Lytt til artikkelen:

«Emil hette en pojke som bodde i Lönneberga. Han hade runda blå ögon och ett runt rödblommigt ansikte och ljust, ulligt hår. Alltihop såg snällt ut på något sätt, så man kunde tro att Emil var en riktig liten ängel, men det skulle man bara inte inbilla sig.»

I dag skal eg inn i Småland, og det namnet kling så inderleg lyst i øyra mine. Det er noko sympatisk over det, små land, og når sant skal seiast, er Småland det eg har sett mest fram til på denne reisa. Det er nok nostalgi, for det er eit landskap eg har hatt i meg sidan eg møtte Emil på TV-skjermen ein gong på 70-talet. Han budde på garden Katthult som låg i Lönneberga socken i Småland, saman med den koleriske far sin, den hjartevarme mor si, den naive Lina og den trygge, gode, store Alfred.

– Du och jag, Alfred, sa Emil.

– Du och jag, Emil, sa Alfred.

Kveldsbadet i skogstjernet brende seg fast.

Du och jag, Småland.

GO’ MORRON!

I frukostsalen på Elite Stora Hotellet i Jönköping blir gjestene denne måndagen i juni 2020 møtt av ei overstrøymande vertinne. Ho er så blid, så solrynkete og så usjarmerande usvensk, der ho ropar go’ morron etter kvart som svevndrukne gjestar tuslar inn. Ho har same begeistring og volum som når vener uventa treffer kvarandre på ein framand stad, «Hæ, du her?!». Ho er som ein fanfare, og sjølv eg som er relativt kvikk om morgonen, kjenner det som eit overgrep når ho kjem imot meg med eit fanfarehøgt: «GO’ MORRON, VARMT VÄLKOMEN!»

Eg smilar tiltvinga og set meg ved eit bord inst i lokalet.

Etter at eg har ete, ryddar eg unna fat og koppar og dreg fram kartet som eg kjøpte på Tanum i Oslo. Det er så altfor stort, dette kartet, det dekker ikkje berre Sverige, men Noreg, Danmark og ein fjerdedel av Finland, og eg må brette det fleire gonger for å få plass på bordet, og til slutt har eg bretta meg heilt inn til Jönköping.

Eg har enno ikkje skrive noko om målet for denne reisa, og det er mest fordi eg i botnen var usikker på om Streiff ville halde ut så langt, men no veit eg betre.

Målet er Älmhult.

Exakt! Det var her Ingvar Kamprad starta opp postordreselskapet IKEA i 1943. Det vil seie, han byrja forretningane i bygda Agunnaryd like ved, og for å vere endå meir eksakt, heime på garden Elmtaryd. IKEA er jo eit akronym for Ingvar – Kamprad – Elmtaryd – Agunnaryd. Slik eg ser det, er Älmhult i dag høgborga til den nye svenske stormaktstida. Eg leitar etter Älmhult på kartet, og det er ikkje lett å finne, men der, sørvest for Växjö, står det: Älmhult. Og nord for innsjøen Möckeln, i endå mindre skrift: Agunnaryd. Det er dit ned eg skal.

I dag vil eg køyre til Växjö, bestemmer eg meg for. Kvifor Växjö? Jo, fordi det er eit mål med godt synlege bokstavar på kartet, og om det ikkje er ein storby, så er det ein stor by, og eg vil sjå om eg ikkje kan få kjøpt meg ny strikkegenser. Ikkje det at eg treng ein ny genser, det er tropevarme, og slik skal det fortsette, ifølgje meldingane, men tapet av Armani-genseren ergrar meg. Eg har ringt Värmlandstrafik, Grums Gummi og Stadshotellet i Karlstad utan resultat, og eg veit at den einaste måten å kome vidare i livet på, er å kjøpe ein ny.

Eg googlar Växjö og ser at Esaias Tegnér var biskop der frå 1824. Det må vere eit teikn, for den svenske skalden har eg eit slags forhold til, sjølv om det er perifert. Det mest kjende verket hans er hyllingsdiktet til Karl XII frå 1815:

Kung Karl, den unge hjälte,

Han stod i rök och damm.

Han drog sitt svärd från bälte

Och bröt i striden fram.

Karl XII er jo, samen med Gustav II Adolf, den store krigarkongen i Sverige, og under nær sagt heile regjeringstida var han på slagmarka. Han blei eit symbol på det frie og kraftfulle Sverige. I 1853 ville nokre studentar ved universitetet i Lund markere dødsdagen til Karl XII, som var den 30. november. Det var fyrst tale i Akademiska Föreningen, før studentane gjekk i fakkeltog gjennom byen til katedralskulen. Der la dei ned ein krans på den nyleg oppsette statuen av Esaias Tegnér og deklamerte diktet hans om Karl XII. Dette blei ei årleg hending, ja, ein tradisjon, som vann stadig større oppslutning. Etter fyrste verdskrig blei Karl XII-feiringa i Lund kuppa av konservative studentar, og etter kvart av nasjonalsosialistiske studentforeiningar, og ho har sidan gått frå å vere «ein akademisk folkefest» til å bli «ein tumleplass for tvilsame element med dunkle motiv».

30. november er blitt ein uoffisiell nasjonaldag for alle grupperingar på ytre høgresida: Nysvenska rörelsen, Narvaförbundet, Sveriges Nationella Förbund, Bevara Sverige Svenskt, Fria Nationalister, Sverigepartiet og Sverigedemokraterna. På 1980-talet marsjerte uniformerte snauskallar taktfast gjennom Lund med hakekorsflagg og gjorde Hitler-helsing, medan dei ropte antisemittiske slagord. I 1985 var markeringa blitt ein rein politisk manifestasjon mot innvandring. Heilt frå dei fyrste markeringane hadde det vore motdemonstrasjonar, men no barka venstreaktivistar i hop med høgreaktivistar i brutale gateslagsmål. Etter ustyrlege kampar på 90-talet la styresmaktene i Lund ned forbod mot markeringar av Karl XII-dødsdagen. Men framleis blussar dei opp att.

Nei, no skriv eg meg heilt bort. Eg nemnde at eg har eit perifert forhold til Esaias Tegnér, for han skreiv òg diktverket Fridtjofs Saga. Fridtjof den frøkne budde etter segna på Feios i Sogn. Boka om han kom ut i 1825 og blei omsett til ei rekke språk, og ein av dei som lét seg begeistre av den djerve Fridtjof og den fagre Ingebjørg, var den tyske arveprinsen Fredrik Vilhelm Victor Albert av Preussen. Han las boka som barn, noko som opna auga og interessa for Noreg. Og då han blei krona til keisar Wilhelm II av Tyskland, reiste han kvar sommar til Noreg. Om bord i keisarskipet «Hohenzollern» var det høgtlesing frå Tegnérs bok, og no til det perifere sambandet: I til saman 23 somrar var han i Odda! Eg er vaksen opp med historier om keisar Wilhelm og kor glad han var i vår fjord og vår fonn, i våre fossar og i våre fjell. Og ikkje nok med det: Syskenbarnet mitt har ei klokke som ein av forfedrane våre fekk overrekt av keisaren sjølv.

Jo, det er ein lang og tynn premiss, men eit reisemål må eg ha. Eg skal til Växjö.

Før eg køyrer frå Jönköping, går eg innom eit apotek etter solkrem. Nasen er solbrend, og eg har alt begynt å flasse. Eg kjøper ei tube solfaktor 50 og smør inn andletet. Og så selar eg på Streiff og stiller Ulrika, altså GPS-en på mobiltelefonen, inn på Växjö. Det er tolv mil å køyre. Eg blinkar meg ut frå hotellet og følgjer vegen som går langs jernbanelina og Vättern. Eg er ikkje komen langt før eg ser eit skilt mot Huskvarna, og alt no kjem ein ny digresjon.

Mor og far gifta seg i Odda kyrkje i 1961, og i eit av fotoalbuma heime har mor limt inn eit kornete svartkvitt bilete av gåvene dei fekk til bryllaupet. Ho har lagt gåvene utover ei seng. Det er bestikk, sylvtøy, lysestakar, dukar, ei vassmugge og ei vekkarklokke, og på golvet framføre senga står ei elektrisk steikepanne, ei kjøtkvern, ei keramikkskål og ei symaskin.

Alle tinga på biletet hugsar eg frå barndomen, men spesielt godt den smaragdgrøne symaskina frå Husqvarna. Om kveldane sat mor ved kjøkenbordet, og eg hugsar det varme ljoset og lyden av nåla som sikksakka seg gjennom dongeri, bomull og lin. Mor sydde alt av klede til bror min og meg, jakker, bukser og vottar. Mor fekk mykje skryt for syinga, og då vi bygde hus, fekk ho sitt eige rom i kjellaren. Ja, det var eigentleg eit vaskerom, men far laga til ei benkeplate under vindauget. Der sat mor om kveldane og sydde gardiner, skjørt og putevar, men ikkje noko meir til bror min og meg, for vi var blitt for gamle for heimesydde klede.

