Fossekallen
Her i bokstova har me framleis ikkje fått armane ned etter tildelinga av Nobelprisen i litteratur torsdag i førre veka. Enn at noko så vedunderleg skulle skje!
Sjølv folk med minimal interesse for ornitologi veit at fossekallen (Cinclus cinclus) er utpeikt som nasjonalfugl i Noreg. At namnet på nasjonalskalden i Noreg framover vil vere omtrent det same, er neppe tilfeldig.
Klok-redaksjonen gratulerer Jon Olav Fosse med ein særs velfortent nobelpris. At prisen også har ein verdi for nynorsken som ikkje kan overvurderast, er ei kjensgjerning.
Så skal me sjå på løysinga me skulle fram til denne gongen. Laurits Killingbergtrø skriv: «Eg har visst tidlegare røpa at eg er flinkare til å søkje på nettet enn til lese bøker. Sitatet gav meg difor heller ikkje denne gongen noko svar. Men tipsa frå Medikus var til god hjelp i kombinasjon med nettstadene Wiki og Oria. Medikus gjev opp dei to sentrale årstala 1943 og 1976, men dei vart for snaue. Eg leitte så etter eit tredje årstal, eit år med skandinavisk nobelprisvinnar. Sidan boka kom i 1943, starta eg framanfrå på lista over nobelprisvinnarar og fann skandinaviske i 1903, 1909, 1916, 1917. Det siste gav resultat med denne kombinasjonen på Oria: ’1976 1943 1917’. Det aller første tilslaget der var Barndommens gate av Tove Ditlevsen. Eg lånte boka på Deichman og fann at ho var den rette. Eg gav meg til å lese, både for å nyte forteljinga og for å vere på særskild utkik etter vekedagar. Men særleg lysteleg er ikkje forteljinga. Ungjenta Ester (som kanskje i mangt er Tove sjølv), hadde langt frå nokon lykkeleg barndom og oppvekst med familie og omgangsvener i København. Som lesar tykkjer eg likevel det var både interessant og lærerikt å bli kjend med dette miljøet. I tilleggsspørsmålet skulle vi fram til ein viss vekedag som er ’mannen sin’. Dette var noko dulramt, men på side 136 står det klart og tydeleg at ’Søndagen er mannfolkenes dag.’ No i etterkant ser eg elles at det nemnde årstalet 1976 som hjelpte meg så mykje, også var det året Tove Ditlevsen gjekk bort på ein så tragisk måte. No har eg vorte så kjend med henne at eg vil lyse fred over minnet hennar.»
Norunn Askeland skriv: «Denne gongen kjende eg skrivestilen og språktonen i sitatet med ein gong. Eg er med i eit litteraturgruppe der vi nettopp har lese fleire såre bøker av den same forfattaren. Sitatet er frå Barndommens gate, som kom ut første gong i 1943. Forfattaren er Tove Ditlevsen, fødd i 1917, året då Nobelprisen i litteratur hamna hos to danske forfattarar: Henrik Pontoppidan og Karl Adolph Gjellerup. Medikus Libri er god til å finne intrikate spørsmål, som spørsmålet om kva for ein vekedag det er som er mannen sin. Først tenkte eg at det rette svaret var alle vekedagar, men etter å ha leita med lys og lykter i boka, fann eg svaret: ’Søndagen er mannfolkenes dag. Da går de gjerne ærend fordi dagen er lang og det er hyggelig en gang imellom å se gaten i dagslys og leve litt opp mellom arbeid og søvn.’ Det er vel så sant som det er sagt.»
Inger Anne Hammervoll skriv: «Løysingsboka er ei perle.»
Boklækjaren vil leggje til: Det var Solvejg Eriksen som hadde omset boka frå dansk til norsk.
