55 personar søkjer ein forfattar
I skrivande stund spekulerer boklækjaren på kven som får Nobelprisen i litteratur 2021, og lesarane skal ikkje vere i tvil: Når eg får grubla meg ferdig, kjem eg fram til presis same vinnaren som Svenska Akademien. Kan hende. Mest sannsynleg kjem eg til å bomme grovt.
Det er vanskeleg å spå, særleg om framtida. Noko enklare er det å sjå attende i tid og ha ei meining. I det tindrande klare ljoset til etterpåklokskapen er det utvilsamt nokre nobelprisvinnande forfattarar som i større grad enn andre skreiv seg inn i litteratursoga. Ei uhøgtideleg undersøking i bokstova viser at Klok-redaksjonen meiner at Knut Hamsun, Thomas Mann og José Saramago er dei tre forfattarane som fekk aller mest som fortent, då dei vart inviterte til fest i Stockholm.
På andre sida har me alle dei som ikkje fekk prisen, men som utan skugge av tvil burde hatt han. Her kan lesarane sjølv få sette inn førenamn: Zola, Tsjekhov, Ibsen, Twain, Strindberg, James, Proust, Kafka, Conrad, Rilke, Gorkij, Joyce og Woolf. Du klarte alle 13, ikkje sant?
Med desse namna i mente er det ein fin klubb Kjell Askildsen no er medlem av.
Løysingsforfattaren denne veka var neppe på poesifestival i Ulvik, men verdig vinnar av Nobelprisen i litteratur var han likevel. Ingebjørg Sogge skriv: «Trur du at du veit kven du er? Og at andre oppfattar deg slik du sjølv gjer? Da er det kanskje best å ikkje lesa Luigi Pirandellos Ein, ingen og hundretusen. Verda blir aldri den same att, heller ikkje det å sjå seg sjølv i spegelen. Identitetskrisa er eit ynda tema i modernistisk litteratur, og Pirandello var tidleg ute med tankar om den upålitelege personlegdommen. På den andre sida meinte allereie fader Shakespeare at heile verda er ein scene, og at vi alle spelar roller.»
Ole Tom Røed skriv: «En strålende bok! »
Også Inger Anne Hammervoll rekna ut at svaret var Pirandello. Ho skriv: «Når eg les namna på dei som har fått Nobelprisen i litteratur, forstår eg kor svimlande mykje eg skulle/burde ha lese, og kor forsvinnande lite eg har på den litterære brukskontoen min. Her kjem Kpb inn som eit godt hjelpemiddel; eg får kjennskap til forfattarar og bøker, slik at eg i sosialt samvær kan snakke om både dette og hint innafor bokverda, utan eigentleg å vere så fole(!) ’belest’. Eg stoler på at alt bokdokteren fortel oss pasientar, er sant og visst, så dersom eg fell for freistinga å antyde at eg faktisk har vore med på noko eg trur, og synest å hugse, var ein poesifestival ein plass i Hardanger, kjenner eg meg trygg på at det ikkje blir avslørt som fake news. Måtte Kpb aldri forsvinne!»
Det var 55 personar som søkte fram forfattaren som var løysinga på oppgåve 1499: Laurits Killingbergtrø, Gunn Bull-Berg, John Olav Johnsen, Ragnhild Eggen, Signar Myrvang, Eli Winjum, Marte Myklebust, Fritjof Lampe, Ole Husby, Inger Anne Hammervoll, Bjørg Ladehaug, Gunnar Bæra, Gunder Runde, Ingebjørg Sogge, Eli Hegna, Turid Tirevold, Jorunn Røyset, Jon Grepstad, Per Trygve Karstensen, Magnhild Reisæter, Tor Inge Tennfjord, Hans M. Gautefall, Skeisebibliotekaren i LASK, Petter Kristensen, Folke Kjelleberg, Torbjørn Ohnstad Skaim, Ole Tom Røed, Audun Gjengedal, Nils Farstad, Bjørn Gjermundsen, Pål Amdal, Vigdis Hegna Myrvang, Olav B. Larsen, Gunnar Eide, Sigrun Gjengedal Ruud, Anne Berit Skaarer, Helge Flæte, Eirik Holten, Jorunn Øxnevad Lie, Bjørn Myrvang, Eva Sunde, Sjur Joakim Fretheim, Kjell Helge Moe, Reidar Birkeland, Else Gjesdahl Sørensen, Dei Kvasse på Fana, Jan Alfred Sørensen, Geir Nævdal, Sissel Gunnarshaug, Geir Instanes, Torbjørg Langdal, Inger Margrethe Berge, Robert Øfsti, Torleik Stegane og Ole G. Evensen. Også denne gongen har me ein bokvinnar, og han heiter Eirik Holten. Gratulerer!
Klok på bok 1501
Øynene var grå og klare, men treige til å vise følelser. Han hadde for lengst perfeksjonert kunsten å stirre rett gjennom folk, han forlot samtalene og fulgte dagdrømmene ut gjennom bakhodet på dem og videre ut et vindu.
Sitatet er frå s. 74 i boklækjarutgåva (2021). På originalspråket kom boka ut i 2020. Me skal fram til ein debutroman. Løysingsforfattaren er fødd i eit år då Nobelprisen i litteratur gjekk til ein forfattar som skreiv på engelsk. Send namn på forfattar og verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 16. oktober.
Medikus Libri
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
I skrivande stund spekulerer boklækjaren på kven som får Nobelprisen i litteratur 2021, og lesarane skal ikkje vere i tvil: Når eg får grubla meg ferdig, kjem eg fram til presis same vinnaren som Svenska Akademien. Kan hende. Mest sannsynleg kjem eg til å bomme grovt.
