For lite tull og tøys
Ein snakkar ofte om at det er for mykje tull og tøys her og der. Ved nærare oppteljing har Innsida kome til at det slett ikkje er det. Ifylgje Hysterisk Fakultet ved Universitetet i Kaupanger har det vorte 24 prosent mindre tull og tøys i det offentlege ordskiftet frå 1974 og fram til i dag. Fakultetet peikar på ei rad faktorar som har ført til denne nedgangen
z Nedgangen i papiraviser gir færre lesarbrev. Dei få som kjem, er alvorlege, fordi redaktørar ikkje synest dei kan bruka den vesle plassen på tull og tøys.
z Dei fleste har ikkje tid til å kjeda seg og finna på tull og tøys. Det er rett og slett for travelt.
z Mobiletelefonen er ein tidstjuv som ikkje har plass til tull og tøys.
z Ungdommen no til dags.
z Samfunnsreglane hemmar lysta til tull og tøys: Gå med hjelm, ta på belte, sit i ro, ikkje gå på epleslang, pant boksen din og kjøp glutenfritt.
z Ord som «rampestrekar», «ugagn» og «spit og skjemt» er ute av språket.
z Det er meir banning enn før, men mindre av gode uttrykk som «din tosk», «suppegauk», «hald tåta», «tullebukk» og «klums».
z Det er ikkje like vanleg å gjera narr av politikarar. Ein er meir oppteken av retorikken enn å apa eller herma etter dei.
z I det fysiske ordskiftet og på fjernsyn og radio er det mest heilt slutt på gode tilrop og mishagsytringar frå publikum. Folk sit i ro og held tåta.
z Mange har peika på at ein ynskjer å snu denne trenden. Både Språkrådet, Rådet for Villeiande Opplæring, Nordisk råd, Norsk Barneblad, Gymnastforbundet og Institutt for Atypisk Adferdsgransking i Innvik har sett i verk ei rad tiltak for å auka innslag av tull og tøys i samfunnet vårt. Nokre av tiltaka er at offentleg forvaltning skal ha minst 25 prosent tull og tøys i rapportar og utgreiingar, i kyrkja skal det vera litt tull og tøys minst annakvar sundag, 4H og Norsk Speiderforbund skal ha kurs for ungdom i å laga sprettertar, ringa på og stikka av og henga etter bilar om vinteren. På Stortinget skal presidentskapet i større grad gje rom for minst eit par usaklege replikkar i større debattar, Statens vegvesen skal setta ut mobilfrie skur der folk kan kjeda seg og finna på ugagn.
Norsk Revisjonsforening har vedteke at dei vil bidra med at revisorar skal gå med sokkar med ulike fargar annankvar torsdag.
Satsinga på meir tull og tøys er lagd til Kommunaldepartementet, og det er venta at det kjem ei stortingsmelding om tull og tøys rett som det er, og iallfall innan 1. april.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Ein snakkar ofte om at det er for mykje tull og tøys her og der. Ved nærare oppteljing har Innsida kome til at det slett ikkje er det. Ifylgje Hysterisk Fakultet ved Universitetet i Kaupanger har det vorte 24 prosent mindre tull og tøys i det offentlege ordskiftet frå 1974 og fram til i dag. Fakultetet peikar på ei rad faktorar som har ført til denne nedgangen
z Nedgangen i papiraviser gir færre lesarbrev. Dei få som kjem, er alvorlege, fordi redaktørar ikkje synest dei kan bruka den vesle plassen på tull og tøys.
z Dei fleste har ikkje tid til å kjeda seg og finna på tull og tøys. Det er rett og slett for travelt.
z Mobiletelefonen er ein tidstjuv som ikkje har plass til tull og tøys.
z Ungdommen no til dags.
z Samfunnsreglane hemmar lysta til tull og tøys: Gå med hjelm, ta på belte, sit i ro, ikkje gå på epleslang, pant boksen din og kjøp glutenfritt.
z Ord som «rampestrekar», «ugagn» og «spit og skjemt» er ute av språket.
z Det er meir banning enn før, men mindre av gode uttrykk som «din tosk», «suppegauk», «hald tåta», «tullebukk» og «klums».
z Det er ikkje like vanleg å gjera narr av politikarar. Ein er meir oppteken av retorikken enn å apa eller herma etter dei.
z I det fysiske ordskiftet og på fjernsyn og radio er det mest heilt slutt på gode tilrop og mishagsytringar frå publikum. Folk sit i ro og held tåta.
z Mange har peika på at ein ynskjer å snu denne trenden. Både Språkrådet, Rådet for Villeiande Opplæring, Nordisk råd, Norsk Barneblad, Gymnastforbundet og Institutt for Atypisk Adferdsgransking i Innvik har sett i verk ei rad tiltak for å auka innslag av tull og tøys i samfunnet vårt. Nokre av tiltaka er at offentleg forvaltning skal ha minst 25 prosent tull og tøys i rapportar og utgreiingar, i kyrkja skal det vera litt tull og tøys minst annakvar sundag, 4H og Norsk Speiderforbund skal ha kurs for ungdom i å laga sprettertar, ringa på og stikka av og henga etter bilar om vinteren. På Stortinget skal presidentskapet i større grad gje rom for minst eit par usaklege replikkar i større debattar, Statens vegvesen skal setta ut mobilfrie skur der folk kan kjeda seg og finna på ugagn.
Norsk Revisjonsforening har vedteke at dei vil bidra med at revisorar skal gå med sokkar med ulike fargar annankvar torsdag.
Satsinga på meir tull og tøys er lagd til Kommunaldepartementet, og det er venta at det kjem ei stortingsmelding om tull og tøys rett som det er, og iallfall innan 1. april.
Fleire artiklar
Jørgen Boassen har vorte kjend langt utanfor Grønlands grenser etter at han viste Donald Trump jr. omkring i Nuuk.
Foto: Christiane Jordheim Larsen
Alle auge på Grønland
NUUK, GRØNLAND: 2025 starta med vaksenopplæring om Grønlands geopolitiske betyding. Saman med store delar av den vestlege pressa har eg følgt spora etter Donald Trump jr. i hovudstaden Nuuk.
Afghanarane som spelar i filmen til Raha Amirfazli og Alireza Ghasemi, har flykta frå Iran.
Foto frå filmen
Filmglede
Det er alltid kjekt å opne det nye året med mykje film.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.