Eg må til Huskvarna. Det ligg berre tre–fire kilometer unna, og sannsynlegvis er dette mi einaste sjanse i livet til å sjå kor symaskina til mor kjem frå.

Dei store fabrikkbygningane i teglstein ruvar, og eg stansar framføre fabrikkporten og spør etter museet. Det ligg nede ved fossen, seier vakta og forklarar vegen. Eg køyrer dit ned, parkerer Streiff og går inn i den kvitslamma bygningen. Det kostar 90 kroner, og eg er ikkje sikker på om eg skal ta meg råd og tid, men etter nokre minuttar med nøling løyser eg billett.

Det viser seg at mor kan takke Gustav II Adolf for at ho fekk symaskin frå Husqvarna til bryllaupet i 1961. Etter freden i Knäred i 1613 byrja han som nemnt å ruste opp den svenske armeen. Jönköping var kjend for dyktige smedar, og her etablerte dei i 1620 Jönköpings Gevärsfaktori. Etter kvart som etterspurnaden etter våpen auka, sette dei i 1689 opp ein ny våpenfabrikk ved fossen i nabobygda Huskvarna. Og slik byrja det – med å støype muskettar og kanonar som blei skipa over Vättern, gjennom kanalane til sjøen, og til armeane på slagfelta i Europa. Ettersom svenskane fall til ro rundt 1860, blei det mindre trong for våpen, og i 1872 byrja dei heller å produsere symaskiner og støypegods i fabrikkane til Husqvarna.

Eg går gjennom museet, der dei har stilt ut noko av det dei har laga gjennom meir enn 300 år: våpen, sjølvsagt, symaskiner, vedomnar, komfyrar, syklar og – ikkje minst – motorsyklar. Det er rom etter rom med motorsyklar.

Det som kjenneteiknar Husqvarna, hadde dama i resepsjonen sagt, var at her på fabrikken var ingenting umogleg. Når nokon kom med eit forslag om eit nytt produkt, blei forslaget møtt med eit positivt «Ja, det kan vi vel göra.»

Det er ingen grenser: alt av hushaldsartiklar: kjøleskap, kaffitraktarar, oppvaskmaskiner, eggekokarar og mikrobølgjeomnar, men også snøscooterar, påhengsmotorar, grasklipparar og motorsager. Dei har til og med produsert korvautomater – pølseautomatar – som serverte nylagad, varm och god korv på 15 sekunder.

Eg er annig, kjenner eg, og rausar gjennom heile museet på tjue minuttar. Det er nesten pinsamt å vere så rask, så eg går på toalettet for å ikkje kome for tidleg ned til billettskranken. Eg googlar og les at motorsyklane no blir produserte i Austerrike, hushaldsprodukta blir produsert av svenske Electrolux, medan symaskinproduksjonen er kjøpt opp av eit amerikansk investeringsfond. Aksjonærane veit knapt kor maskinene no blir produserte, men det er sannsynlegvis i Austen. I fabrikkane til Husqvarna lagar dei i dag robotgräsklippare, trädgårdstraktorer, motorsågar och trimmers, det vil seie kantklipparar.

På veg ut vil eg kjøpe med meg eit minne, og eg finn ein nøkkelring med den kjende H-logoen.

– Kvifor heiter byen Huskvarna, medan fabrikken heiter Husqvarna?

– Ja, du, seier dama i resepsjonen, og slik opnar svenskar ofte når dei skal svare på noko.

– Det kjem av stavingsreforma av 1889, der ein bytta ut q med k. Qvinna blei kvinna, qväll blei kväll og qvarn blei kvarn. Så medan byen endra namn til Huskvarna, blei fabrikken heitande Husqvarna.

– Nettopp.

– På same vis bytta dei ut f med v. Det er derfor ein skriv både Gustaf og Gustav. Så är det.

– Kor skal du vidare, spør ho.

Det er noko statistikk ho skal føre.

– Eg skal til Småland, seier eg.

– Småland? Men du är i Småland.

– Ligg Huskvarna i Småland?!

– Jajamen. Men kva vil du til Småland for? Det er for det meste skog.

