Eldvatn
Etter meir enn ei heil veke utan å vere på poesifestival i Ulvik, lyt eg innrømme: Eg saknar å vere på poesifestival i Ulvik. Det er noko urettvist med sjølve livet, dette at det ikkje alltid er poesifestival i Ulvik.
No veit eg at det heng noko naivt og truskuldig over folk som førestiller seg at livet kvar dag og kvar time skal vise seg rettvist. For ikkje å søkke altfor djupt ned i melankoli og medynk med meg sjølv har eg henta meg ein leveregel hos Knut Hamsun. I En Vandrer spiller med Sordin skriv Store-Knut: «Nei man skal ikke tro at man har Ret til mere Sukkertøj end man faar.» Eg prøver å hugse desse orda når det trengst. Det vil seie heile tida.
Frå øvinga med å lyfte seg sjølv etter nakkeskinnet skal me vidare til løysinga på oppgåve 1496. Laurits Killingbergtrø skriv: «Takk for ny oppgåve, Medikus. Denne gongen var eg meir på alerten da eg såg tipsa dine, enn eg var førre gongen. No sa det pang ut frå dei to nemnde greske filosofane. Både Heraklit og Tales frå Milet hadde som filosofi at eld og vatn er grunnemne som alt elles i naturen skriv seg frå. (Eg tenkjer jamvel på Heraklits ord om at ’alt flyt’, når eg ser meg rundt i husværet mitt somme gonger.) Forfattaren Sivert Nikolai Nesbø grip fatt i desse to urstoffa i tittelen på boka Varme og vatn. Eg har ikkje lese boka enno, men det skal skje når eg får lånt ho på biblioteket. Eg er spent på om han i det heile kjem inn på gresk filosofi, og på kva tittelen elles kan byggje på ut frå hendingane i boka. I tekstklippet i bokspalta vart det i alle fall ikkje noka bålbrenning. Sivert Nikolai Nesbø er frå Førde og fødd i 1982, det året Gabriel García Márquez frå Colombia vann Nobelprisen, og han skreiv på spansk.»
Folke Kjelleberg skriv: «Oppgåva er henta frå romanen Varme og vatn, utgjeven på Tiden Norsk Forlag i 2021. Forfattaren er Sivert N. Nesbø. Tipset om at dei to greske filosofane gjev hint som kan knytast til tittelen på romanen, viser til Heraklit (540–480 f.Kr.), som meinte at elden (varme) er urstoffet til livet, medan Tales frå Milet (624–545 f.Kr.) meinte at alt liv hadde sitt opphav frå vatn. Sivert N. Nesbø er busett i Bergen og har vore elev på Skrivekunstakademiet i byen og er no leiar ved det same akademiet. Han debuterte i 2013 med romanen Skårgangar og har seinare gjeve ut fleire bøker.»
Eli Hegna skriv: «Jeg måtte få Heraklit og Tales fra Milet på plass før jeg fant fram til Sivert Nesbø og Varme og vatn. Omtaler jeg fant om boka og ukas sitat, overbeviste meg om at dette var rett svar. Flott at du framhever unge (og ukjente) forfattere i din spalte.»
Kan hende var det oppgåveløysarar som gjekk over bekken etter vatn denne gongen, men kor som er, fekk me rett svar på oppgåve 1496 frå: Signar Myrvang, Gunn Bull-Berg, Ragnhild Eggen, Laurits Killingbergtrø, Skeisebibliotekaren i LASK, Eli Winjum, Ingebjørg Sogge, Inger Anne Hammervoll, Nils Farstad, Eli Hegna, Gunder Runde, Petter Kristensen, Gunnar Bæra, Jorunn Røyset, Per Trygve Karstensen, Olav Holten, Vigdis Hegna Myrvang, Folke Kjelleberg, Eirik Holten, Jorun Systad, John Olav Johnsen, Kjell Helge Moe, Jan Alfred Sørensen, Turid Tirevold, Sjur Joakim Fretheim, Else Gjesdahl Sørensen, Kjersti Mjør, Inger Margrethe Berge, Torbjørg Langdal, Sissel Gunnarshaug, Dei Kvasse på Fana, Fritjof Lampe, Torleik Stegane, Pål Amdal, Gunnar Eide, Robert Øfsti, Kirsten Bakke, Hans M. Gautefall og Ole G. Evensen. Denne veka heiter bokvinnaren Gunnar Bæra.
Gratulerer!
Klok på bok 1498
Eg hadde lyst til å seie noko til henne, men visste ikkje kva. Det kokte på ein måte ned til «takk», men ein kan ikkje seie takk til nokon på den måten, det høyrest rart og ekkelt ut, og eg meinte det jo ikkje sånn. Ein kan seie takk for i går, takk for selskapet og takk for skiftet, men ein kan ikkje seie takk for at du ville kle av deg framfor meg og leggje deg heilt inntil.
Sitatet er frå s. 40 i boklækjarutgåva (2021). Denne veka skal me fram til ein forfattar som er fødd i eit år då Nobelprisen i litteratur gjekk til ein forfattar som fekk nytt statsborgarskap. I dag skal me hugse at å leite fram løysinga er friviljug og ingen tvang. Send namn på forfattar og verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 25. september.
Medikus Libri
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Etter meir enn ei heil veke utan å vere på poesifestival i Ulvik, lyt eg innrømme: Eg saknar å vere på poesifestival i Ulvik. Det er noko urettvist med sjølve livet, dette at det ikkje alltid er poesifestival i Ulvik.
