Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Klok_Innsida

🎧 Norske matskattar nr. 34: reinsdyr

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
2683
20200306
2683
20200306

Lytt til artikkelen:

Reinen finn ein sjølvsagt i fleire land enn vårt eige. Likevel er det noko urnorsk over dette hardføre hjortedyret. Mange vil hevda at det var jakta på nettopp reinen som gjorde at folk trekte nordover og vart nordmenn. Soga er tusenvis av år gammal, og du kan sjå helleristinga i Alta som eit prov på det. Korleis reinen har skapt grunnlag for liv, og ikkje minst korleis me har sett han til livs, er ein norsk matskatt – ein av dei aller viktigaste.

Reinkjøt er ei delikatesse som har vorte meir og meir verdsett. I dag er den samiske kulturen både i nord og i sør sterkt knytt til reinsdyret. Den aukane bylgja av turistar som finn vegen til dei nordlegaste traktene våre, får rettar med reinkjøt som ein viktig del av opplevinga.

I miljøet kring Røros ligg det fine verksemder som forvaltar og foredlar reinen på ypparleg vis.

I gamle dagar var det nok helst via den kjende boksen med Joika-kaker folk flest smakte reinkjøt. Joika-kakene vart funne opp av Jørgen Nordskar og Trygve Hollup frå hermetikkverksemda P. Hollup AS i Trondheim for å skapa rimeleg middagsrettar i boks rett etter krigen.

I dag er reinkjøt mykje meir spanande.

Den vanlegaste reinretten er nok den såkalla finnbiffen, som er bitar av reinkjøt med litt sopp og lauk, kanskje, i brun saus, med potetstappe til.

Innsidefavoritten er den samiske festmaten, kjøtsuppa bidos. Ho kan lagast med jamning, men er oftast ei klår suppe med reinkjøt, reinkraft, gulrot, løk og potet. Best er bidos når du får suppa frå ei gryte som heng over bålet i ein gamme, med godt samisk tunnbrød, gahkko, tytebær, det samiske ølet Juga frå Lakselv og kanskje attpåtil ein klunk med den samiske akevitten Guovssahas («nordlys») til.

Arne Brimi vil nok seia at margbein av rein er favoritten.

Me har naturlegvis villrein i Brimi-traktene og på Hardangervidda, men han er ikkje å få tak i for andre enn dei som har løyve til å jakta på han.

Dessutan vedtok styresmaktene å skyta ned store delar av den såkalla nordstamma, noko Innsida tykkjer er like dumt som å drepa all fisken i ei elv med rotenon. Det vert ikkje fleire reinsdyr på den måten.

Men det er for seint å tenkja på det, set heller rein på menyen i helga. Det er garantert ein suksess. Du finn kjøtet i fine pakker i butikkane. Finnmark Rein har lyfta reinkjøtet til nye høgder. Bak på pakkane kan du lesa både kven som eig flokken kjøtet er frå, og kvar i Finnmark han har beita. Kvaliteten er super, og reineigarane får betre betalt for det unike produktet sitt.

Gode rettar kan du få hjå Davvi Siida i Kjøllefjord, Johnny Trasti i Alta, til og med på flyplassen i Alta, eller altså heime hjå deg sjølv.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Lytt til artikkelen:

Reinen finn ein sjølvsagt i fleire land enn vårt eige. Likevel er det noko urnorsk over dette hardføre hjortedyret. Mange vil hevda at det var jakta på nettopp reinen som gjorde at folk trekte nordover og vart nordmenn. Soga er tusenvis av år gammal, og du kan sjå helleristinga i Alta som eit prov på det. Korleis reinen har skapt grunnlag for liv, og ikkje minst korleis me har sett han til livs, er ein norsk matskatt – ein av dei aller viktigaste.

Reinkjøt er ei delikatesse som har vorte meir og meir verdsett. I dag er den samiske kulturen både i nord og i sør sterkt knytt til reinsdyret. Den aukane bylgja av turistar som finn vegen til dei nordlegaste traktene våre, får rettar med reinkjøt som ein viktig del av opplevinga.

I miljøet kring Røros ligg det fine verksemder som forvaltar og foredlar reinen på ypparleg vis.

I gamle dagar var det nok helst via den kjende boksen med Joika-kaker folk flest smakte reinkjøt. Joika-kakene vart funne opp av Jørgen Nordskar og Trygve Hollup frå hermetikkverksemda P. Hollup AS i Trondheim for å skapa rimeleg middagsrettar i boks rett etter krigen.

I dag er reinkjøt mykje meir spanande.

Den vanlegaste reinretten er nok den såkalla finnbiffen, som er bitar av reinkjøt med litt sopp og lauk, kanskje, i brun saus, med potetstappe til.

Innsidefavoritten er den samiske festmaten, kjøtsuppa bidos. Ho kan lagast med jamning, men er oftast ei klår suppe med reinkjøt, reinkraft, gulrot, løk og potet. Best er bidos når du får suppa frå ei gryte som heng over bålet i ein gamme, med godt samisk tunnbrød, gahkko, tytebær, det samiske ølet Juga frå Lakselv og kanskje attpåtil ein klunk med den samiske akevitten Guovssahas («nordlys») til.

Arne Brimi vil nok seia at margbein av rein er favoritten.

Me har naturlegvis villrein i Brimi-traktene og på Hardangervidda, men han er ikkje å få tak i for andre enn dei som har løyve til å jakta på han.

Dessutan vedtok styresmaktene å skyta ned store delar av den såkalla nordstamma, noko Innsida tykkjer er like dumt som å drepa all fisken i ei elv med rotenon. Det vert ikkje fleire reinsdyr på den måten.

Men det er for seint å tenkja på det, set heller rein på menyen i helga. Det er garantert ein suksess. Du finn kjøtet i fine pakker i butikkane. Finnmark Rein har lyfta reinkjøtet til nye høgder. Bak på pakkane kan du lesa både kven som eig flokken kjøtet er frå, og kvar i Finnmark han har beita. Kvaliteten er super, og reineigarane får betre betalt for det unike produktet sitt.

Gode rettar kan du få hjå Davvi Siida i Kjøllefjord, Johnny Trasti i Alta, til og med på flyplassen i Alta, eller altså heime hjå deg sjølv.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Noreg har berre tilfluktsrom til under halvparten av befolkninga.

Foto: Eva Aalberg Undheim

Samfunn

Beredskapssatsing med seinskadar

Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.

Eva Aalberg Undheim
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.

Foto: Christiane Jordheim Larsen

UtanriksSamfunn

Alle auge på Grønland

NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk. 

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis