Februar
Januar var ein lang månad, men no vert det fart på. Det er ein særs stutt månad til årstida som lagar overgangen frå vinter til sommar kjem lurande. Hjå mange vert tida som er i kjømda, berre kalla våren. At våren er velkomen, finst det ikkje to meiningar om i bokstova. Når kulda går over i tøvêr, følgjer humøret med temperaturen og går gradvis opp.
Men før me får vår, skal me feire februar, denne veslebroren blant månadene. Ein god start på februar kan til dømes vere å tenkje over noko Olav H. Hauge skreiv i dagboka 8. februar 1968. Med utgangspunkt i Arkimedes og dei kjende orda «Gjev meg eit fast punkt» skreiv Hauge: «Det er seg sjølv menneske realiserer i sine moralske handlingar.
Den skaparkraft som danar all ytre ting, verkar i din ytre vilje, din moralske innstilling ligg i di eigi hand.
Du kjenner berre verdi so langt du kjenner deg sjølv. Kjenn deg sjølv!
Djupni i det ordet kjenner ein seint.»
Så til løysinga me skulle fram til denne gongen. Skeisebibliotekaren i LASK skriv: «Kordan gripe fatt i denne oppgaven, dåeh? Først sjekke nye bøker 1994 på Wiki. Ikkje heldig med den. Et avgrenset søk hos BOB då. Nynorsk skjønn for voksne – 71 treff. Overkommelig. Første debutant: Helga Gunerius Eriksen med Dersom du. Sjekket ut. Oi, neste ut e Tormod fra Bøvågen – eg vet at Under var hans debut, for eg leste den og de to neste med stor glede, og liker å bruke samletittelen Under varmare heller, som utgjør de en trilogi. Men e det rett debutant? Se, det må eg sjekke. Et øyeblikk. Nei! Å, dette var leit – fineste Tormod. Videre. Eva Jensen? Hon har eg òg truffet, nei, hon romandebuterte i 87. Neste romandebutant på listen e Solfrid Sivertsen; dessverre aldri lest. Søsteren te Kennethen, jo – han har vi et svært bilde av på veggen her. Hon debuterte med noveller i 86, kom så med dikt i 88, så noveller igjen i 91, derpå TO romaner i 94, korav enten Grøn koffert eller Langtidsvarsel va den første. Et øyeblikk. Ikkje Langtidsvarsel… Grøn koffert! Grøn koffert! Fikk til og med Nynorsk litteraturpris for den, så den må vere god! Så va det faren, et øyeblikk te. Rolf, han het Rolf, men e det nok, se det e et spørsmål, og der vekket eg hos meg sjøl assosiasjon til Ragnar Hovlands berømte ’Kor kjem vi frå, og kor går vi hen. Dette er to spørsmål.’ Rolf Tushingham? Tuller. Det blir Rolf. Gripende historie, forresten, takk for tipset.»
Dag Eirik Eikeland skriv: «Dette vart nok litt av ei nøtt. Det er noko visst ’Ragnar Hovlandsk’ over det vesle tekstutdraget, men det gav likevel ikkje meining. Hovland var rett nok fødd i eit år då ein franskmann fekk Nobelprisen, men han debuterte slett ikkje i 1994. Så det måtte føra til ’en utvidelse av kampsonen’. Nynorsk, 1994, fransk nobelpris… Det er ei forfattarinne som fyller desse kriteria, og det er Solfrid Sivertsen. Fødd i 1947, debuterte som romanforfattar i 1994 med Grøn koffert, og som er boka vi skal fram til. Ikkje noko lysteleg historie, for å seia det slik.»
