Tønes er plateaktuell for niande gong. No er det meir alvor og mindre tjo og hei, seier han.
– Det er vanskeleg å snakke om eigne tekstar, for eg er eigentleg ferdig med dei når eg har skrive dei, seier Frank Tønnesen.
Foto: André Løyning
Frank Tønnesen byrja så smått og skrive songar om folk og små kvardagshistorier alt på ungdomsskulen. Det starta med sketsjaktige ting i Speidaren samstundes som han starta
rockeband og punkband.
– Vi prøvde å meine veldig mykje og skulle vere sinte og opptekne av alt mogleg, men mest var det ein slik periode der du berre skriv mykje utan å tenkje deg så mykje om, som jo er ein god ting. Det var på ein måte litt det same som eg gjer no, berre ei dårlegare utgåve av alt. Eg skjemmest litt av noko av det i dag, men det var bra at eg fekk halde på, slik at det til slutt fekk ei form som kunne gå, seier han.
Og gå – det gjorde det. Songane med det lune og humoristiske blikket på små kvardagsdetaljar, hendingar og karaktertrekk gjorde han fyrst til stjerne som artisten «Tønes» i heimtraktene Hauge i Dalane og omegn. Så kom plata Sån av Salve i 2012, og Tønes vart favoritt landet rundt. Førre veke gav han ut sitt niande album, som har fått tittel Sesong 4, etter songen der han spør «Kå tid ska me to sjå ferdig sesong 4 av The Wire?»
– Kva skjer i Sesong 4?
– Du meiner plata? Eg har ikkje sett sesong 4 av The Wire enno. Men plata er, jamført med den førre, litt enklare og opnare, og har ikkje så stort lydbilete. Alt er teke litt meir ned. Også tekstane. Det er ikkje så mykje tjo og hei. Det er vanskeleg å snakke om eigne tekstar, for eg er eigentleg ferdig med dei når eg har skrive dei, men den største skilnaden er nok at det kan verte oppfatta som ei litt meir alvorleg plate. Men eg synest humoren er med no også, her og der, seier han.
Plata opnar med ein song om eldstesonen som ikkje var interessert i å ta over garden, løa som skal rivast og stiar som kjem til å gro att. Tønes spør: «koss signala trur du det sende ud?»
– Kva signal synest du det sender ut?
– Det vart ein veldig trist song, som eg fyrst var i tvil om eg kunne ha med. Han byrja som ei skildring av dei gamle løene eg såg ramle ned rundt om kring. I og med at eg bur der eg bur, og er omgjeven av småbruk her og der, er det ein kommentar til dei endringane som fører til at folk forsvinn og sluttar med ting dei har halde på med. Det ligg noko trist i det, når folk låser døra og reiser av stad, kanskje mot sin vilje. Det er ikkje ein hyllingssong til sauen, altså, men eg synest han vart fin; ein moderne protestsong frå Tønes.
– Gjennom tekstane verkar du som ein som klarar å vri irritasjonsmoment i kvardagen og rare karaktertrekk hjå folk til noko humoristisk og varmt. Vert du aldri irritert?
– Jau, og eg er nok irritert på ein del av tinga eg syng om også, men det er skjult i koseleg innpakking. Men eg er god til å sjå det humoristiske i ting, og god til å kose meg over ting eg synest er dårlege. Det er ein eigenskap eg er glad for å ha. Det mest irriterande er dei som berre går og irriterer seg over ting. Då vert det ikkje att mange krefter til alt anna. Samstundes ville det òg vore keisamt om alt hadde vore topp, og alle gjorde ting rett. Det må vere ein og annan som somlar litt og som står litt for lenge framfor deg i køen i kassen på butikken. Det må vere litt motstand.
– Er det tema du synest er vanskelege å skrive om?
– Eg har lenge tenkt å lage ein song om fisking. Det har eg alltid likt å gjere, og fisking har vore ein viktig del av livet mitt, men eg har aldri klart å skrive skikkeleg om det. Eg veit ikkje kvifor. Kanskje er det som med gode vener som du slepp å snakke om musikk med, sjølv om du er veldig oppteken av det.