Bevare meg vel. Det var nøyaktig det same resepsjonisten i Jönköping sa til meg i går kveld. Ho lurte på kvifor eg ville til Småland: «Det är jo bara skog.»

Eg betalar for nøkkelknippet og tek med meg eit turistkart over Småland. Med det nye kartet er det lett å finne vegen. Eg plottar inn dei fyrste punkta på reiseruta: Tenhult, Ödestugu, Hook. Vi køyrer.

Made in Sweden. Husqvarna er berre eitt døme på kløkt og skaparevne i Sverige. Svenske produkt finst over heile verda, og særskilt i Noreg. Stiga bordtennisbord, Gustavsberg toalett, ABU fiskesneller, Hasselblad kamera, Vasa knekkebrød, Mora-kniven, Brio barnevogner og leiketog, Ramlösa, Primus, Fjällreven, Polarbröd, Läkerol, Ahlgrens Bilar, Absolut Vodka, og alt nemnde Electrolux, som er ein av verdas største kvitevareprodusent og har kjøpt opp både italienske Zanussi og tyske AEG. Og så er det alle butikkjedene: Lindex, Tiger of Sweden, Gant, KappAhl, Din Sko, Clas Ohlson, Kjell & Company, Jula, Åhlens, Indiska, Filippa K, Polarn O. Pyret, Oscar Jacobson, J. Lindeberg, Björn Borg, Peak Performance, svensk alt saman.

Kva har vi nordmenn å bringe til bords? Olje, oppdrettslaks, Jarlsberg-ost og Dressmann. Er det noko meir? Jo, eg hugsar kor stolt eg blei den gongen eg fann norske Jordan-tannbørstar i hylla på eit spansk supermarknad. Eller den gongen son min og eg køyrde buss i Egypt, og i ørkensanden utanfor såg eg eit enormt skilt: «Jotun».

– Sjå, sa eg til sonen min. – Jotun er norsk!

– Å, sa han. – Kva er det for noko?

– Dei produserer måling. Tenk det, dei brukar norsk måling i Egypt!

Ja, eg skjønte at han var måteleg begeistra, men slik er det å kome frå Noreg. Vi set pris på det vesle som finst. Svenskane, derimot, har store internasjonale varemerke som Hennes & Mauritz, Ericsson, Volvo, Scandia, Spotify, AstraZeneca og sjølvaste kronjuvelen: IKEA.

Dette må gjere noko med sjølvkjensla til svenskane. Eg veit det ville gjort noko med mi.

Det er ein del skog i Småland, men ikkje berre skog. Eg køyrer forbi solglitrande innsjøar, gjennom små tettstadar, før eg igjen stuper inn i skogen, det er kilometer etter kilometer med tett knuande gran. Ulrika byrjar å forvirre meg. Ho vil fyrst at eg skal køyre til høgre, så til venstre, før eg til slutt skjøner at ho vil ha meg til å snu. Eg snur og køyrer nordover. Men så vil ho igjen at eg skal snu. No skjøner eg ingenting. Eg køyrer til sides, finn fram kartet og riv av ein bit som eg kan legge over nasen. Han er raudbrend. Eg studerer kartet og samanliknar med Ulrika. Eg zoomar ut, og brått skjøner eg kva som er feil: Det er plotta inn fire reisemål!

Vanlege GPS-ar slettar måla når dei er passerte, men ikkje Ulrika. Det går blå strekar på kryss og tvers, ikkje rart ho er forvirra. Eg slettar alle reisemål og legg inn Växjö på ny. Men eg er alt komen på ville vegar, og snart kjem eg til motorvegen E4. Må eg køyre tilbake? Eg sjekkar Husqvarna-kartet og ser eg at det skal gå nokre småvegar tvers gjennom skogen. Igjen får eg denne kjensla av å ligge bakpå. Eg kastar bort tid. Ulrika vil inn på E4, men eg ignorer henne og svingar av der eg trur det er. Eg er usikker, stansar, snur, men køyrer opp ein smal veg, som blir til ein grusveg, og etter ein kilometer kjem eg til ein bom. Eg klarar å lirke meg forbi og køyrer gjennom blandingsskog, furu, gran, lauvskog og opne myrar, og overalt står det jakttårn. Dei er vel til elgjakt, går eg ut frå. Eller kan det vere villsvin? Ulrika kjenner ikkje til denne vegen. For henne er dette skog.

Eg kjem forbi eit gråmåla, bunkerlikande bygg i betong. Så eitt til. Det er fleire slike bygg, tre–fire, dei ligg med fleire hundre meter i mellom, sju, åtte, ni. Eg tel langt over tjue av desse betongbygga. Eg stanser, køyrer inntil eitt, les på eit skilt: Explosiva ämnen. Det er eit anna skilt med eit kamera med kryss over. No photo! Eg tek eit bilete av skiltet. Er det våpenlager? Kan det vere videoovervaka? Eg får fart på meg, humpar vidare langs grusvegen, og etter tjue minuttar kjem eg til ein ny bom. Eg må ned i grøfta, men kjem meg forbi.

Snart er eg på asfaltert veg, og no skjøner Ulrika kor vi er. Ho kalkulerer ei ny rute til Växjö. Vegen drar seg oppover, opp i lyset, og der slepper skogen sitt knuande tak, og vegen drar seg slakt over eit høgdedrag med kornåkrar og beitemarker med kyr og hestar, og gjennom katthultaktige gardstun. Eg stansar der på høgda. Så langt auga rekk er det skog. Endelause vidder av svensk gran.

I Vrigstad stansar eg for å fylle bensin. Klokka er alt er kvart over tre, eg kjøper pølse i brød og får eit gratis skrapelodd. Eg set meg i skuggen, et, og så skrapar eg loddet, og eg får denne sitrande forventninga, for det er ein million gevinstar, alt frå iPad til fotbollströja, men eg vinn ikkje eingong ein kaffikopp.

Klokka er alt blitt halv fire, og det er framleis to–tre timar igjen til Växjö. Eg køyrer gjennom små tettstadar som alle er like: langstrakte tettstadar utan eit sentrum, men med nokre butikkar, Ica eller Hemköp og bensinstasjon. Éin stad sel dei vasspiper i eit nedlagt konditori, og ein annan stad ser eg eitt einaste menneske i den lange hovudgata, som jo eigentleg er riksvegen, som det er bygt bustadhus langs. Ho er ikledd svart burka og trillar ei barnevogn. Det er ein slåande kontrast. I denne nitriste tettstaden på den svenske gläsbygden, midt i Småland, og så denne einsame, svartkledde kvinna. Eg vil ta bilete, men vågar ikkje. Det kan bli misforstått. Og det er kan hende grunn til å misforstå. Kva vil eg eigentleg fortelje med eit slikt bilete?

Eg høyrer ein podkast om Gustav II Adolf, og denne har eg høyrt mange gonger før, men noko skal eg høyre på. Det er grisgrendt, og vegen svingar seg gjennom ein lauvskog, og der, midt i øydet, ein jarnbaneovergang. Det ringer i bjøller, og bommane senkar seg. Eg stansar, ventar, får brått for meg at eg skal filme toget, og dreg Streiff hektisk opp på støtta. Men idet eg skal ta laus telefonen, kjem toget rausande, og når eg trykkar record, er toget forbi. Alt eg får filma, er bommane som hevar seg.

Idet eg skal ta Streiff av støtta, skjer det, og eg har framleis ikkje heilt klart for meg korleis det gjekk til, men eg trur at han alt stod skeivt der i vegkanten. Når eg løftar han av, kjenner eg at Streiff legg seg over på sida, og han er tung, i seg sjølv over hundre kilo, og i tillegg er det desse sideveskene og sekken, og eg får ikkje noko godt tak, for eg må halde høgre hand på bremsen, og eg kjenner han legge seg mot meg, og eg pressar tilbake, men tyngdekreftene har fått godt tak i Streiff no, dei dreg han ned, og det er berre meg til å stå imot, skosolane glir på grusen, ned mot grøfta, og alt dette skjer medan eg høyrer på ein podkast om Gustav II Adolf, som nærmar seg det skjebnesvangre slaget ved Lützen, og slik sett er timinga og symbolikken perfekt.

Eg må sleppe bremsen og brukar no begge hender og heile vekta mot sida av Streiff, men så byrjar han å trille bakover og – i sakte film – legge seg over meg og trykke meg ned mot asfalten.

Brått ser eg to hender, og i sidesynet ein mann, kor i all verda kom han frå? Han er som gudesend, og han er sterk. Saman klarer vi å presse Streiff opp att på hjula. Hendene skjelv når eg tek av hjelmen og øyrepluggane, og eg ser med takksemd på redningsmannen min.