Desse leita fram ein grøn kasse av lêr, fiber eller liknande som svar på oppgåve 1563: Laurits Killingbergtrø, Eli Winjum, Ingebjørg Sogge, Vigdis Hegna Myrvang, Skeisebibliotekaren i LASK, Fritjof Lampe, Gunn Bull-Berg, Torhild Bru, Jorunn Øxnevad Lie, Ragnhild Eggen, Inger Anne Hammervoll, Paul Henrik Hage, Ole Husby, Audun Gjengedal, Nils Farstad, Hans M. Gautefall, Olav Holten, Brita Lundeland, Torbjørg Langdal, Arne Thorvik, Inge Strand, Bjørn Myrvang, Gunder Runde, Ingerid Skarstein, Eli Hegna, Knut Einar Johannessen, Dag Eirik Eikeland, Lise Haaland, Arve Kjøstvedt, Jan Alfred Sørensen, Else Gjesdahl Sørensen, Folke Kjelleberg, Gunnlaug og Tor Inge på Gullhaugen, Reidar Birkeland, Anne Berit Skaarer, Laura Killingbergtrø, Erik Aamlid, Per Trygve Karstensen, Eirik Holten, Gunnar Eide, Sigrun Gjengedal Ruud, Camilla Høvik, Kjell Helge Moe, Anne Siri Strand, Dei Kvasse på Fana, Inger Margrethe Berge, Ole G. Evensen, Torleik Stegane og Sissel Gunnarshaug.
I dag er det Anne Berit Skaarer som får ein bokpremie i posten. Gratulerer!
Klok på bok 1565
Etter hennes erfaring hadde livet en slags fløyelsaktig glans. Man betraktet seg selv fra én vinkel, og det eneste man så var selsomheter. Men flytt litt på hodet, så så alt ganske normalt ut.
Sitatet er frå side 412 i boklækjarutgåva (2003), men fyrste versjonen av boka på norsk kom ut året før. På originalspråket kom romanen ut i 2001. Me skal fram til ein forfattar som er fødd i eit år då Nobelprisen i litteratur gjekk til ein forfattar frå eit middelhavsland. Om du er sikker på at du har kome i mål, treng du ikkje forbetre svaret før du sender inn forslag til løysing. I boka får me høyre om ein nordmann som kvart år les ei bok av alle nobelprisvinnarane i litteratur, og før eg godkjenner svaret, vil eg vete namnet på denne figuren. Send namn på norsk lesehest, namn på forfattar og tittel på verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 11. februar.
Medikus Libri
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Januar var ein lang månad, men no vert det fart på. Det er ein særs stutt månad til årstida som lagar overgangen frå vinter til sommar kjem lurande. Hjå mange vert tida som er i kjømda, berre kalla våren. At våren er velkomen, finst det ikkje to meiningar om i bokstova. Når kulda går over i tøvêr, følgjer humøret med temperaturen og går gradvis opp.
Men før me får vår, skal me feire februar, denne veslebroren blant månadene. Ein god start på februar kan til dømes vere å tenkje over noko Olav H. Hauge skreiv i dagboka 8. februar 1968. Med utgangspunkt i Arkimedes og dei kjende orda «Gjev meg eit fast punkt» skreiv Hauge: «Det er seg sjølv menneske realiserer i sine moralske handlingar.
Den skaparkraft som danar all ytre ting, verkar i din ytre vilje, din moralske innstilling ligg i di eigi hand.
Du kjenner berre verdi so langt du kjenner deg sjølv. Kjenn deg sjølv!
Djupni i det ordet kjenner ein seint.»
Så til løysinga me skulle fram til denne gongen. Skeisebibliotekaren i LASK skriv: «Kordan gripe fatt i denne oppgaven, dåeh? Først sjekke nye bøker 1994 på Wiki. Ikkje heldig med den. Et avgrenset søk hos BOB då. Nynorsk skjønn for voksne – 71 treff. Overkommelig. Første debutant: Helga Gunerius Eriksen med Dersom du. Sjekket ut. Oi, neste ut e Tormod fra Bøvågen – eg vet at Under var hans debut, for eg leste den og de to neste med stor glede, og liker å bruke samletittelen Under varmare heller, som utgjør de en trilogi. Men e det rett debutant? Se, det må eg sjekke. Et øyeblikk. Nei! Å, dette var leit – fineste Tormod. Videre. Eva Jensen? Hon har eg òg truffet, nei, hon romandebuterte i 87. Neste romandebutant på listen e Solfrid Sivertsen; dessverre aldri lest. Søsteren te Kennethen, jo – han har vi et svært bilde av på veggen her. Hon debuterte med noveller i 86, kom så med dikt i 88, så noveller igjen i 91, derpå TO romaner i 94, korav enten Grøn koffert eller Langtidsvarsel va den første. Et øyeblikk. Ikkje Langtidsvarsel… Grøn koffert! Grøn koffert! Fikk til og med Nynorsk litteraturpris for den, så den må vere god! Så va det faren, et øyeblikk te. Rolf, han het Rolf, men e det nok, se det e et spørsmål, og der vekket eg hos meg sjøl assosiasjon til Ragnar Hovlands berømte ’Kor kjem vi frå, og kor går vi hen. Dette er to spørsmål.’ Rolf Tushingham? Tuller. Det blir Rolf. Gripende historie, forresten, takk for tipset.»