Eva Aalberg Undheim
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Frank Tønnesen byrja så smått og skrive songar om folk og små kvardagshistorier alt på ungdomsskulen. Det starta med sketsjaktige ting i Speidaren samstundes som han starta
rockeband og punkband.
– Vi prøvde å meine veldig mykje og skulle vere sinte og opptekne av alt mogleg, men mest var det ein slik periode der du berre skriv mykje utan å tenkje deg så mykje om, som jo er ein god ting. Det var på ein måte litt det same som eg gjer no, berre ei dårlegare utgåve av alt. Eg skjemmest litt av noko av det i dag, men det var bra at eg fekk halde på, slik at det til slutt fekk ei form som kunne gå, seier han.
Og gå – det gjorde det. Songane med det lune og humoristiske blikket på små kvardagsdetaljar, hendingar og karaktertrekk gjorde han fyrst til stjerne som artisten «Tønes» i heimtraktene Hauge i Dalane og omegn. Så kom plata Sån av Salve i 2012, og Tønes vart favoritt landet rundt. Førre veke gav han ut sitt niande album, som har fått tittel Sesong 4, etter songen der han spør «Kå tid ska me to sjå ferdig sesong 4 av The Wire?»
– Kva skjer i Sesong 4?
– Du meiner plata? Eg har ikkje sett sesong 4 av The Wire enno. Men plata er, jamført med den førre, litt enklare og opnare, og har ikkje så stort lydbilete. Alt er teke litt meir ned. Også tekstane. Det er ikkje så mykje tjo og hei. Det er vanskeleg å snakke om eigne tekstar, for eg er eigentleg ferdig med dei når eg har skrive dei, men den største skilnaden er nok at det kan verte oppfatta som ei litt meir alvorleg plate. Men eg synest humoren er med no også, her og der, seier han.
Plata opnar med ein song om eldstesonen som ikkje var interessert i å ta over garden, løa som skal rivast og stiar som kjem til å gro att. Tønes spør: «koss signala trur du det sende ud?»
– Kva signal synest du det sender ut?
– Det vart ein veldig trist song, som eg fyrst var i tvil om eg kunne ha med. Han byrja som ei skildring av dei gamle løene eg såg ramle ned rundt om kring. I og med at eg bur der eg bur, og er omgjeven av småbruk her og der, er det ein kommentar til dei endringane som fører til at folk forsvinn og sluttar med ting dei har halde på med. Det ligg noko trist i det, når folk låser døra og reiser av stad, kanskje mot sin vilje. Det er ikkje ein hyllingssong til sauen, altså, men eg synest han vart fin; ein moderne protestsong frå Tønes.
– Gjennom tekstane verkar du som ein som klarar å vri irritasjonsmoment i kvardagen og rare karaktertrekk hjå folk til noko humoristisk og varmt. Vert du aldri irritert?
– Jau, og eg er nok irritert på ein del av tinga eg syng om også, men det er skjult i koseleg innpakking. Men eg er god til å sjå det humoristiske i ting, og god til å kose meg over ting eg synest er dårlege. Det er ein eigenskap eg er glad for å ha. Det mest irriterande er dei som berre går og irriterer seg over ting. Då vert det ikkje att mange krefter til alt anna. Samstundes ville det òg vore keisamt om alt hadde vore topp, og alle gjorde ting rett. Det må vere ein og annan som somlar litt og som står litt for lenge framfor deg i køen i kassen på butikken. Det må vere litt motstand.
– Er det tema du synest er vanskelege å skrive om?
– Eg har lenge tenkt å lage ein song om fisking. Det har eg alltid likt å gjere, og fisking har vore ein viktig del av livet mitt, men eg har aldri klart å skrive skikkeleg om det. Eg veit ikkje kvifor. Kanskje er det som med gode vener som du slepp å snakke om musikk med, sjølv om du er veldig oppteken av det.
Eva Aalberg Undheim
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.