No veit eg at det heng noko naivt og truskuldig over folk som førestiller seg at livet kvar dag og kvar time skal vise seg rettvist. For ikkje å søkke altfor djupt ned i melankoli og medynk med meg sjølv har eg henta meg ein leveregel hos Knut Hamsun. I En Vandrer spiller med Sordin skriv Store-Knut: «Nei man skal ikke tro at man har Ret til mere Sukkertøj end man faar.» Eg prøver å hugse desse orda når det trengst. Det vil seie heile tida.
Frå øvinga med å lyfte seg sjølv etter nakkeskinnet skal me vidare til løysinga på oppgåve 1496. Laurits Killingbergtrø skriv: «Takk for ny oppgåve, Medikus. Denne gongen var eg meir på alerten da eg såg tipsa dine, enn eg var førre gongen. No sa det pang ut frå dei to nemnde greske filosofane. Både Heraklit og Tales frå Milet hadde som filosofi at eld og vatn er grunnemne som alt elles i naturen skriv seg frå. (Eg tenkjer jamvel på Heraklits ord om at ’alt flyt’, når eg ser meg rundt i husværet mitt somme gonger.) Forfattaren Sivert Nikolai Nesbø grip fatt i desse to urstoffa i tittelen på boka Varme og vatn. Eg har ikkje lese boka enno, men det skal skje når eg får lånt ho på biblioteket. Eg er spent på om han i det heile kjem inn på gresk filosofi, og på kva tittelen elles kan byggje på ut frå hendingane i boka. I tekstklippet i bokspalta vart det i alle fall ikkje noka bålbrenning. Sivert Nikolai Nesbø er frå Førde og fødd i 1982, det året Gabriel García Márquez frå Colombia vann Nobelprisen, og han skreiv på spansk.»
Folke Kjelleberg skriv: «Oppgåva er henta frå romanen Varme og vatn, utgjeven på Tiden Norsk Forlag i 2021. Forfattaren er Sivert N. Nesbø. Tipset om at dei to greske filosofane gjev hint som kan knytast til tittelen på romanen, viser til Heraklit (540–480 f.Kr.), som meinte at elden (varme) er urstoffet til livet, medan Tales frå Milet (624–545 f.Kr.) meinte at alt liv hadde sitt opphav frå vatn. Sivert N. Nesbø er busett i Bergen og har vore elev på Skrivekunstakademiet i byen og er no leiar ved det same akademiet. Han debuterte i 2013 med romanen Skårgangar og har seinare gjeve ut fleire bøker.»
Eli Hegna skriv: «Jeg måtte få Heraklit og Tales fra Milet på plass før jeg fant fram til Sivert Nesbø og Varme og vatn. Omtaler jeg fant om boka og ukas sitat, overbeviste meg om at dette var rett svar. Flott at du framhever unge (og ukjente) forfattere i din spalte.»
Kan hende var det oppgåveløysarar som gjekk over bekken etter vatn denne gongen, men kor som er, fekk me rett svar på oppgåve 1496 frå: Signar Myrvang, Gunn Bull-Berg, Ragnhild Eggen, Laurits Killingbergtrø, Skeisebibliotekaren i LASK, Eli Winjum, Ingebjørg Sogge, Inger Anne Hammervoll, Nils Farstad, Eli Hegna, Gunder Runde, Petter Kristensen, Gunnar Bæra, Jorunn Røyset, Per Trygve Karstensen, Olav Holten, Vigdis Hegna Myrvang, Folke Kjelleberg, Eirik Holten, Jorun Systad, John Olav Johnsen, Kjell Helge Moe, Jan Alfred Sørensen, Turid Tirevold, Sjur Joakim Fretheim, Else Gjesdahl Sørensen, Kjersti Mjør, Inger Margrethe Berge, Torbjørg Langdal, Sissel Gunnarshaug, Dei Kvasse på Fana, Fritjof Lampe, Torleik Stegane, Pål Amdal, Gunnar Eide, Robert Øfsti, Kirsten Bakke, Hans M. Gautefall og Ole G. Evensen. Denne veka heiter bokvinnaren Gunnar Bæra.
Gratulerer!
Klok på bok 1498
Eg hadde lyst til å seie noko til henne, men visste ikkje kva. Det kokte på ein måte ned til «takk», men ein kan ikkje seie takk til nokon på den måten, det høyrest rart og ekkelt ut, og eg meinte det jo ikkje sånn. Ein kan seie takk for i går, takk for selskapet og takk for skiftet, men ein kan ikkje seie takk for at du ville kle av deg framfor meg og leggje deg heilt inntil.
Sitatet er frå s. 40 i boklækjarutgåva (2021). Denne veka skal me fram til ein forfattar som er fødd i eit år då Nobelprisen i litteratur gjekk til ein forfattar som fekk nytt statsborgarskap. I dag skal me hugse at å leite fram løysinga er friviljug og ingen tvang. Send namn på forfattar og verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 25. september.
Medikus Libri
Fleire artiklar
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Stoltenberg I-regjeringa på Slottsplassen. Dåverande statsminister Jens Stoltenberg og utanriksminister Thorbjørn Jagland står fremst.
Foto: Jarl Fr. Erichsen / NTB
Venstrepopulisme på norsk – en refleksjon
«Ved markedsrettingen og privatisering ga venstresiden delvis fra seg det som hadde vært dens kjennemerke, nemlig å mobilisere staten til fordel for folk flest.»
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.