10. februar 1962, for femti år sidan i dag, klokka åtte på ni om morgonen, møttest to spionar på Glienicker Brücke, brua i Berlin mellom Wannsee og Potsdam, eller dei to verdene Aust og Vest.

Frå Vest kom oberst Rudolf Iwanowitsch Abel, ein klassisk sovjetisk meisterspion som hadde kasta bort ti år av livet sitt på å etablera eit spionnett i New York, under dekke av å vera kunstnar, og på å sona snautt fire år av ein livstidsdom. Frå Aust kom Francis Gary Powers (biletet), U-2-piloten som aldri nådde fram frå Peshawar i Pakistan til byen Bodø i bananmonarkiet Noreg. Han var altså ikkje spion sjølv, berre førar av eit fly som spionerte, og dømd på vegner av det til ei halvhjarta straff på ti år.

I røynda hadde Powers vore som ei gåve til kamerat Khrusjtsjov før toppmøtet mellom Aust og Vest i Paris, og ei tilsvarande audmjuking til Eisenhower. Her heime var det sjølvsagt ingen som visste noko om spionflyet U-2, om me då ser bort frå Selmer Nilsen.

Spionutvekslinga gjekk etter planen og danna mal for fleire byte av same slaget, ikkje minst på film. Abel møtte att familien sin i Moskva, Powers møtte mest forakt av di han ikkje hadde sprengt både flyet og seg sjølv før dei fall i sovjetiske hender. Han døydde i 1977, som mediehelikopterpilot i Santa Barbara då drivstoffet brått tok slutt, og blei posthumt dyngd ned med medaljar. Abel hadde døydd meir stillferdig av lungekreft alt i 1971.

Jox