Det er vanskeleg å spå, særleg om framtida. Noko enklare er det å sjå attende i tid og ha ei meining. I det tindrande klare ljoset til etterpåklokskapen er det utvilsamt nokre nobelprisvinnande forfattarar som i større grad enn andre skreiv seg inn i litteratursoga. Ei uhøgtideleg undersøking i bokstova viser at Klok-redaksjonen meiner at Knut Hamsun, Thomas Mann og José Saramago er dei tre forfattarane som fekk aller mest som fortent, då dei vart inviterte til fest i Stockholm.
På andre sida har me alle dei som ikkje fekk prisen, men som utan skugge av tvil burde hatt han. Her kan lesarane sjølv få sette inn førenamn: Zola, Tsjekhov, Ibsen, Twain, Strindberg, James, Proust, Kafka, Conrad, Rilke, Gorkij, Joyce og Woolf. Du klarte alle 13, ikkje sant?
Med desse namna i mente er det ein fin klubb Kjell Askildsen no er medlem av.
Løysingsforfattaren denne veka var neppe på poesifestival i Ulvik, men verdig vinnar av Nobelprisen i litteratur var han likevel. Ingebjørg Sogge skriv: «Trur du at du veit kven du er? Og at andre oppfattar deg slik du sjølv gjer? Da er det kanskje best å ikkje lesa Luigi Pirandellos Ein, ingen og hundretusen. Verda blir aldri den same att, heller ikkje det å sjå seg sjølv i spegelen. Identitetskrisa er eit ynda tema i modernistisk litteratur, og Pirandello var tidleg ute med tankar om den upålitelege personlegdommen. På den andre sida meinte allereie fader Shakespeare at heile verda er ein scene, og at vi alle spelar roller.»
Ole Tom Røed skriv: «En strålende bok! »
Også Inger Anne Hammervoll rekna ut at svaret var Pirandello. Ho skriv: «Når eg les namna på dei som har fått Nobelprisen i litteratur, forstår eg kor svimlande mykje eg skulle/burde ha lese, og kor forsvinnande lite eg har på den litterære brukskontoen min. Her kjem Kpb inn som eit godt hjelpemiddel; eg får kjennskap til forfattarar og bøker, slik at eg i sosialt samvær kan snakke om både dette og hint innafor bokverda, utan eigentleg å vere så fole(!) ’belest’. Eg stoler på at alt bokdokteren fortel oss pasientar, er sant og visst, så dersom eg fell for freistinga å antyde at eg faktisk har vore med på noko eg trur, og synest å hugse, var ein poesifestival ein plass i Hardanger, kjenner eg meg trygg på at det ikkje blir avslørt som fake news. Måtte Kpb aldri forsvinne!»
Det var 55 personar som søkte fram forfattaren som var løysinga på oppgåve 1499: Laurits Killingbergtrø, Gunn Bull-Berg, John Olav Johnsen, Ragnhild Eggen, Signar Myrvang, Eli Winjum, Marte Myklebust, Fritjof Lampe, Ole Husby, Inger Anne Hammervoll, Bjørg Ladehaug, Gunnar Bæra, Gunder Runde, Ingebjørg Sogge, Eli Hegna, Turid Tirevold, Jorunn Røyset, Jon Grepstad, Per Trygve Karstensen, Magnhild Reisæter, Tor Inge Tennfjord, Hans M. Gautefall, Skeisebibliotekaren i LASK, Petter Kristensen, Folke Kjelleberg, Torbjørn Ohnstad Skaim, Ole Tom Røed, Audun Gjengedal, Nils Farstad, Bjørn Gjermundsen, Pål Amdal, Vigdis Hegna Myrvang, Olav B. Larsen, Gunnar Eide, Sigrun Gjengedal Ruud, Anne Berit Skaarer, Helge Flæte, Eirik Holten, Jorunn Øxnevad Lie, Bjørn Myrvang, Eva Sunde, Sjur Joakim Fretheim, Kjell Helge Moe, Reidar Birkeland, Else Gjesdahl Sørensen, Dei Kvasse på Fana, Jan Alfred Sørensen, Geir Nævdal, Sissel Gunnarshaug, Geir Instanes, Torbjørg Langdal, Inger Margrethe Berge, Robert Øfsti, Torleik Stegane og Ole G. Evensen. Også denne gongen har me ein bokvinnar, og han heiter Eirik Holten. Gratulerer!
Klok på bok 1501
Øynene var grå og klare, men treige til å vise følelser. Han hadde for lengst perfeksjonert kunsten å stirre rett gjennom folk, han forlot samtalene og fulgte dagdrømmene ut gjennom bakhodet på dem og videre ut et vindu.
Sitatet er frå s. 74 i boklækjarutgåva (2021). På originalspråket kom boka ut i 2020. Me skal fram til ein debutroman. Løysingsforfattaren er fødd i eit år då Nobelprisen i litteratur gjekk til ein forfattar som skreiv på engelsk. Send namn på forfattar og verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 16. oktober.
Medikus Libri
Fleire artiklar
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Stoltenberg I-regjeringa på Slottsplassen. Dåverande statsminister Jens Stoltenberg og utanriksminister Thorbjørn Jagland står fremst.
Foto: Jarl Fr. Erichsen / NTB
Venstrepopulisme på norsk – en refleksjon
«Ved markedsrettingen og privatisering ga venstresiden delvis fra seg det som hadde vært dens kjennemerke, nemlig å mobilisere staten til fordel for folk flest.»
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.