Usunt skodespel
Trenar Frank Leahy og laget hans Notre Dame i 1949. Dei vart skulda for å drive med strategisk filming.
Foto: Harry L. Hall / AP / NTB
Det er rart at det heiter å filme, når det er det motsette som skjer. Ein fotballspelar som kastar seg rundt og gjer eit tranestup eller ein salto, utan at nokon som helst er nær han, står vel heller for skodespel. Uansett, flautt er det, og verre vart det med kameraa som zoomar inn alle detaljane.
Ikkje nok med at spelarane kastar seg rundt som om det skulle vere eksamen i kreativ dans. Endå verre er all vinkinga og dei forbløffa andleta etterpå. Dei lyg faktisk så dei trur det sjølv. Kvifor gjer dei det? Saka er enkel: Sjansen for å lyge på seg ei straffe eller eit anna gode, er nok.
Og korleis skal den stakkars dommaren få med seg om tranesvevet er ekte eller ei? Ein studie i Journal of Nonverbal Behavior frå 2009 undersøkte kva som kjenneteiknar filming på banen. Eitt teikn var at reaksjonen kom litt forseinka, og ikkje uventa at spelarane grip rundt ein kroppsdel som ikkje var innblanda i taklinga. Begge delar er dessverre krevjande for ein dommar å få med seg i farten.
Filming har teke seg opp i fotballen dei siste 20 åra, betenkeleg meir blant mennene enn blant kvinnene.
Foto: Rodrigo Freitas / NTB
Eit kamera, derimot, kan få med seg det meste. Men langt ifrå alle kampar blir spela med overvaking. Tenk til dømes på alle småbarna som ligg der ute og rullar, med Neymar som førebilde.
Det er likevel håp. Filming har vore rydda opp i før. I USA, for 70 år sidan, måtte NCAA Football Rules Committee ta grep. Då var det gått så langt at trenarane instruerte spelarar i å strategisk forfalske skadar. Ifølgje On3.com signaliserte Notre Dame-trenaren frå sidelinja når ein spelar skulle gå ned med «skade» undervegs i kampen. NCAA laga ikkje nye reglar, men kom med ei utsegn som fordømde uærleg og usportsleg spel. Dette hjelpte faktisk, og filminga i collegefotball vart redusert.
Maren Bø
Maren Bø er idrettspedagog og frilansskribent.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Det er rart at det heiter å filme, når det er det motsette som skjer. Ein fotballspelar som kastar seg rundt og gjer eit tranestup eller ein salto, utan at nokon som helst er nær han, står vel heller for skodespel. Uansett, flautt er det, og verre vart det med kameraa som zoomar inn alle detaljane.
Ikkje nok med at spelarane kastar seg rundt som om det skulle vere eksamen i kreativ dans. Endå verre er all vinkinga og dei forbløffa andleta etterpå. Dei lyg faktisk så dei trur det sjølv. Kvifor gjer dei det? Saka er enkel: Sjansen for å lyge på seg ei straffe eller eit anna gode, er nok.
Og korleis skal den stakkars dommaren få med seg om tranesvevet er ekte eller ei? Ein studie i Journal of Nonverbal Behavior frå 2009 undersøkte kva som kjenneteiknar filming på banen. Eitt teikn var at reaksjonen kom litt forseinka, og ikkje uventa at spelarane grip rundt ein kroppsdel som ikkje var innblanda i taklinga. Begge delar er dessverre krevjande for ein dommar å få med seg i farten.
Filming har teke seg opp i fotballen dei siste 20 åra, betenkeleg meir blant mennene enn blant kvinnene.
Foto: Rodrigo Freitas / NTB
Eit kamera, derimot, kan få med seg det meste. Men langt ifrå alle kampar blir spela med overvaking. Tenk til dømes på alle småbarna som ligg der ute og rullar, med Neymar som førebilde.
Det er likevel håp. Filming har vore rydda opp i før. I USA, for 70 år sidan, måtte NCAA Football Rules Committee ta grep. Då var det gått så langt at trenarane instruerte spelarar i å strategisk forfalske skadar. Ifølgje On3.com signaliserte Notre Dame-trenaren frå sidelinja når ein spelar skulle gå ned med «skade» undervegs i kampen. NCAA laga ikkje nye reglar, men kom med ei utsegn som fordømde uærleg og usportsleg spel. Dette hjelpte faktisk, og filminga i collegefotball vart redusert.
Maren Bø
Maren Bø er idrettspedagog og frilansskribent.
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.