Klokingar som hadde styr på kart og kalender og dimed fann adressa og vekedagen me skulle fram til på oppgåve 1596: Signar Myrvang, John Olav Johnsen, Eli Winjum, Ragnhild Eggen, Skeisebibliotekaren i LASK, Inge Strand, Vigdis Hegna Myrvang, Fritjof Lampe, Jorunn Øxnevad Lie, Ole Husby, Bjørn Myrvang, Lise Haaland, Ingebjørg Sogge, Else Gjesdahl Sørensen, Nils Farstad, Jan Alfred Sørensen, Eli Hegna, Gunder Runde, Liv Sundheim, Inger Anne Hammervoll, Gunnar Bæra, Norunn Askeland, Erik Aamlid, Bjørn O. Bjørnsen, Kjell Helge Moe, Astri Brugrand Hauge, Per Trygve Karstensen, Folke Kjelleberg, Reidar Birkeland, Turid Tirevold, Ragna Barkve, Ingeborg Olsen, Paul Henrik Hage, John Dag Hutchison, Laurits Killingbergtrø, Jorunn Røyset, Gunnar Eide, Gunhild Drabløs, Thana Rongen, Brita Lundeland, Gunnlaug og Tor Inge på Gullhaugen, Eirik Holten, Sissel Gunnarshaug, Olav B. Larsen, Nina Korbu, Magnhild Reisæter, Eiliv Olsen, Robert Øfsti og Ole G. Evensen. Bokvinnaren bur i Råde, og ho heiter Ingeborg Olsen. Gratulerer!
Klok på bok 1598
Men kanskje vil du ikkje lenger treffe meg? Og vil du ikkje treffe meg, fordi du ikkje får lov til å treffe meg? Men vi stod der, inne på rommet eg leiger, vi stod og heldt rundt kvarandre. Og eg kviskra i øyret ditt at no er vi vel kjærastar? Og du kviskra i mitt øyre at ja, ja, no er vi kjærastar.
Sitatet er frå s. 103 i boklækjarutgåva (1997). Me skal fram til ein nobel forfattar som er fødd i eit år då Nobelprisen i litteratur gjekk til ein forfattar frå eit middelhavsland. Ein leiar og overlækjar spelar ei utriveleg rolle for hovudpersonen i romanen, og før eg godkjenner svaret, vil eg vete førenamnet på denne dokteren. Send førenamn på overlækjar, namn på forfattar og tittel på verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 21. oktober.
Medikus Libri
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Her i bokstova har me framleis ikkje fått armane ned etter tildelinga av Nobelprisen i litteratur torsdag i førre veka. Enn at noko så vedunderleg skulle skje!
Sjølv folk med minimal interesse for ornitologi veit at fossekallen (Cinclus cinclus) er utpeikt som nasjonalfugl i Noreg. At namnet på nasjonalskalden i Noreg framover vil vere omtrent det same, er neppe tilfeldig.
Klok-redaksjonen gratulerer Jon Olav Fosse med ein særs velfortent nobelpris. At prisen også har ein verdi for nynorsken som ikkje kan overvurderast, er ei kjensgjerning.
Så skal me sjå på løysinga me skulle fram til denne gongen. Laurits Killingbergtrø skriv: «Eg har visst tidlegare røpa at eg er flinkare til å søkje på nettet enn til lese bøker. Sitatet gav meg difor heller ikkje denne gongen noko svar. Men tipsa frå Medikus var til god hjelp i kombinasjon med nettstadene Wiki og Oria. Medikus gjev opp dei to sentrale årstala 1943 og 1976, men dei vart for snaue. Eg leitte så etter eit tredje årstal, eit år med skandinavisk nobelprisvinnar. Sidan boka kom i 1943, starta eg framanfrå på lista over nobelprisvinnarar og fann skandinaviske i 1903, 1909, 1916, 1917. Det siste gav resultat med denne kombinasjonen på Oria: ’1976 1943 1917’. Det aller første tilslaget der var Barndommens gate av Tove Ditlevsen. Eg lånte boka på Deichman og fann at ho var den rette. Eg gav meg til å lese, både for å nyte forteljinga og for å vere på særskild utkik etter vekedagar. Men særleg lysteleg er ikkje forteljinga. Ungjenta Ester (som kanskje i mangt er Tove sjølv), hadde langt frå nokon lykkeleg barndom og oppvekst med familie og omgangsvener i København. Som lesar tykkjer eg likevel det var både interessant og lærerikt å bli kjend med dette miljøet. I tilleggsspørsmålet skulle vi fram til ein viss vekedag som er ’mannen sin’. Dette var noko dulramt, men på side 136 står det klart og tydeleg at ’Søndagen er mannfolkenes dag.’ No i etterkant ser eg elles at det nemnde årstalet 1976 som hjelpte meg så mykje, også var det året Tove Ditlevsen gjekk bort på ein så tragisk måte. No har eg vorte så kjend med henne at eg vil lyse fred over minnet hennar.»