Dag Eirik Eikeland skriv: «Dette vart nok litt av ei nøtt. Det er noko visst ’Ragnar Hovlandsk’ over det vesle tekstutdraget, men det gav likevel ikkje meining. Hovland var rett nok fødd i eit år då ein franskmann fekk Nobelprisen, men han debuterte slett ikkje i 1994. Så det måtte føra til ’en utvidelse av kampsonen’. Nynorsk, 1994, fransk nobelpris… Det er ei forfattarinne som fyller desse kriteria, og det er Solfrid Sivertsen. Fødd i 1947, debuterte som romanforfattar i 1994 med Grøn koffert, og som er boka vi skal fram til. Ikkje noko lysteleg historie, for å seia det slik.»
Desse leita fram ein grøn kasse av lêr, fiber eller liknande som svar på oppgåve 1563: Laurits Killingbergtrø, Eli Winjum, Ingebjørg Sogge, Vigdis Hegna Myrvang, Skeisebibliotekaren i LASK, Fritjof Lampe, Gunn Bull-Berg, Torhild Bru, Jorunn Øxnevad Lie, Ragnhild Eggen, Inger Anne Hammervoll, Paul Henrik Hage, Ole Husby, Audun Gjengedal, Nils Farstad, Hans M. Gautefall, Olav Holten, Brita Lundeland, Torbjørg Langdal, Arne Thorvik, Inge Strand, Bjørn Myrvang, Gunder Runde, Ingerid Skarstein, Eli Hegna, Knut Einar Johannessen, Dag Eirik Eikeland, Lise Haaland, Arve Kjøstvedt, Jan Alfred Sørensen, Else Gjesdahl Sørensen, Folke Kjelleberg, Gunnlaug og Tor Inge på Gullhaugen, Reidar Birkeland, Anne Berit Skaarer, Laura Killingbergtrø, Erik Aamlid, Per Trygve Karstensen, Eirik Holten, Gunnar Eide, Sigrun Gjengedal Ruud, Camilla Høvik, Kjell Helge Moe, Anne Siri Strand, Dei Kvasse på Fana, Inger Margrethe Berge, Ole G. Evensen, Torleik Stegane og Sissel Gunnarshaug.
I dag er det Anne Berit Skaarer som får ein bokpremie i posten. Gratulerer!
Klok på bok 1565
Etter hennes erfaring hadde livet en slags fløyelsaktig glans. Man betraktet seg selv fra én vinkel, og det eneste man så var selsomheter. Men flytt litt på hodet, så så alt ganske normalt ut.
Sitatet er frå side 412 i boklækjarutgåva (2003), men fyrste versjonen av boka på norsk kom ut året før. På originalspråket kom romanen ut i 2001. Me skal fram til ein forfattar som er fødd i eit år då Nobelprisen i litteratur gjekk til ein forfattar frå eit middelhavsland. Om du er sikker på at du har kome i mål, treng du ikkje forbetre svaret før du sender inn forslag til løysing. I boka får me høyre om ein nordmann som kvart år les ei bok av alle nobelprisvinnarane i litteratur, og før eg godkjenner svaret, vil eg vete namnet på denne figuren. Send namn på norsk lesehest, namn på forfattar og tittel på verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 11. februar.
Medikus Libri
Fleire artiklar
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.