen på den største klokka der.

Foto: Kanstad/Norlandsmuseet

3727
20190705

150 år med norsk kyrkjesong

Elias Blix

I år er det 150 år sidan Elias Blix gav ut det vesle heftet Nokre Salmar. Gamle og nye (1869), den aller fyrste salmeboka på norsk.

Dag og Tid markerer dette kulturspråklege vasskiljet med fire artiklar om Blix.

Del 2

3727
20190705

150 år med norsk kyrkjesong

Elias Blix

I år er det 150 år sidan Elias Blix gav ut det vesle heftet Nokre Salmar. Gamle og nye (1869), den aller fyrste salmeboka på norsk.

Dag og Tid markerer dette kulturspråklege vasskiljet med fire artiklar om Blix.

Del 2

Eg voks opp like ved ei kyrkje i Svolvær. Der budde Vårherre, og han hadde klokke både utanpå og inni kyrkjetårnet. Når den lange visaren på utsida stod rett opp, kom det høge klemt frå klokkene inni tårnet. Om det klemta åtte gonger om kvelden, visste vi at no var det slutt på leiken. Dei vaksne sa at om vi ikkje gjekk inn da, kom politiet og henta oss.

«Kling no klokka» er ein av dei mest kjende salmane til Elias Blix. Her er det lite politi ute og går i teksten. Det handlar mest om englar som fer gjennom grender og strøymer over strender. Dei er ikkje der for å setje oss i arrest, dei kjem for å lose oss inn i ljoset, det sanne ljoset som overstrålar alt. Dei syng om ein ny dag, om von og vokster «yver verdi». Dei syng om ein fødsel og ei åndeleg oppvakning.

Somme tekstar har store rom. Denne er som ein drone, han fyk over heile Noreg og filmar når klokkene kimar om gleda. Anten det er jolenatt eller inkje. Somme av klokkene er eldgamle: I tårnet i Melbu kyrkje i Vesterålen, til dømes, heng det ei klokke som er støypt i 1523. Det er nok å knipse lett i godset, så får du ein klang som får hjartet ditt til å gjere eit hopp av lukke.

«Kling no klokka» kom med i «4de aukade utgaava» i Nokre salmar som var utgjeven i Kristiania i 1891. Han kan reknast som den julesalmen av Blix som står sterkast i norsk songtradisjon. Originalen har sju vers. Har du tid til å syngje alle, vil du ikkje angre. Klare bilete avløyser kvarandre, og ljoset kjem med eit brak i nest siste verset.

Sidan eg sjølv bur nord om polarsirkelen, veit eg kva det er å lengte etter ljos heilt konkret. Den dagen sola kjem att, er heilt spesiell og krev feiring, sjølv om det har skya over. For vi veit at sola er der uansett med ljoset sitt når timen er inne. Da kling klokka for stor og liten, nett som i salmen til Blix.

Ola Bremnes

Ola Bremnes er songskrivar og forfattar.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Eg voks opp like ved ei kyrkje i Svolvær. Der budde Vårherre, og han hadde klokke både utanpå og inni kyrkjetårnet. Når den lange visaren på utsida stod rett opp, kom det høge klemt frå klokkene inni tårnet. Om det klemta åtte gonger om kvelden, visste vi at no var det slutt på leiken. Dei vaksne sa at om vi ikkje gjekk inn da, kom politiet og henta oss.

«Kling no klokka» er ein av dei mest kjende salmane til Elias Blix. Her er det lite politi ute og går i teksten. Det handlar mest om englar som fer gjennom grender og strøymer over strender. Dei er ikkje der for å setje oss i arrest, dei kjem for å lose oss inn i ljoset, det sanne ljoset som overstrålar alt. Dei syng om ein ny dag, om von og vokster «yver verdi». Dei syng om ein fødsel og ei åndeleg oppvakning.

Somme tekstar har store rom. Denne er som ein drone, han fyk over heile Noreg og filmar når klokkene kimar om gleda. Anten det er jolenatt eller inkje. Somme av klokkene er eldgamle: I tårnet i Melbu kyrkje i Vesterålen, til dømes, heng det ei klokke som er støypt i 1523. Det er nok å knipse lett i godset, så får du ein klang som får hjartet ditt til å gjere eit hopp av lukke.

«Kling no klokka» kom med i «4de aukade utgaava» i Nokre salmar som var utgjeven i Kristiania i 1891. Han kan reknast som den julesalmen av Blix som står sterkast i norsk songtradisjon. Originalen har sju vers. Har du tid til å syngje alle, vil du ikkje angre. Klare bilete avløyser kvarandre, og ljoset kjem med eit brak i nest siste verset.

Sidan eg sjølv bur nord om polarsirkelen, veit eg kva det er å lengte etter ljos heilt konkret. Den dagen sola kjem att, er heilt spesiell og krev feiring, sjølv om det har skya over. For vi veit at sola er der uansett med ljoset sitt når timen er inne. Da kling klokka for stor og liten, nett som i salmen til Blix.

Ola Bremnes

Ola Bremnes er songskrivar og forfattar.

Kling no, Klokka! Ring og lokka,

Ring og lokka fraa tusund Torn!

Tona um Frelsa! Kalla og helsa,

Kalla og helsa med Fred Guds Born!

Kling no, Klokka! Ring og lokka,

Ring og lokka fraa tusund Torn!

Songar sæle, Englemæle,

Englemæle med livsæl Ljod!

Far gjenom Grender, strøym yver Strender,

Strøym yver Strender som Toneflod!

Songar sæle, Englemæle,

Englemæle med livsæl Ljod!

Englar kveda: Høyr den Gleda,

Høyr den Gleda, som her er hend!

Ljoset er runnet, Livet er vunnet,

Livet er vunnet: ein Frelsar send.

Englar kveda: Høyr den Gleda,

Høyr den Gleda, som her er hend!

Sæle Stunder, store Under,

Store Under og Løyndoms Skatt!

Møyi vart Moder, Gud vart vaar Broder,

Gud vart vaar Broder i Jolenatt.

Sæle Stunder, store Under,

Store Under og Løyndoms Skatt!

Barn er boret! Barnekoret,

Barnekoret ved det me vann.

Anden no føder oss til hans Brøder,

Oss til hans Brøder, Guds Born som han.

Barn er boret! Barnekoret,

Barnekoret ved det me vann.

Høge Fagnad! Sælt det dagnad,

Sælt det dagnad, og Ljoset rann:

Von yver Verdi, Ljos yver Ferdi,

Ljos yver Ferdi til Livsens Land.

Høge Fagnad! Sælt det dagnad,

Sælt det dagnad, og Ljoset rann.

Sjaa, det dagast, snart det lagast,

Snart det lagast til Høgtid ny!

Daa skal oss Klokka leikande lokka,

Leikande lokka til Helg i Sky.

Sjaa, det dagast, snart det lagast,

Snart det lagast til Høgtid ny!

Elias Blix, Nokre Salmar (4de aukade Utgaava; Kristiania: Samlaget, 1891), nr. 15
Opphavleg publisert i Nordmannen
26. desember 1889

Emneknaggar

Fleire artiklar

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis