Det var stor suksess då Klok-redaksjonen sist veke presenterte eit finsk ordtøke. Av alle reaksjonane frå lesarane var det ikkje ein einaste som var negativ. No fekk me ingen tilbakemeldingar på den finske seiemåten, men likevel.

I dag vil me følgje opp på det finske og snakke litt om røynsla boklækjaren har med folk frå Finland. For lenge sidan, då me alle saman var yngre, budde eg i Praha, og der var det flust med finlendingar. Det vil seie at det var mange av dei der eg var. Og eg var på bar.

Sjølv om ein skal vere varsam med generaliseringar og ikkje spreie einsidige stereotypiar, lyt eg medgi at når det vart seint på vertshus i Praha, var det som oftast finsk sisu som gav siger. Dei ville ikkje avslutte aftanen, det var alltid for tidleg å gå heim.

No er det ikkje alt som er like klårt frå desse kveldane, men eg hugsar at Kaisa frå Kuopio hadde eit motto ho ikkje kunne nemne for ofte. Ho pla seie: «Å kunne kysse som ein nybegynnar krev ganske stor erfaring.»

Me held fram i det finske når me går vidare til løysinga denne gongen. Laurits Killingbergtrø skriv: «I dag fekk eg smake min eigen medisin. Ut frå årstala til Medikus fann eg tidleg ei sannsynleg løysing, og det var På hjemmefronten av finske Kari Hotakainen. Så ville eg vere snøgg og låne boka før konkurrentane for å sjekke sitat og ekstraspørsmål. På Deichman Røa skulle det stå eitt eksemplar, såg eg på nettet. Då eg kom dit, hadde nokon snappa boka før meg. Simpelt gjort. Så til sentrum og Norli bokhandel: boka utseld frå forlaget. Siste freistnad var det nye flotte Deichman-bygget. Den aktuelle boka stod ikkje i dei timeterlange reolane med skjønnlitteratur. Men så kom det ei hjelpsam dame og vart med meg to etasjar ned, for der stod boka i kjellaren. Sitatet stod på rett side 209–10, så boka var den eg trudde. Heimkomen bar det til å lese til eg kom til desse sidene, og der las eg både fram og attende utan sikkert napp. Men jau da, ti sider tidlegare hadde hussøkjaren Matti Virtanen skildra korleis han hadde teke seg inn i dette huset som han vona å få kjøpt.»

Olaug Denstadli skriv: «Eg fann raskt fram til bok og forfattar, men kven denne Reino ville slå ned, vart verre. Eg starta med namnet Reino, og fekk stadfesta at det kunne vere i bruk i Finland. Dit ville eg gjerne, og etter søk på omsette bøker frå 2004, landa eg fort på Kari Hotakainens På hjemmefronten, utgitt i Finland i 2002. Og forfattaren var fødd same år som Albert Camus mottok Nobelprisen, i 1957. Altså bingo. Så: boka var ikkje å oppdrive i omlandet mitt, og da var gode råd dyre. Men vår kjære bibliotekar visste heldigvis råd, for no var eg blitt gira. (Og det vart ho, bibliotekaren, også.) Eg vart innvilga åtte timars ’forsking’ på boka via Nasjonalbiblioteket, og der, på side 183, observerer Matti at Taisto finn ein ekstranøkkel til huset under det tredje trinnet i trappa, og dermed kan Matti på side 201 også finne nøkkelen og spasere rett inn for å sjå seg om i huset ... Endeleg! Svaret er altså: Reino tilbyr seg å slå ned Matti.»

Jorunn Øxnevad Lie skriv: «Dette var en morsom leseopplevelse med en sår undertone.»

Desse fann fram til finsk framferd og dimed rett svar på oppgåve 1535: John Olav Johnsen, Laurits Killingbergtrø, Eli Winjum, Ingebjørg Sogge, Eli Hegna, Nils Farstad, Ragnhild Eggen, Audun Gjengedal, Jorunn Øxnevad Lie, Arne Thorvik, Vigdis Hegna Myrvang, Gunder Runde, Bjørn Myrvang, Sigrun Gjengedal Ruud, Inger Margrethe Berge, Reidar Birkeland, Robert Øfsti, Sjur Joakim Fretheim, Inger Anne Hammervoll, Petter Kristensen, Yngve Skjæveland, Eirik Holten, Aning og Dreis, Folke Kjelleberg, Olaug Denstadli, Olav Holten og Torleik Stegane. I dag er Ragnhild Eggen bokvinnar. Gratulerer!

Klok på bok 1537

Noen timer eller noen år fra eller til kan være ett fett når man har mistet innbilningen om å vare evig. Jeg var ikke festet ved noe, på en måte var jeg rolig. Men det var en uhyggelig ro. Kroppen min så med mine øyne og hørte med mine ører, men den hadde liksom ikke noe med meg å gjøre lenger. Den svettet og skalv av seg selv, og jeg kjente den ikke igjen lenger.

Sitatet er frå s. 19 i boklækjarutgåva (1962). Me skal fram til ei novellesamling som på originalspråket kom ut fyrste gong i 1939. Løysingsforfattaren var både fødd og døydde i år då Nobelprisen i litteratur gjekk til forfattarar som skreiv på eit slavisk språk. Sitatet er frå tittelnovella, og der får me høyre om ein figur som heiter Gris til etternamn. Før eg godkjenner svaret, vil eg vete førenamnet på señor Gris. Send førenamn på Gris, namn på forfattar og tittel på verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 9. juli.

Medikus Libri