Foto: Kjartan Bjelland
Du er selvfølgelig steget opp
fra gravens trange rom
Du er på reise
Lunt i en fjærkledd grop
på ørnens rygg
Du skimter omrisset av hval
blågrønne på svøm mot nord
der breene kalver
og liv yngler i det kalde vannet
Du blir med doktorbåten ut til øyene
der gamle menn blir hentet
vekk fra hjemmet for å dø
Kirken ser du, med et følge
Barnedåp. En hvit bylt
liten som den siste prikken
en maler legger til
i øyeeplet for å skape liv
ANNABELLE DESPARD
Du er selvfølgelig steget opp
fra gravens trange rom
Du er på reise
Lunt i en fjærkledd grop
på ørnens rygg
Du skimter omrisset av hval
blågrønne på svøm mot nord
der breene kalver
og liv yngler i det kalde vannet
Du blir med doktorbåten ut til øyene
der gamle menn blir hentet
vekk fra hjemmet for å dø
Kirken ser du, med et følge
Barnedåp. En hvit bylt
liten som den siste prikken
en maler legger til
i øyeeplet for å skape liv
ANNABELLE DESPARD
Annabelle Despard, fødd i 1943, busett i Kristiansand, debuterte som poet i ein alder av 52 – ho skriv vaksne dikt, men dei er ikkje gamle i tone. Ho vart enke for fem år sidan, førre samling var dedisert til den avdøde mannen hennar. Vaksne poetar av hennar slag har vi få av i Noreg, Annie Riis er éin, Magli Elster på hennar gamle dagar ein annan. Eg har sagt det før: Annabelle Despard er som ein spegelvend Cecilie Løveid. Der Despard ser tilværet med utgangpunkt i endestasjonen, tok Løveid energisk fatt med 17-åringens livsoverskot.
Våren er en gammel mann (2017) er den sjette diktboka hennar (på norsk, dertil finst éi på engelsk). Ho gjev, i fem avdelingar, dikt frå barndom fram til enkestand – sjølvbiografisk, tenkjer ein seg, utan at dette blir påtrengjande: «Å ha sin mor i fem år/ er ikke alle forunt». «Min første skilsmisse fant sted/ da jeg var syv. Min far og jeg/ ble skilt». «Jeg kom til en sentralfyrt leilighet/ i Oscarsgate fire og førr.». «Min tante (…) hadde en bred seng med vevde tepper/ Det hendte jeg fikk sove der/ Hun la en varm hånd på magen min/ og alt det vonde ble borte».
Sluttavdelinga «Enker og andre engler» gir samlinga tyngde, der den avdøde vert teikna – her i lynnedslaget som forelskinga gjev: «Et vertikalt lyn, fra issen/ gjennom ryggraden ut ved tærne/ Hånden din dirret, du var heller ikke jordet». Her det siste åndedrettet hans: «Jeg hører alle lyder: fuglesang/ en taxi utenfor og skritt på gangen/ Jeg lytter bare til én lyd// Du puster. Så puster du ikke».
Og ho sender mannen sin opp på ørneryggen. Poetens siste kvite prikk i diktet er barnet som skal døypast, sett frå posisjonen til ørneryggen. Ein annan stad heiter det: «En enslig enke går alene/ Ingen plystrer etter henne/ Hun plystrer fredelig for seg selv».
Jan Erik Vold
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Annabelle Despard, fødd i 1943, busett i Kristiansand, debuterte som poet i ein alder av 52 – ho skriv vaksne dikt, men dei er ikkje gamle i tone. Ho vart enke for fem år sidan, førre samling var dedisert til den avdøde mannen hennar. Vaksne poetar av hennar slag har vi få av i Noreg, Annie Riis er éin, Magli Elster på hennar gamle dagar ein annan. Eg har sagt det før: Annabelle Despard er som ein spegelvend Cecilie Løveid. Der Despard ser tilværet med utgangpunkt i endestasjonen, tok Løveid energisk fatt med 17-åringens livsoverskot.
Våren er en gammel mann (2017) er den sjette diktboka hennar (på norsk, dertil finst éi på engelsk). Ho gjev, i fem avdelingar, dikt frå barndom fram til enkestand – sjølvbiografisk, tenkjer ein seg, utan at dette blir påtrengjande: «Å ha sin mor i fem år/ er ikke alle forunt». «Min første skilsmisse fant sted/ da jeg var syv. Min far og jeg/ ble skilt». «Jeg kom til en sentralfyrt leilighet/ i Oscarsgate fire og førr.». «Min tante (…) hadde en bred seng med vevde tepper/ Det hendte jeg fikk sove der/ Hun la en varm hånd på magen min/ og alt det vonde ble borte».
Sluttavdelinga «Enker og andre engler» gir samlinga tyngde, der den avdøde vert teikna – her i lynnedslaget som forelskinga gjev: «Et vertikalt lyn, fra issen/ gjennom ryggraden ut ved tærne/ Hånden din dirret, du var heller ikke jordet». Her det siste åndedrettet hans: «Jeg hører alle lyder: fuglesang/ en taxi utenfor og skritt på gangen/ Jeg lytter bare til én lyd// Du puster. Så puster du ikke».
Og ho sender mannen sin opp på ørneryggen. Poetens siste kvite prikk i diktet er barnet som skal døypast, sett frå posisjonen til ørneryggen. Ein annan stad heiter det: «En enslig enke går alene/ Ingen plystrer etter henne/ Hun plystrer fredelig for seg selv».
Jan Erik Vold
Fleire artiklar
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.