Norunn Askeland skriv: «Denne gongen kjende eg skrivestilen og språktonen i sitatet med ein gong. Eg er med i eit litteraturgruppe der vi nettopp har lese fleire såre bøker av den same forfattaren. Sitatet er frå Barndommens gate, som kom ut første gong i 1943. Forfattaren er Tove Ditlevsen, fødd i 1917, året då Nobelprisen i litteratur hamna hos to danske forfattarar: Henrik Pontoppidan og Karl Adolph Gjellerup. Medikus Libri er god til å finne intrikate spørsmål, som spørsmålet om kva for ein vekedag det er som er mannen sin. Først tenkte eg at det rette svaret var alle vekedagar, men etter å ha leita med lys og lykter i boka, fann eg svaret: ’Søndagen er mannfolkenes dag. Da går de gjerne ærend fordi dagen er lang og det er hyggelig en gang imellom å se gaten i dagslys og leve litt opp mellom arbeid og søvn.’ Det er vel så sant som det er sagt.»
Inger Anne Hammervoll skriv: «Løysingsboka er ei perle.»
Boklækjaren vil leggje til: Det var Solvejg Eriksen som hadde omset boka frå dansk til norsk.
Klokingar som hadde styr på kart og kalender og dimed fann adressa og vekedagen me skulle fram til på oppgåve 1596: Signar Myrvang, John Olav Johnsen, Eli Winjum, Ragnhild Eggen, Skeisebibliotekaren i LASK, Inge Strand, Vigdis Hegna Myrvang, Fritjof Lampe, Jorunn Øxnevad Lie, Ole Husby, Bjørn Myrvang, Lise Haaland, Ingebjørg Sogge, Else Gjesdahl Sørensen, Nils Farstad, Jan Alfred Sørensen, Eli Hegna, Gunder Runde, Liv Sundheim, Inger Anne Hammervoll, Gunnar Bæra, Norunn Askeland, Erik Aamlid, Bjørn O. Bjørnsen, Kjell Helge Moe, Astri Brugrand Hauge, Per Trygve Karstensen, Folke Kjelleberg, Reidar Birkeland, Turid Tirevold, Ragna Barkve, Ingeborg Olsen, Paul Henrik Hage, John Dag Hutchison, Laurits Killingbergtrø, Jorunn Røyset, Gunnar Eide, Gunhild Drabløs, Thana Rongen, Brita Lundeland, Gunnlaug og Tor Inge på Gullhaugen, Eirik Holten, Sissel Gunnarshaug, Olav B. Larsen, Nina Korbu, Magnhild Reisæter, Eiliv Olsen, Robert Øfsti og Ole G. Evensen. Bokvinnaren bur i Råde, og ho heiter Ingeborg Olsen. Gratulerer!
Klok på bok 1598
Men kanskje vil du ikkje lenger treffe meg? Og vil du ikkje treffe meg, fordi du ikkje får lov til å treffe meg? Men vi stod der, inne på rommet eg leiger, vi stod og heldt rundt kvarandre. Og eg kviskra i øyret ditt at no er vi vel kjærastar? Og du kviskra i mitt øyre at ja, ja, no er vi kjærastar.
Sitatet er frå s. 103 i boklækjarutgåva (1997). Me skal fram til ein nobel forfattar som er fødd i eit år då Nobelprisen i litteratur gjekk til ein forfattar frå eit middelhavsland. Ein leiar og overlækjar spelar ei utriveleg rolle for hovudpersonen i romanen, og før eg godkjenner svaret, vil eg vete førenamnet på denne dokteren. Send førenamn på overlækjar, namn på forfattar og tittel på verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 21. oktober.
Medikus Libri
Fleire artiklar
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Stoltenberg I-regjeringa på Slottsplassen. Dåverande statsminister Jens Stoltenberg og utanriksminister Thorbjørn Jagland står fremst.
Foto: Jarl Fr. Erichsen / NTB
Venstrepopulisme på norsk – en refleksjon
«Ved markedsrettingen og privatisering ga venstresiden delvis fra seg det som hadde vært dens kjennemerke, nemlig å mobilisere staten til fordel for folk flest.»
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.