– Takk! Kor kom du frå?

– Jag satt i min trädgård och hörde någon göra konstiga ljud… iiih, iiih, iiih…

Han hermar klynkelydar, det høyrest ut som eit lite born, eller meir ein baby. Har eg laga slike lydar?! Så pinleg lite mandig!

– Det var fordi eg høyrde på ein podkast om Gustav II Adolf, forklarar eg.

– Jaha…

Han skjøner ikkje kva det har med klynkinga mi å gjere.

– Øyreproppane er støydempande. Eg høyrer ikkje mi eiga stemme.

– Nei?

– Jo, litt høyrer eg, sjølvsagt. Men eg plar aldri lage slike lydar.

Eg følgjer med han over i hagen, som ligg skjult bak eit tett buskas. Det er det einaste huset i mils omkrins, ser det ut som, og hadde ikkje han kome til unnsetning, ville eg hamna under Streiff. Så pinleg det ville vore. Ligge hjelpelaus, klynkande og fastklemd under ein scooter. Redningsmannen viser seg å vere tidlegare bussjåfør, og han har køyrt turbuss over heile Norden. No driv han med oppdrett av hundar.

– Jag kann Sverige. Kvar skal du no?

– Målet er Älmhult, men i kveld skal eg til Växjö.

– Kvifor Växjö?

Eg vurderer å fortelje om Esaias Tegnér og keisar Wilhelm, men nei, det blir for omstendeleg å forklare.

– Er det ikkje noko å sjå i Växjö?

– Ikkje for ein turist, nei.

Han seier at om målet er Älmhult, er Växjö ein omveg, og som sagt er der ingenting å sjå, og han kan Sverige. I staden ville han køyrt om Lammhult, og så til Alvesta, og eg får ikkje med meg alle namna, men bestemmer meg for å følgje rådet hans. Eg legg inn Älmhult som nytt reisemål.

Klokka er over seks når eg kjem til Alvesta, og det er regn i lufta, og eg tek på regnklede. Eg er lei av å køyre. Alvesta er endå ein slik usjarmerande og langstrakt tettstad utan noko eigentleg sentrum. Eg har køyrt gjennom altfor mange av dei, og eg må igjen seie at Småland ikkje lever opp til forventningane. Eg byrjar å bli lei, eg vil kome fram. No orkar eg ikkje fleire podkastar, heller ikkje musikk, og eg trøytnar av den durande motoren.

Men så ser eg eit vegskilt som pumpar adrenalin gjennom kroppen: Agunnaryd 18. Heimbygda til Ingvar Kamprad! Eg kviknar til. Rett nok er det ein god omveg, om eg skal til Älmhult, men det er ikkje utenkeleg at det er eit hotell eller pensjonat der. Eg svingar av mot Agunnaryd. Det har byrja å skumre. Mørke skyer ligg over grantoppane, berre det ikkje blir regn att. Med eitt ser eg ein villsvinunge springe over vegen. Eg bråbremsar på grusen, og han skvett ned i grøfta. Han snur seg og ser opp mot meg. Eg finn fram mobilen, denne vil eg ha eit bilete av. Eg har aldri sett eit vilt villsvin før, men vågar ikkje gå av Streiff i fall mora kjem. Villsvin kan vere livsfarlege. Eg prøver å sikte han inn, men han forsvinn i graset.

Eg kjem til Agunnaryd, og sett bort frå at det ser velstelt ut, er det ikkje store plassen. Ein eldre mann kjem gåande langs vegen. Han har sikspens og krykke. Eg bremsar opp, spør.

– Unnskyld, Ingvar Kamprad, kor er hemmet hans?

– Ingvar Kamprad? Var han bor, eller har bott? Då fortsätter du rakt fram till riksveg 24, körer rakt över den och inn på Klockartäppsvägen, och efter tre–tre och en halv kilometer kommer du til en plats som heter Älmtaryd. Der är hans hem.

– Er det noko hotell her?

– I Agunnaryd? Nej, då må du til Älmhult. Der finst det eit Ikea-hotell.

Klokka er over ni når eg køyrer inn i Älmhult, eg har vore på reis i over ti timar. Eg fann ikkje heimgarden til Ingvar Kamprad, og det var ingen å spørje, men Ikea-hotellet finn eg.

– Har du eit fint rom, spør eg dama i resepsjonen.

– Alle romma her er like, seier ho.

Hallgeir Opedal