Ordtaksfeil
Foto: Øyvind Holmstad / Wikimed
Mange bryr seg om orddelingsfeil. Eit godt døme finn lesarane her i skiltspalta vår. På same tid ynskjer Innsida å gjera merksam på ein del vanlege ordtaksfeil. Eit tiltak me reknar med at Språkrådet vil setta pris på og kanskje støtte med nokre tusenlappar, viss det vert eit fast innslag.
Difor startar Innsida med eit knippe av dei vanlegaste:
• Ein skal ikkje skyte høna før egget er lagt.
• Det gjekk meg to hus rett forbi.
• En skal ikkje setta seg på sitt høge skinn.
• Ikkje sy posar under auga på folk.
• Kva kom eigentlig fyrst, skinnet eller bjørnen?
• Der har me noko å henga knaggen på.
Norske matskattar nr. 70: blautkake
Sjølv om matskattspalta på Innsida skriv seg attende til 2016 og no rundar 70 norske matskattar, er det merkeleg at vår aller mest nytta kake ikkje kom med før no.
Spalta rundar altså 70 og er framleis heilt utan støtte frå Landbruks- og matdepartementet.
Norske matskattar lever vidare som ei av svært få heilt uavhengige kjelder for den norske mattradisjonen.
Blautkake er verkeleg ein god norsk tradisjon. Ei enkel kake med sukkerbotn, krem, banan og syltetøy, som nærast er ein fast gjest i fødselsdagsdagsselskap.
Kaka er ikkje ei gamal norsk delikatesse frå vikingtida. Blautkake breidde om seg samstundes med komfyrens inntog kring 1900. Før det laut nordmenn gle seg over kaker steikte på takker og heller. Men då komfyren vart vanleg, steikte me kakebotnar som berre det.
Botnen er av kveitemjøl, bakepulver og eggedosis.
Kakebotnen er det vanleg å dynka, for at han ikkje skal verta for turr. Dynkinga kan ein gjera med både god saft eller noko sterkare. Ein får rekna med at det er dette som er opphavet til namnet.
Ikkje akkurat noko ekstravagant namn som napeoleonskake, strudel, macron eller suksessterte, men eit godt vanleg norsk kakenamn.
Korleis kaka vert fylt, er naturlegvis noko variert, men krem høyrer til.
I våre dagar er det sikkert mogeleg å få laga seg ein laktosefri krem.
Pynten på toppen er like ulik som smaken, men fine friske jordbær er svært vanleg.
Utanom merkedagar er blautkake vanleg å servera på nasjonaldagen vår.
Det er ei kake som dei aller fleste likar, og som folk vert i veldig godt humør av å sjå.
Ein norsk matskatt: ja visst!
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Mange bryr seg om orddelingsfeil. Eit godt døme finn lesarane her i skiltspalta vår. På same tid ynskjer Innsida å gjera merksam på ein del vanlege ordtaksfeil. Eit tiltak me reknar med at Språkrådet vil setta pris på og kanskje støtte med nokre tusenlappar, viss det vert eit fast innslag.
Difor startar Innsida med eit knippe av dei vanlegaste:
• Ein skal ikkje skyte høna før egget er lagt.
• Det gjekk meg to hus rett forbi.
• En skal ikkje setta seg på sitt høge skinn.
• Ikkje sy posar under auga på folk.
• Kva kom eigentlig fyrst, skinnet eller bjørnen?
• Der har me noko å henga knaggen på.
Norske matskattar nr. 70: blautkake
Sjølv om matskattspalta på Innsida skriv seg attende til 2016 og no rundar 70 norske matskattar, er det merkeleg at vår aller mest nytta kake ikkje kom med før no.
Spalta rundar altså 70 og er framleis heilt utan støtte frå Landbruks- og matdepartementet.
Norske matskattar lever vidare som ei av svært få heilt uavhengige kjelder for den norske mattradisjonen.
Blautkake er verkeleg ein god norsk tradisjon. Ei enkel kake med sukkerbotn, krem, banan og syltetøy, som nærast er ein fast gjest i fødselsdagsdagsselskap.
Kaka er ikkje ei gamal norsk delikatesse frå vikingtida. Blautkake breidde om seg samstundes med komfyrens inntog kring 1900. Før det laut nordmenn gle seg over kaker steikte på takker og heller. Men då komfyren vart vanleg, steikte me kakebotnar som berre det.
Botnen er av kveitemjøl, bakepulver og eggedosis.
Kakebotnen er det vanleg å dynka, for at han ikkje skal verta for turr. Dynkinga kan ein gjera med både god saft eller noko sterkare. Ein får rekna med at det er dette som er opphavet til namnet.
Ikkje akkurat noko ekstravagant namn som napeoleonskake, strudel, macron eller suksessterte, men eit godt vanleg norsk kakenamn.
Korleis kaka vert fylt, er naturlegvis noko variert, men krem høyrer til.
I våre dagar er det sikkert mogeleg å få laga seg ein laktosefri krem.
Pynten på toppen er like ulik som smaken, men fine friske jordbær er svært vanleg.
Utanom merkedagar er blautkake vanleg å servera på nasjonaldagen vår.
Det er ei kake som dei aller fleste likar, og som folk vert i veldig godt humør av å sjå.
Ein norsk matskatt: ja visst!
Fleire artiklar
Mange vil nok finne ein feil på dette biletet. Men la meg forklare.
Foto: Dagfinn Nordbø
«Mange vil miste munn og mæle når eg slår frampå om kvitlauk i fårikålen.»
Kate Winslet spelar tittelrolla i ei sann historie om den banebrytande fotografen Lee Miller, som forlét eit glamorøst liv som modell for å dokumentera andre verdskrigen.
Foto: Filmweb.no
Det andre blikket
Den formeltru filmen om fotografen Lee Miller gjev eit velkome blikk på krig og kjønn.
Tormod Haugland, frå Radøy i Hordaland, forfattardebuterte som 32-åring og har sidan gitt ut ei lang rekke romanar, noveller, dikt og dramatikk.
Foto: Helge Skodvin
Livets dropar
Hauglands fabel pendlar mellom draum og røynd.
«Moren» blir løfta på plass utanfor Munch-museet i 2022.
Foto: Heiko Junge / NTB
Hvor original er «Moren» foran Munchmuseet?
Anna Fesun, «Guds moder», gjev «magisk hjelp» til hjelpelause og medvitslause ukrainarar – mot eit verdsleg vederlag.
Krig og psyke
Det er vanskeleg å vite om den nye «sigersplanen» som president Zelenskyj nyleg varsla, er ein verkeleg sigersplan eller berre ein ny freistnad på å kurere tungsinn i det ukrainske samfunnet.